Osmanlı modernleşmesinin eğitim ve kültürdeki yansımaları
Reflections of Ottoman modernization in education and culture
- Tez No: 881306
- Danışmanlar: PROF. DR. NURETTİN GEMİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 406
Özet
Her toplumun kendi değer sistemine göre oluşturduğu bir eğitim programı bulunmaktadır. Osmanlı Devleti'nde de başlangıçtan itibaren bireylerin eğitim ihtiyacının giderilmesinde medreselerin önemli bir rol üstlendiği görülmektedir. Dolayısıyla bu kurumlar aracılığıyla gerçekleştirilen tedris faaliyetleri, uzun bir süre hem toplumun eğitim ihtiyacını hem de devletin çeşitli alanlarındaki nitelikli insan ihtiyacını karşılayan temel unsurlardan biri olmuştur. Ancak on dokuzuncu yüzyılın başlarından itibaren ortaya konan modernleşme çalışmalarıyla birlikte başta askeri alan olmak üzere, siyasi, ekonomi, bürokrasi alanlarında birçok yenilikler yapılmış ve bu durum eğitim alanında da değişimi gerekli kılmıştır. On dokuzuncu yüzyıla kadar vakıfların himayesinde sürdürülen tedris çalışmaları, bu süreçten itibaren kademeli bir şekilde bizzat devlet eliyle yönetilmeye başlanmıştır. Yenileşme sürecindeki eğitim çalışmalarını ele alan bu tez, maarif-medrese ilişkilerinin tarihsel bağlamdaki politik ve kültürel yansımalarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada modernleşme meselesinin Osmanlı Devleti'ndeki tarihi seyri ve eğitim sahasındaki etkilerinin arka planı üç temel bölümde ele alınmıştır. Öncelikle modernleşmeye dair kavramsal bir çerçeve ortaya konulmuş, on dokuzuncu yüzyıl Osmanlısının modernleşme ile neyi amaçladığı ve hangi çalışmaları yaptığı tahlil edilmiştir. Diğer yandan bu sürecin bir ürünü olarak maarif sisteminde gerçekleştirilen yapısal dönüşümün temelleri ele alınmış ve medrese eğitiminin bu sistem içindeki yeri gösterilmiştir. Aynı zamanda medrese işleyişinin yenileşme bağlamında revize edilmesine dair gerçekleştirilen siyasi girişimlerin de bir analizi yapılmıştır. Son aşamada sürecin getirdiği doğal bir çıktı olarak kültürün uğradığı değişimler ve toplumdaki karşılığı başta arşiv kaynakları ve dönemin süreli yayınları olmak üzere temel kaynaklar ışığında saptanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Every society has a set of values that guides the development of its educational system. It is clear that madrasahs were crucial in the Ottoman Empire in addressing people's educational requirements from the outset. Therefore, the educational options provided by these institutions have longtime met community needs. At the same time, these institutions have also played a significant role in supplying the state with qualified individuals in many disciplines. But as a result of modernization efforts, significant advancements were made in the fields of politics, bureaucracy and economy, particularly in the military sphere. This called for changes in the educational system. Up until the nineteenth century, the education program was maintained through foundations; however, several changes were made as the state took over administration of the program. The aim of this thesis, which addresses educational studies throughout modernization, is to identify the political and cultural implications of maarif-madrasah connections within a historical framework. This study is discussed in three main sections. The first section presents a conceptual framework for modernization and analyzes the modernization efforts and research conducted by the Ottoman Empire in the nineteenth century. On the other hand, as a product of this process, the basics of the structural transformation in the maarif system are examined and the place of madrasah education in this system is shown. At the same time, an analysis of the political initiatives related to the revision of the madrasah functioning in the context of modernization was analyzed. The last chapter attempted to identify, in the light of primary sources, the cultural shifts that have occurred as a natural consequence of the process and how society has responded to them.
Benzer Tezler
- Tanzimat ve Servet-i Fünun Türk romanında iyicil ve kötücül kadın imgesi
The benignant and malignant female image in Tanzimat and Servet-i Funun Turkish novels
HABİBE USTACIK GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnadolu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN TUNÇ
- Osmanlı Devri Konyası'nda modern eğitim-öğretim (1869-1919)
Modern education and instruction during the Ottoman Age Konya (1869-1919)
KERİM SARIÇELİK
Doktora
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KÜÇÜKDAĞ
YRD. DOÇ. DR. CANER ARABACI
- Osmanlı modernleşme döneminde ve cumhuriyetin ilk yıllarında Karaman'da eğitim öğretim (1839-1950)
Education in Karaman in the Ottoman Empire's modernization era and in the early years of Turkish Republic (1839-1950)
KADİR KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET İPÇİOĞLU
- Osmanlı Döneminde Isparta'da modern eğitim kurumları ve eğitim-öğretim faaliyetleri üzerine bir araştırma
A research on modern educational i̇nstitutions and educational activities in isparta in The Ottoman Period
ASLIHAN BİLGİÇLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİM SARIÇELİK