Türk mitolojisinde yüce ana arketipi: Umay üzerine arketipsel bir inceleme
The archetype of the great mother in Turkish mythology: An archetypical study of Umay
- Tez No: 879057
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEÇKİN SARPKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Türk Mitolojisinde Yüce Ana Arketipi: Umay Üzerine Arketipsel Bir İnceleme adlı bu tezde Türk mitolojisinin başat mitik kadın sembolü olan Umay, Yüce Ana arketipi olarak karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Umay, arketipsel inceleme yöntemi ile ele alınmıştır. Bu çalışmada, ilk olarak Kadın Çalışmaları programının temel konusu olan cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rolleri hakkında bilgiye yer verilmiştir. Mitoloji varoluş ve hayatta kalma meselesini konu edindiği için yaşamın devamlılığını sağlamakla görevlendirilen kadın, bu meselede temel unsurdur. Bu bağlamda Kadın Çalışmalarının mitoloji ile ilişkisi literatür çalışmalarından faydalanarak açıklanmıştır. Ardından Umay ile ilgili verileri elde ettiğimiz mit ve mitoloji terimlerine değinilmiştir. Akabinde tezin konusu, kapsamı, amacı ve yöntemi açıklanmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Umay, Türk boyları arasında hâlâ varlığını sürdürdüğü için Türk mitolojisi hakkında genel bir bilgi verilmiş ve tüm işlevleri ile Umay'ın Türk mitolojisindeki yeri ve önemi tahlil edilmiştir. İkinci bölümde, Umay, arketipsel inceleme yöntemi ile ele alınacağı için arketip terimi tanımlanmıştır. İlaveten, arketipsel incelemenin temel unsurları ve Jung'un arketipsel yaklaşımları ile ilişkili temel kavramlar üzerinden literatür incelemesi yapılmıştır. Daha sonra Umay, Yüce Ana arketipi ve anne arketipi olumlu ve olumsuz özellikleriyle birlikte ele alınmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde tezin kapsamı olarak belirlediğimiz diğer mitolojilerde Yüce Ana arketipleri tespit edilmiş ve Umay ile karşılaştırılmıştır. Bu inceleme neticesinde elde edilen veriler her bölümün sonunda değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde ise inceleme sonucu tespit edilen veriler tartışılarak belli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Umay, the dominant mythical feminine symbol of Turkish mythology, was examined comparatively within the framework of the Great Mother archetype in this thesis titled The Archetype of the Great Mother in Turkish Mythology: An Archetypal Study of Umay. It was discussed with the archetypal analysis method. Initially, the basic information of sex and gender roles, the main subjects of Women's Studies Programs, were introduced. Since mythology deals with the issue of existence and survival, the woman who is charged with ensuring the continuation of life is the fundamental element in this issue. Women's Studies-mythology relationship is explained making use of literatüre data within this context. Then, myth and mythology terms we collected from the data related to Umay are mentioned. Subsequently, the subject, its scope, the purpose and the method of the thesis are explained. In part one, an outline of Turkish mythology was given as Umay has lived among the Turkish tribes for years. The place and importance of Umay with all its functions in Turkish mythology were analyzed. In the second section, an archetype term was defined since Umay was discussed with the archetypal analysis method. In addition, a literature review on the basic concepts related to Freud's psychoanalytic method and Jung's archetypal approaches, the basic elements of archetypal analysis, was conducted. Then the Great Mother archetype and the mother archetype were discussed together with their positive and negative characteristics. In the third part, the Great Mother archetypes in other mythologies included in the scope of the thesis were identified and made comparison with Umay. The data collected from the study was evaluated at the end of each section. In the conclusion of the thesis, the collected results were discussed and suggestions were made.
Benzer Tezler
- Dijital oyun ve uygulamalı halkbilimi: Uruz Er Kişinin Geri Dönüşü (Return of the Er Kishi) oyunu örneği
Digital game and applied folklore: Example of the Uruz Return of the Er Kishi
BURCU YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İMRAN GÜNDÜZ ALPTÜRKER
- Türk kültüründe ağrı dağı ve çağdaş resim sanatına yansımaları
Mount ararat in turkish culture and its reflections on contemporary painting
RAMAZAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DOĞAN
- Altay destanları üzerine bir inceleme - yaratılış, yaşam, öte dünya
A research on the altaic legends -creation, life, death-
FATMA ZEHRA ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Yıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR KOÇAK
- Tanzimat'tan günümüze Türk politik kültüründe romantizm
Romanticism in Turkish political culture since Tanzimat era
HASAN AKSAKAL
Doktora
Türkçe
2014
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ ÖZKAN KERESTECİOĞLU
- Haridetü'l-Acayib tercümesinde Türk mitolojisine ait motifler
On translation of haridetü'l Acayib motifs of Turkish mythology
NİHAL KOL