Geri Dön

Kur'ân-ı Kerim'in âyetleri ışığında zekât, sadaka ve faizin toplumsal boyutu

The social dimension of zaka, charity and interest in the light of the verses of the Qur'an

  1. Tez No: 877158
  2. Yazar: ERKAN KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SELAHATTİN SÖNMEZSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 262

Özet

Bu çalışmada; Kur'ân-ı Kerim'in âyetleri ışığında zekât, sadaka ve faizin toplumsal boyutu ele alınmıştır. Zekât ve sadaka fakirler ile zenginler arasında sosyal ve ekonomik mesafeyi daraltırken, faiz ise tam tersi bir duruma sebep olabilmektedir. İnfâk ve sadaka anlayışının yaygın olduğu bir toplum; finansal açıdan desteklendiği için daha huzurlu ve mutlu olabilirken, faizin yaygın olduğu toplumda ise fakir ve muhtaç kesim daha huzursuz ve mutsuz olabilmekte, dolayısıyla toplumsal kargaşa ve ihtilaller meydana gelebilmektedir. Semavî veya beşeri tüm dinlerde paylaşma, yardımlaşma ve dayanışma çokça önemsenmektedir. İslamiyetten önce cahiliye Arapları arasında infâk ve sadaka anlayışı mevcut olduğu, Hz. Muhammed'den (s.a.s) önceki peygamberler döneminde de zekât ve sadakanın emredildiği ve çokça önemsendiği araştırmamızdatespit edilmiştir. Zekât, sadaka ve faize işleyişleri açısından bakıldığında günümüzde daha girift bir hal aldıkları görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışma; zekât, sadaka ve faizin toplumlar üzerindeki etkisini tarihi verilerden hareketle araştırması açısından ve günümüz dünyasında infâk, sadaka, zekât ve faize dair düşünce ve anlayışları arz etmesi bakımından oldukça önemli sayılabilir. Bu çalışma, Kur'ân-ı Kerim'de zikredilen zekât, sadaka ve faiz âyetlerine müfessirlerce yapılan yorum ve açıklamaları aktarması yönüyle ve Hz. Muhammed (s.a.s), Dört Halife, Emeviler, Abbasiler, Selçuklu ve Osmanlı döneminde zekât, sadaka ve faizin nasıl uygulandıklarını tarihsel süreç içerisinde ele alması bakımından önem taşıdığı söylenebilir. Bu çalışmada Taberi, Begavî, İbnu'l Cevzi, İbn-i Kesir, Elmalılı, Seyyit Kutup, Ömer Nasuhi Bilmen, Said Nursi ve Sabunî gibi birçok müfessir ve İslam âlimlerinin zekât, sadaka ve faize dair görüş ve düşünceleri aktarılmıştır. Bu yönüyle çalışmamızın dirayet ve rivayet tefsirlerini harmanlaması bakımından önem taşıdığı söylenebilir. Çalışmanın son bölümünde zekât, sadaka ve faizle ilgili alanında uzman olan 13 akademisyenin görüş ve düşüncesi aktarılmış olup sistematik bir saha araştırması yapılmıştır. Çalışmamızın tüm bu yönleriyle oldukça önem arz ettiği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study; The social dimension of zakat, charity and interest is discussed in the light of the verses of the Holy Quran. While zakat and charity narrow the social and economic distance between the poor and the rich, interest can cause the opposite situation. A society where the understanding of charity and charity is widespread; While people may be more peaceful and happy because they are financially supported, in a society where interest is common, the poor and needy may become more restless and unhappy, thus social turmoil and revolutions may occur. Sharing, cooperation and solidarity are given great importance in all religions, whether heavenly or human. Before Islam, there was an understanding of charity and alms among the pre-Islamic Arabs. It has been determined in our research that zakat and charity were commanded and given great importance in the period of the prophets before Muhammad (pbuh). When looking at the functioning of zakat, charity and interest, it can be seen that they have become more complex today. Therefore, this study; It can be considered very important in terms of researching the effects of zakat, alms and interest on societies based on historical data and presenting the thoughts and understandings about alms, alms, zakat and interest in today's world. This study is about conveying the interpretations and explanations made by commentators on the verses of zakat, charity and interest mentioned in the Holy Quran and about Hz. It can be said that it is important in terms of discussing how zakat, alms and interest were implemented in the historical process during the periods of Muhammad (pbuh), the Four Caliphs, the Umayyads, the Abbasids, the Seljuks and the Ottomans. In this study, the views and opinions of many commentators and Islamic scholars such as Taberi, Begavî, İbnu'l Cevzi, İbn Kesir, Elmalılı, Seyyit Kutup, Ömer Nasuhi Bilmen, Said Nursi and Sabunî regarding zakat, charity and interest are conveyed. In this respect, it can be said that our study is important in terms of blending the interpretations of wisdom and narration. In the last part of the study, the opinions and thoughts of 13 academicians who are experts in the field of zakat, charity and interest were conveyed and a systematic field research was conducted. It is thought that our study is very important in all these aspects.

Benzer Tezler

  1. Hadisler bağlamında teheccüd namazının yeri ve önemi

    The place and importance of tahecjud prayer in the context of Hadiths

    EDANUR KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİnönü Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAFFET SANCAKLI

  2. Kur'ân-ı Kerîm bağlamında ibadetlerin gaye, fayda ve hikmetleri

    Başlık çevirisi yok

    İSKENDER AYBUĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinIğdır Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN YURT

  3. Kur'ân-ı Kerim'in âyetleri ışığında fiziki coğrafya

    Physical geography in the light of Qur'anic

    ERKAN KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAHATTİN SÖNMEZSOY

  4. Kur'ân'da fetih

    Conquest in the Qur'ân

    ERCAN ŞEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER ÇELİK

    PROF. DR. ÖMER ÇELİK

    PROF. DR. ABDULAZİZ HATİP

  5. خلق آدم عليه السلام في ضوء آيات القرآن الكريم( دراسة تحليلية )

    Kur'ân-ı Kerim ayetleri ışığında Hz. Adem'in yaratılışı (Tahlil çalışması) / The creation of Adam, Peace be Upon Him, in the light of the verses of the noble Qur'an, an analytical study

    KHALID HATEM KHALAF

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2020

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAHATTİN SÖNMEZSOY