Geri Dön

Halide Edip Adıvar'ın öykülerinde kadın ve tarih

Women and history in Halide Edip Adıvar's short stories

  1. Tez No: 879291
  2. Yazar: RABİA BAKIRDAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜNİL ÖZLEM AYAYDIN CEBE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Halide Edip Adıvar, tarihî öykü, tarih, Yeni Tarihselcilik, toplumsal cinsiyet, milliyetçilik, Halide Edip Adıvar, historical story, history, New Historicism, gender, nationalism
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

Halide Edip Adıvar, eserlerinde yaşadığı dönemin sosyal sorunlarını ele alan ve bireyin psikolojisini titizlikle işleyen bir yazardır. Birçok türde eserler veren Adıvar'ın, akademik çalışmalarda hayatı ve eserleri ele alınmasına rağmen öyküleriyle ilgili yapılan çalışmalar azdır. Daha önce dergi ve gazetelerde yayımlanmış öykü, mensur şiir ve gezi yazılarının toplandığı Harap Mabetler (1911), Dağa Çıkan Kurt (1922) kitapları ve aynı şekilde ölümünden sonra basılan Kubbede Kalan Hoş Sada (1974) isimli eserler incelendiğinde, metinlerde, Adıvar'ın tarihle ilgili düşünce ve tartışmalarının olduğu görülmektedir. Adıvar'ın bahsedilen eserlerindeki toplam on beş metninde, tarihî olay, karakter ve gerçekliklerin yeniden kurgulandığı görülmüştür. Söz konusu öykülerde geçmiş, bugün ve gelecek kadın çerçevesinde işlenmiştir. Adıvar'ın yaşadığı dönemde etkili bir ideoloji olan milliyetçiliğin metinlerdeki olay ve karakterlere tesir ettiği de saptamıştır. Yeni Tarihselcilik, geleneksel tarih anlayışının sorgulanmasıyla meydana gelen bir yaklaşımdır. Tarih ve edebiyat alanlarındaki metinler üzerinde çalışan bu yaklaşımın, Adıvar'ın öykülerinde gözlemlenen olguları anlamlandırmak için elverişli araçlar sunduğu düşünülmüştür. Dolayısıyla bu tezde, çeşitli ölçütlere göre belirlenen örneklem, Yeni Tarihselcilik ve milliyetçilik kuramlarının ışığında incelenmiştir. Sonuçta yazar, eser ve dönem üçlüsünün bir döngü hâlinde birbirini ürettiği ve dönüştürdüğü sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Halide Edip Adıvar is a writer who addresses the social issues of her time in her works and meticulously examines the psychology of individuals. Although Adıvar's life and works have been the subject of academic studies, there are few studies on her short stories. Upon examining Harap Mabetler (1911) and Dağa Çıkan Kurt (1922), which collect Adıvar's stories, prose poems, and travel writings published in magazines and newspapers, as well as the posthumously published Kubbede Kalan Hoş Sada (1974), it becomes evident that Adıvar's texts contain her thoughts and discussions on history. In Adıvar's aforementioned works, fifteen texts reconstruct historical events, characters, and realities. These stories treat the past, present, and future within the framework of women. It is evident that nationalism, an effective ideology in Adıvar's time, influenced the events and characters in the texts. The approach of New Historicism emerged by questioning the traditional understanding of history. This approach, which focuses on texts in the fields of history and literature, is thought to offer convenient tools to make sense of the phenomena observed in Adıvar's stories. Therefore, this thesis analyzes the sample, which was selected based on various criteria, in the context of New Historicism and nationalism theories. The analysis concludes that the triad of author, work, and period mutually produce and transform each other in a cycle.

Benzer Tezler

  1. Sevinç Çokum'un tarihi romanlarında anlatıcı ve üslup

    The teller and wording in Sevinç Çokum's historical novels

    SELENAY ZOR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN MURAT YILDIRIM

  2. Halide Edip Adıvar'ın hayatı ve siyasi kişiliği

    Halide Edip Adıvar's life and political personality

    HASİBE AR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihGazi Üniversitesi

    Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NASRULLAH UZMAN

  3. Halide Edip Adıvar'ın romanlarının roman tekniği bakımından incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    N.NAZAN BEKİROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. N. ORHAN OKAY

  4. Halide Edip Adıvar'ın 'Handan' adlı romanında kelime grupları

    Word groups in Halide Edip Adıvar's novel 'Handan'

    REMZİ TERZİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEBAHAT ARMAĞAN

  5. Halide Edip Adıvar'ın eserlerinde çocuk

    Child in the works of Halide Edib Adıvar

    EMRE GÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELDA UYGUR GÜRBÜZ