Ortaokul öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeylerinin incelenmesi: Ağrı ili örneği
Analysis of burnout level and organizational commitment of secondary school teacher's: Example of Ağrı province
- Tez No: 877574
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TEYFUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bu araştırma, Ağrı ilinde görev yapmakta olan ortaokul öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırma deseni olarak, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada uygun örnekleme yöntemi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Araştırma evreni Ağrı İlinde 2022-2023 eğitim–öğretim yılında görev yapan 7176 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi 383 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri oluşturulurken Kişisel Bilgi Formu, Örgütsel Bağlılık Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Analizler SPSS 26 programı üzerinden yapılmıştır. Araştırma verileri değerlendirilirken kategorik değişkenler için sıklıklar (sayı, yüzde), sayısal değişkenler için ise tanımlayıcı istatistikler (ortalama, standart sapma), bununla birlikte parametrik olan istatistiksel yöntemlerden de yararlanılmıştır. Parametrik olan iki bağımsız grup arasındaki farklılıklar Bağımsız Örneklem T Testi, ikiden fazla bağımsız grup arasındaki farklılıklar ise Tek Yönlü Varyant Analizi (ANOVA) ile kontrol edilmiştir. Tek Yönlü Varyans Analizi sonucunda farklılık çıkması durumunda farklılığın kaynaklandığı grup için Tukey çoklu karşılaştırma testi yapılmıştır. Tükenmişlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemek için“Pearson Korelasyon Katsayısı”ile anlamlılık 0,05 düzeyinden kontrol edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir: 1. Ağrı İlinde araştırmaya katılan ortaokul öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri en yüksek kişisel başarı, en düşük ise duygusal tükenme alt boyutundadır. 2). Kıdemi 11 yıl ve üzeri olan öğretmenlerin, 1-5 yıl ve 6-10 yıl olan öğretmenlere göre duygusal tükenmişlik düzeyleri daha düşüktür. 3). Kişisel başarı alt boyutunda bekâr öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri evli olan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinden daha yüksektir. 4)Kıdemi 11 yıl ve üzeri olan öğretmenlerin kişisel başarı alt boyutunda, kıdemi 1-5 yıl olan öğretmenlere göre tükenmişlik düzeyleri daha düşüktür. 5).Ağrı ilinde araştırmaya katılan ortaokul öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri en yüksek normatif bağlılık, en düşük devam bağlılığı alt boyutundadır. 6).Araştırmaya katılan bekâr öğretmenlerin duygusal bağlılığı evli olan öğretmenlerden daha yüksektir. 7).Araştırmaya katılan öğretmenlerin kıdemi 11 yıl ve üzeri olan öğretmenlerin, kıdemi 1-5 yıl ve 6-10 yıl olan öğretmenlere göre duygusal bağlılığı daha düşüktür. 8).Çalışmaya katılan sosyal bilgiler öğretmenlerinin duygusal bağlılığı İngilizce-Arapça ve Din Kültürü-Kur'an-ı Kerim olan öğretmenlerden daha yüksektir. 9). Tükenmişliğin alt boyutlarından olan devam bağlılığında bekâr öğretmenlerin devam bağlılığı, evli öğretmenlerin devam bağlılığından daha yüksektir. 10) Öğretmenlerin örgütsel bağlılığın alt boyutlarından olan normatif bağlılığını cinsiyet, medeni durum, yaş, kıdem ve branş etkilememektedir. 11).Ağrı ilinde görev yapan ortaokul öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında orta düzeyde pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. 12).Örgütsel bağlılık ile duygusal tükenme ve kişisel başarı alt boyutları arasında orta düzey pozitif yönlü; duyarsızlaşmada ise düşük düzeyde pozitif bir ilişki bulunmuştur. 13) Duygusal bağlılık ile tükenmişlik ve alt boyutu olan duygusal tükenme arasında orta düzey pozitif bir ilişki varken; duyarsızlaşma ve kişisel başarı alt boyutlarında düşük düzeyde pozitif yönlü ilişki bulunmuştur. 14) Ağrı ilinde araştırmaya katılan ortaokul öğretmenlerinin cinsiyeti, yaşı ve branşı tükenmişlik düzeylerine etki etmemektedir. Medeni durumu bekar olan öğretmenler evli olan öğretmenlere göre tükenmişlik düzeyleri daha yüksektir. Kıdemi 11yıl ve üzeri olan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri kıdemleri 1-5 yıl ve 6-10 yıl olanlara göre daha düşüktür. 15).Ağrı ilinde araştırmaya katılan ortaokul öğretmenlerinin cinsiyeti ve yaşı örgütsel bağlılığını etkilemediği görülmüştür. Bekar öğretmenlerin örgütsel bağlılığı, evli olan öğretmenlerden daha yüksektir. Kıdemi 11 yıl ve üzeri olan öğretmenlerde; örgütsel bağlılık,1-5 yıl ve 6-10 yıl olan öğretmenlerden daha düşüktür. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin örgütsel bağlılığı İngilizce-Arapça ve Din Kültürü ve Ahlak bilgisi-Kur'an-ı Kerim olan öğretmenlerin örgütsel bağlılığından daha yüksektir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the burnout and organisational commitment levels of secondary school teachers working in Ağrı province. Relational screening model was used as the research design. In the research, data were obtained by using appropriate sampling method. The research population consists of 7176 secondary school teachers working in Ağrı Province in the 2022-2023 academic year. The sample of the research consists of 383 teachers. Personal Information Form, Organisational Commitment Scale, Maslach Burnout Scale were used to generate the data. The analyses were made through SPSS 26 software. While evaluating the research data, frequencies (number, percentage) for