Sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rolü streslerinin belirlenmesi: Mersin örneği
Determination of gender role stress of health workers: Mersin case
- Tez No: 877439
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLIHAN DOĞAN TOPÇU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu araştırma, sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rolü stres düzeylerini ve toplumsal cinsiyet rolü stres düzeylerini etkileyen faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Örneklem ve araştırma grupları meslek, cinsiyet ve yaş grupları dikkate alınararak tabakalama yöntemi ile seçilmiştir. Nicel bölümün örneklemini Mersin ilinde bir üniversite hastanesinde görev yapan farklı meslek gruplarına mensup 400 sağlık çalışanı, nitel bölümün araştırma grubunu ise aynı örneklem grubundan seçilen 15 kişi oluşturmuştur. Nicel veriler, kişisel bilgi formu ve kadın ve erkek sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rolü stres ölçekleri aracılığıyla toplanmıştır. Nitel veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak yüz yüze derinlemesine görüşmeler yoluyla ve katılımcıların izin ve onayı dahilinde ses kaydı yapılarak elde edilmiştir. Nicel verilerde betimleyici istatistiklere bakılmıştır. Ayrıca Mann Whitney U, Kruskal Wallis H ve spearman korelasyon testleri kullanılarak analizler yapılmıştır. Nitel verilerde ise, ses kayıtları bilgisayar aracılığıyla metne dönüştürülmüş ve yazılımsal program kullanılarak tema, alt tema ve kodlar keşfedilmiştir. Araştırma sonuçları incelendiğinde, sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rol stresi ile cinsiyet, yaş ve çocuk sahibi olma değişkenleri arasında anlamlı fark olduğu bulgusuna ulaşılırken, sağlık çalışanlarının eğitim düzeyleri, ebeveyn ve eş eğitim düzeyleri, medeni durum ve toplumsal cinsiyet alanında eğitim alma durumları arasında anlamlı fark saptanamamıştır (p>0,05). Ayrıca sağlık çalışanlarının rol stres düzeylerinin en çok cinsiyet kalıp yargıları ve beklentileri olarak tanımlanan cinsiyet dinamiklerinden etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık çalışanlarının çelişik ve örtük duygularının rol stresini etkileyerek mesleki ikilem ve duygusal gerilimlere yol açtığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, toplumsal cinsiyet rollerinin sağlık çalışanlarının yaşamlarında önemli bir stres kaynağı olduğu anlaşılmıştır. Sağlık sektöründe cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve sağlık çalışanlarının desteklenmesi için kapsayıcı politika ve uygulamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Cinsiyet temelli kalıp yargıların kırılması ve eşitlikçi bir çalışma ortamının oluşturulması, sağlık çalışanlarının mesleki tatminini artırarak sağlık hizmetlerinin kalitesini yükseltebilir ve toplum genelinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına katkı yapabilir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the gender role stress levels of healthcare workers and the factors affecting gender role stress levels. Mixed method was used in the research. The sample and research groups were selected by stratification method considering occupation, gender and age groups. The sample of the quantitative part consisted of 400 health workers from different occupational groups working in a university hospital in Mersin province, and the research group of the qualitative part consisted of 15 people selected from the same sample group. Quantitative data were collected through personal information form and gender role stress scales of female and male health workers. Qualitative data were obtained through face-to-face in-depth interviews using a semi-structured interview form and audio recording with the permission and approval of the participants. Descriptive statistics were used in quantitative data. In addition, Mann Whitney U, Kruskal Wallis H and Spearman correlation tests were used for analyses. In qualitative data, voice recordings were converted into text via computer and themes, sub-themes and codes were discovered using software programmes. When the results of the study were analysed, it was found that there was a significant difference between gender role stress and gender, age and having children variables, while there was a significant difference between gender role stress and education levels, parent and spouse education levels, marital status and gender role stress of healthcare professionals. In addition, it was concluded that the role stress levels of healthcare workers were mostly affected by gender dynamics defined as gender stereotypes and expectations. It was determined that the contradictory and implicit emotions of healthcare workers affect role stress and lead to professional dilemmas and emotional tensions. As a result, it was understood that gender roles are an important source of stress in the lives of healthcare workers. Inclusive policies and practices are needed to ensure gender equality in the health sector and to support health workers. Breaking gender-based stereotypes and creating an egalitarian working environment can improve the quality of health services by increasing the professional satisfaction of health workers and contribute to the achievement of gender equality in society.
Benzer Tezler
- Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvuran evli kadınların kadına yönelik cinsel şiddet algısının belirlenmesi ve kadına yönelik cinsel şiddet algısı ile ilişkili faktörlerin incelenmesi
The determination of married women's perception of sexual violence towards women, who has applied to etlik Zübeyde Hanim Obstetrics and Gynecology Training Hospital, and investigation of factors related to perception of sexual violence towards women
SİNAN TETİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VESİLE ŞENTÜRK CANKORUR
- Finansal okuryazarlık ile yatırım tercihi ilişkisinde risk alma eğiliminin aracı rolü: Sağlık sektöründe bir uygulama
The intermediate role of risk-taking tendencies in the relationship between financial literacy and investment preference: An implementation in the health sector
BAHAR DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeKütahya Dumlupınar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEDİHA MİNE ÇELİKKOL
- Kadına yönelık şiddet ve toplumsal cinsiyet rolüne bağlı yaşanan stresin başa çıkma tarzları üzerıne etkisinin incelenmesi
Evaluation of the effects of violence against women and gender-related stress on coping styles
EBRU GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikEge ÜniversitesiKadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA KAVLAK
- Kadınların toplumsal hayata katılımında yerel yönetimlerin rolü
The role of local governments on the participation of women in social life
ÖZNUR YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal Bilimlerİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMÜR ŞAKİR BABAOĞLU
- Mükemmeliyetçiliğin bireysel ve örgütsel çıktılar üzerindeki etkisinde entelektüel sahtekârlık fenomeninin aracılık rolü
The mediating role of intellectual imposter phenomenon in the effect of perfectionism on individual and organizational outcomes
BEGÜM YALÇIN
Doktora
Türkçe
2023
Sağlık Kurumları YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKİYE ÇELİK