Geri Dön

Kutb'un Ḫusrev u Şīrīn'i üzerine söz dizimi incelemesi (2333-4727)

Syntactic analysis of Kutb's Ḫusrev u Şīrīn (2333-4727)

  1. Tez No: 881173
  2. Yazar: BEKİR ŞAHİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZCAN TABAKLAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 2116

Özet

Ḫusrev u Şīrīn, Harezm Türkçesiyle yazılmış olan eserler arasındaki en hacimli ve önemli edebi eserlerden biridir. Bu çalışmada, Kutb adlı Altın-Ordu şairinin İran şairi Nizami'den çevirdiği Ḫusrev u Şīrīn adlı mesnevisinin 2333. – 4727. beyitleri arasınının söz dizimsel incelemesi yapılmıştır. Ḫusrev u Şīrīn üzerine yapılan çalışmaların sayısının azlığı ve bu metnin söz dizimsel incelemesinin henüz yapılmamış olması, bizi böyle bir çalışma yapmaya sevk etmiştir. Bu çalışmayla Ḫusrev u Şīrīn'in ve buradan hareketle Harezm Türkçesinin söz dizimsel yapısı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada ön söz ve giriş bölümlerinden sonra önce çalışılan eserle ilgili genel bilgiler verilmiş, ardından Türkçenin genel söz dizimsel yapıları tanımlandıktan sonra metinde karşılaşılan tümce türleriyle ilgili bilgiler verilmiş, bu bölümün ardından metinde karşılaşılan söz öbekleri toplam sayıları ve örnekleriyle gösterilmiştir. Çalışmamızın ana bölümünü oluşturan dördüncü bölümde Ḫusrev u Şīrīn'in 2333. – 4727. beyitleri arasındaki tümcelerin çözümlemesi yapılmıştır. Sonuç bölümünde, çalışmada elde edilen veriler istatistiki olarak sunulmuş ve karşılaşılan özel durumlar hakkında bilgi verilmiştir.

Özet (Çeviri)

Ḫusrev u Şīrīn is one of the most voluminous and important literary works written in Khwarezm Turkish. In this study, the syntactic analysis of the 2333rd - 4727th couplets of Ḫusrev u Şīrīn, a masnavi translated by the Golden Horde poet Kutb from the Iranian poet Nizami, was conducted. The small number of studies on Ḫusrev u Şīrīn and the fact that the syntactic analysis of this text has not yet been conducted led us to conduct such a study. With this study, the syntactic structure of Ḫusrev u Şīrīn and, by extension, Khwarezm Turkish was attempted to be revealed. In the study, after the preface and introduction sections, general information about the work studied is given, then after the general syntactic structures of Turkish are defined, information about the sentence types encountered in the text is given, and after this section, the word groups encountered in the text are shown with their total numbers and examples. In the fourth section, which constitutes the main part of our study, the sentences between the 2333rd and 4727th couplets of Ḫusrev u Şīrīn are analyzed. In the conclusion section, the data obtained in the study are presented statistically and information is given about the special cases encountered.

Benzer Tezler

  1. Kutb'un Hüsrev ü Şirin'i üzerine söz dizimi incelemesi (1-2332)

    A syntactic study on the Qutb's Hüsrev ü Şirin (1-2332)

    AYYÜCE SEVİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERYAL KORKMAZ

  2. Harezm Türkçesi eserlerinin yabancı kelimeler açısından analizi

    Analysis of Khwarazm Turkish works in terms of foreign words

    FATMA ADLIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PERİHAN ÖLKER

  3. Kutb'un Hüsrev ü Şîrîn'inde isimler

    Names in Kutb's Husrev u Şîrîn

    HANİFE ULUDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ İHSAN YAPICI

  4. Kutb'un Hüsrev ü Şirin'inde niteleme sıfatları

    Attributive Adjectives in Kutb's Hüsrev ü Şirin

    DİLAN BAŞBOĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAŞAR TOKAY

  5. Kaynaklardan ders kitaplarına aktarma Kutb'un Husrev ü Şirin'inin metin çeviri ve sözlüğü

    Transfering of sources to course books Qutb's Khusrev ü Shirin's text translation and dictionary

    SALİH SULAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA S. KAÇALİN