categorical variables, descriptive statistics (mean, standard deviation) for numerical variables, as well as parametric statistical methods were used. Differences between two parametric independent groups were analysed by Independent Sample T-Test and differences between more than two independent groups were analysed by One-Way Analysis of Variance (ANOVA). In case of a difference as a result of One-Way Analysis of Variance, Tukey multiple comparison test was performed for the group from which the difference originated. In order to determine the relationship between burnout and organisational commitment,“Pearson Correlation Coefficient”was used and significance was tested at 0.05 level. The findings of the study are summarised below: 1) The burnout levels of the secondary school teachers participating in the research in Ağrı province are the highest in the sub-dimension of personal achievement and the lowest in the sub-dimension of emotional exhaustion. 2) Teachers who have 11 or more years of experience have lower levels of emotional burnout than teachers with 1-5 year(s) and 6-10 years of experience. 3) In the personal achievement sub-dimension, the burnout levels of single teachers are higher than the burnout levels of married teachers. 4) Teachers who have 11 or more years of experience have lower burnout levels in the personal achievement sub-dimension than teachers with 1-5 years of experience. 5) The organisational commitment levels of secondary school teachers participating in the research in Ağrı province are the highest and the lowest in normative commitment and continuance commitment sub-dimensions respectively. 6) Emotional commitment of the single teachers participating in the study is higher than that of the married teachers. 7) Teachers with 11 years or more experience have lower emotional commitment than teachers with 1-5 years and 6-10 years of experience. 8) Emotional commitment of social studies teachers who participated in the study is higher than English-Arabic and Religious Culture-Quran teachers. 9). In continuance commitment, which is one of the sub-dimensions of burnout, the continuance commitment level of single teachers is higher than that of married teachers. 10) Gender, marital status, age, seniority and branch do not affect teachers' normative commitment, which is one of the sub-dimensions of organisational commitment. 11) A moderate positive relationship was found between burnout levels and organisational commitment levels of secondary school teachers working in Ağrı province. 12) A moderate positive relationship was found between organisational commitment and emotional exhaustion and personal accomplishment sub-dimensions, and a low positive relationship was found for depersonalisation. 13) While there was a moderate positive relationship between emotional commitment and burnout and its sub-dimension emotional exhaustion, a low-level positive relationship was found in the sub-dimensions of depersonalisation and personal accomplishment. 14) The gender, age and branch of secondary school teachers participating in the research in Ağrı province do not affect their burnout levels. Teachers whose marital status is single have higher burnout levels than married teachers. Burnout levels of teachers with a total experience of 11 years or more are lower than those with a total experience of 1-5 years and 6-10 years. 15) Gender and age of secondary school teachers participating in the study in Ağrı province did not affect their organisational commitment. Organisational commitment of single teachers is higher than married teachers. Organisational commitment of teachers with a seniority of 11 years and above is lower than that of teachers with 1-5 years and 6-10 years. The organisational commitment of social studies teachers is higher than the organisational commitment of English-Arabic and Religious Culture and Ethics-Quran teachers.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeylerinin incelenmesi
Investigation of burnout levels and organizational commitment levels of secondary school teachers
MEHMET ALİ YOLDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN ÖZKAN
- Örgütsel bağlılık ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin matematik öğretmenlerinin algılarına göre incelenmesi
A study of the relations between organizational commitment and burnout acording to mathematics teachers'perceptions
ZEYNEP AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SONER DOĞAN
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin tükenmişliklerinin yordayıcısı olarak okul iklimi ve örgütsel bağlılık (Malatya ili örneği)
School climate and organizational commitment as predictors of math teachers' burnouts (A case in Malatya province)
OKTAY DÖNÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP BİNDAK
- Ortaokul ve lise matematik öğretmenlerinin örgütsel sinizm tutumları ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki (Amasya ili örneği)
The relationship between secondary school and high school mathematics teachers' attitudes toward organizatoinal cynicism and level of vocational burnout (city of Amasya for sample)
AKIN AMASRALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ASLAN
- Matematik öğretmenlerinin algıladıkları okul iklimi ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki
Başlık çevirisi yok
SERKAN GÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEBNEM TÜRKTAN