Bizans mimarisinde pişmiş toprak süsleme unsurları
Terracotta decoration elements in Byzantine architecture
- Tez No: 876714
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLGÜN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Bizans İmparatorluğu geniş coğrafi sınırlara ve uzun tarihsel sürece dayanan büyük bir devlettir. Roma İmparatorluğu'nun M.S. 330 tarihinde doğu ve batı olarak iki bölgesel yönetime ayrılmasıyla ve Konstantinopolis'in başkent oluşuyla Doğu Roma İmparatorluğu kurulmuştur. 16. yüzyıl tarihçileri tarafından“Bizans”olarak tanımlanan devlet M.S. 330 ve 1453 yılları arasında dönem dönem büyüyüp küçülmüştür. Bizans İmparatorluğu özellikle günümüz Türkiye ve Balkan ülkelerinde pek çok eser bırakmıştır. Bu uzun imparatorluk sürecinde yapılan sanat ve mimari eserler üslup ve tarihsel süreç açısından farklı dönemlere ayrılmaktadır. Orta Bizans Dönemi'nde özellikle İkonaklazma (726/842-43) sonrası yeni bir mimari ve sanat anlayışını açıkça görmekteyiz. Bu dönemde çini ile duvar dekorasyonu Bizans yapılarında kullanılmaya başlamıştır. Orta Bizans (717-1204) döneminde görülmeye başlayan bu yeni dekorasyon ögesi 9-12. yüzyıllar arasında yapıların iç ve dış dekorasyonunu süslemiştir. Bu yeni süsleme unsurunun Makedon Hanedanlığı döneminde Bizans sanatı ve mimarisinin gelişimi açısından Rönesans olarak kabul edilen döneme denk gelmesi, mimari süsleme dekorasyonunun gelişimine katkı sağlamıştır. Çiniler, Geç Bizans Dönemi'nde (1261-1453) Balkanlar'da yapıların dış yüzeylerinde farklı tekniklerde kullanılmaya devam etmiştir. Orta Bizans Dönemi'nde yapıların dış duvarlarında keromaplastik süsleme unsurları diğer bir adıyla süs çömlekleri karşımıza çıkmaktadır. Keromaplastik süslemeler Geç Bizans (1261-1453) döneminin sonuna kadar pişmiş toprak süsleme unsurları olarak mimari dekorasyonda tercih edilmiştir. Bizans çinilerinin Balkanlarda bazı in situ örnekleri dışında tamamı müzeler, galeriler ve özel koleksiyonlarda bulunmaktadır. Keromaplastik süsleme unsurları Anadolu, İstanbul ve Balkanlar'daki yapılarda görülmektedir. Bu çalışma kapsamında çinilerin araştırması yapılırken birçok müze envanteri incelenmiştir. İstanbul Arkeoloji Müzeleri ve Veliki Preslav Arkeoloji Müzesi'nde bulunan çinilerin büyük çoğunluğu incelenerek kataloglanmıştır. Geriye kalan çiniler ise Walters Sanat Müzesi, Louvre Müzesi, Sevres Ulusal Seramik Müzesi, Atina Benaki Müzesi, Moskova Ulusal Tarih Müzesi ve özel koleksiyonlarda bulunmaktadır. Bu çinilerin tamamına yakını Konstantinopolis ve Nikomedia'da üretilenleri kapsamaktadır. Bu çalışma dahilinde ele alınan çinilerin büyük bir kısmı katalog ve envanterlerden yararlanılarak incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The Byzantine Empire is a great state with wide geographical borders and a long historical process. The Eastern Roman Empire was established in 330 AD when the Roman Empire was divided into two regional administrations, eastern and western, and Constantinople became the capital. The state, defined as“Byzantine”by 16th century historians, grew and shrank periodically between 330 AD and 1453. The Byzantine Empire left many works, especially in today's Türkiye and the Balkan countries. The art and architectural works made during this long empire period are divided into different periods in terms of style and historical process. We clearly see a new understanding of architecture and art in the Middle Byzantine Period, especially after Iconoclasm (726/842-43). During this period, wall decoration with tiles began to be used in Byzantine buildings. This new decoration element, which started to appear in the Middle Byzantine period (717-1204), dates back to the 9th-12th centuries. It adorned the interior and exterior decoration of buildings between centuries. The fact that this new ornamental element coincided with the period considered as the Renaissance in terms of the development of Byzantine art and architecture during the Macedonian Dynasty contributed to the development of architectural ornamentation. Chines continued to be used in different techniques on the exterior surfaces of buildings in the Balkans during the Late Byzantine Period (1261-1453). In the Middle Byzantine Period, we encounter keromaplastic decoration elements, also known as ornamental pottery, on the exterior walls of buildings. Keromaplastic decorations were preferred in architectural decoration as terracotta ornaments until the end of the Late Byzantine period (1261-1453). Except for some in situ examples of Byzantine tiles in the Balkans, all of them are in museums, galleries and private collections. Keromaplastic decorative elements are seen in buildings in Anatolia, Istanbul and the Balkans. While researching the tiles within the scope of this study, many museum inventories were examined. The majority of the tiles in the Istanbul Archaeological Museums and the Veliki Preslav Archaeological Museum have been examined and catalogued. The remaining tiles are in the Walters Art Museum, Louvre Museum, Sevres National Ceramics Museum, Athens Benaki Museum, Moscow National History Museum and private collections. Almost all of these tiles include those produced in Constantinople and Nicomedia. Most of the tiles discussed in this study were examined using catalogs and inventories.
Benzer Tezler
- Anadolu Türk Mimarisinde tuğla ve koruma-restorasyon önerileri
The Use of brick in Anatolian Turkish architecture and suggestions about conservation and restoration
SERAP GÜLER
- Osmanlı'da su terimleri ve suyla ilgili materyaller
The water terms and the materials about water in Ottaman
NUR SATIR
- Characteristics of Byzantine Period building bricks used in st. Jean Basilica (Ayasuluk Hill) and Anaia Church (Kadıkalesi)
St. Jean Bazilika (Ayasuluk Tepesi) ve Anaia Kilisesi'nde (Kadıkalesi) kullanılan Bizans Dönemi yapı tuğlalarının özellikleri
ELİF ÇAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüKültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF UĞURLU SAĞIN
- Bizans mimarlığında kapalı Yunan Haçı plan şeması
The Inscribed- Cross plan in Byzantine architecture
CANAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiPamukkale ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇEN KURTULUŞ ÖZTAŞKIN
- Bizans mimarisinde ve Hristiyanlık inancında önemli bir merkez Değle ören yeri
Byzantine architecture and Christian faith an important place central Değle örenyeri̇
KEMAL KARAÇA