Maden kaynaklarının finansal raporlama çerçeveleri kapsamında ölçüm ve muhasebeleştirilmesi
Measurement and accounting of mineral resources within the scope of financial reporting frameworks
- Tez No: 881140
- Danışmanlar: PROF. DR. KADİR GÜRDAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Küresel ekonomide ve Türkiye'de madencilik sektörü önemli bir konumda bulunmaktadır. Özellikle ülke ihracatları içerisinde %2-%5 arasında değişen bir ihracat oranına sahip olan madencilik sektörü 2023 yılında Türkiye'de yaklaşık 5,75 Milyar USD tutarında ihracat getirisi sağlamıştır. KGK'nın 2022 verilerine göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe faaliyet gösteren 227 adet bağımsız denetime tabi işletme bulunmaktadır ve bu işletmeler tüm sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin yaklaşık %2'sini oluşturmaktadır. Dünya ekonomi piyasasında belirgin bir konumda bulunan madencilik sektörünün faaliyetlerinin muhasebeleştirmesi ve raporlanmasına ilişkin ülkelerin yerel düzenlemeleri ve uluslararası uygulanan standartlar bulunmaktadır. Türkiye açısından yerel mevzuat çerçevesi vergi temelinde oluştuğu için maden sektörüne özgü muhasebeleştirme usul ve esaslarına ilişkin detaylı veri bulunmamaktadır. Yaklaşık 157 ülkede kabul gören ve uygulanan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları birisi olan TFRS 6 Maden Kaynaklarının Araştırılması ve Değerlendirilmesi, maden sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin madenciliğe ilişkin yasal hak edinimi ile maden cevherinin ticari geri kazanılabilirliği mümkün olduğu zamana kadar uygulanmaktadır. Diğer yandan cevherin ticari geri kazanılabilirliği mümkün olduktan sonra diğer sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerle aynı olan muhasebeleştirme ve raporlama usul ile esasları kullanılmaktadır. Çalışmada değinilen ve detaylarına yer verilen bir diğer raporlama çerçevesi ise ABD Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleridir (US GAAP). US GAAP maden sektörüne özgü en detaylı muhasebeleştirme ve raporlama ilkelerine yer veren raporlama çerçevesi olarak öne çıkmakta olup UFRS'lerde yer almayan durumlarda US GAAP'a atıfta bulunulduğu pratikte görülmektedir. Bu çalışma; Türkiye'deki mevzuat, UFRS ve US GAAP çerçevelerinin raporlama usul ve esaslarını tek bir çatı altında toplayarak UFRS'ye uygun raporlama yapan işletmelerin muhasebeleştirmelerine rehberlik sağlayabilecek örnek uygulama ile pekiştirilmiştir ve madencilik sektörüne katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The mining sector has an important position in the global economy and in Turkiye. In particular, the mining sector, which has an export rate varying between 2% and 5% of the country's exports, provided an export income of approximately 5.75 Billion USD in Turkiye in 2023. According to KGK's 2022 data, there are 227 businesses operating in the mining and quarrying sector that are subject to independent audit, and these businesses constitute approximately 2% of the businesses operating in the entire sector. Countries have local legislation and internationally applied standards regarding the accounting and reporting of the activities of the mining sector, which has a prominent position in the world economic market. Since the local legislation framework in Turkiye is formed on a tax basis, there is no detailed data on accounting procedures and principles specific to the mining sector. International Financial Reporting Standards (IFRS), which are accepted and implemented in approximately 157 countries, are applied until the acquisition of legal rights for mining by enterprises operating in the mining sector and the commercial recoverability of mineral ore in accordance with TFRS 6 Exploration and Evaluation of Mineral Resources. On the other hand, once the commercial recoverability of the ore becomes possible, the accounting and reporting procedures and principles that are the same as those operating in other sectors are used. Another reporting framework mentioned and detailed in the study is the US Generally Accepted Accounting Principles (US GAAP). US GAAP stands out as the reporting framework that includes the most detailed accounting and reporting principles specific to the mining sector, and it is seen in practice that US GAAP is referred to in cases that are not included in IFRS. This study aims to contribute to the mining industry by gathering the reporting procedures and principles of local legislation, IFRS and US GAAP frameworks under a single roof, and is reinforced with a sample application that can provide guidance for the accounting of businesses reporting in accordance with IFRS.
Benzer Tezler
- An assessment of Uzbekistan's progress towards green economy
Özbekistan'ın yeşil ekonomiye yönde gelişiminin bir değerlendirilmesi
DINARA ADKHAMOVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ATIL AŞICI
- Sustainable development goals in lower-middle income economy: Relevancy and outlook in Cameroon
Alt gelirli ekonomi'de sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Kamerun'da uygunluk ve görünüm
HAMAN ADAMA MOHAMADOU
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- 6102 sayılı TTK çerçevesinde TDHP özel tükenmeye tabi duran varlıklar hesap grubunun TFRS 1'e göre açılış finansal tablolarına aktarılması, cari dönem işlemleri ve bağımsız denetimi
Transfering assets subject to private amortization account group of tucoa to openning financial statements according to 6102 no. Turkish trade code as of TFRS
FUNDA CİVEK
- Maden işletmeciliğinda maliyetlerin planlanması, analizi, kontrolü ve finansal raporlama uygulanabilir model önerisi
Planning, analysing, controlling of costs and financial reporting in mining compnies applicable model proposal
SERPİL BOSTANCI
- Maden işletmelerinde amortisman uygulamasının VUK ve UFRS yönünden karşılaştırmalı incelenmesi ve Ordu ilinde bentonit maden işletmesinde uygulanması
Comparative analysis of depreciation in mining operations in terms of VUK and İFRS and its application in bentonite mining in Ordu province
NURDAN KÜÇÜKOĞLU