InVEST kentsel soğutma modeli ile yeşil alanların ısı azaltma kapasitesinin değerlendirilmesi: Çanakkale kent merkezi örneği
Assessment of heat mitigation capacity of urban greenspaces with the use of inVEST urban cooling model: Case of Çanakkale city center
- Tez No: 881661
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLAY CENGİZ TAŞLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Şehircilik ve Bölge Planlama, Landscape Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Küresel iklim değişikliği günümüzde insanlığın karşılaştığı en büyük zorlukların başında gelmektedir. Yapılaşmanın aşırı boyutlarda ilerlemesi, yeşil alanların hızla azalması ise iklimsel tehditleri tetikleme potansiyeli taşımaktadır. Bu nedenle kentsel ısı modellemesi çalışmalarında yer alan yeşil alanlar, şehirlerdeki kentsel ısı adası etkisinin azaltılmasında önemli rol oynamaktadır. Kentsel ısı modellemesi konusundaki güncel çalışmalarda kullanılan InVEST Kentsel Soğutma Modeli (InVEST Urban Cooling Model) çoklu sunumları ile modüler tasarımlar sağlayarak sektörler ve hizmetler arasındaki değerlendirme için alternatif yönetim ve iklim senaryoları oluşturmaktadır. Araştırmada InVEST 3.14.1 sürümünün Kentsel Soğutma (Urban Cooling) Modeli kullanılmıştır. InVEST, Natural Capital Project (Stanford Üniversitesi, 2019) tarafından geliştirilen bir açık kaynak yazılımıdır. InVEST kentsel soğutma modeli; arazi kullanımı/arazi örtüsü (LULC), albedo, evapotranspirasyon, gölgeleme verilerini temel alarak bitki örtüsünün kentteki soğutma etkisini bulmaktadır. Çanakkale kent merkezine ait WorldView-2, 0.50 m çözünürlüğünde uydu görüntüsünün ArcGIS yazılımı ile kontrollü sınıflandırması yapılarak, arazi kullanımı haritası oluşturulmuştur. Soğutma modelinde, soğutma adalarından olan mesafeye dayalı olarak oluşturulan senaryolarla, ısı azaltma indeksleri hesaplanmıştır. İndeks bitki örtüsüne göre sıcaklık düşüşünü tahmin etmek için kullanılmıştır. Araştırma sonucunda oluşturulan senaryolara göre, kentsel ısı azaltma haritaları elde edilmiştir. Araştırmada, kent merkezinin kuzeyi ve güneydoğu bölgelerinde yapılaşmadan uzak ve yeşil alanların etkisiyle ısı azaltma indeks değerlerinin en yüksek değerde olduğu ve bu alanlarda referans hava sıcaklığının en düşük değerde olduğu belirlenmiştir. Yapılan çalışma ile günümüzde önemli iklimsel sorunların başında gelen küresel sıcaklık artışı ve kentsel ısı adası etkisine yönelik soğutma yaklaşımının; uygulama yöntemi, sağlayacağı avantajlar ve iklim değişikliği ile mücadeledeki önemi incelenmiştir. Araştırma konusu olan kentsel soğutma modeli ile ilgili ulusal literatürde iklim konforu, kentsel ısı adası etkisi çalışmaları bulunmaktadır. Ancak InVEST kentsel soğutma (Urban Cooling) modellemesi ulusal literatürde kullanılmamıştır. Uluslararası literatürde ise güncel olarak az sayıda çalışmada yer alması araştırmanın özgünlüğünü ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçları yeşil altyapının geliştirilmesinde ve stratejik planların projelendirilmesinde katkı sunacaktır.
Özet (Çeviri)
Global climate change is one of the biggest challenges facing humanity today. The increase in the extreme dimensions and the rapid decline of green areas have the potential to trigger climatic threats. For this reason, green areas in urban heat modeling studies play an important role in reducing urban heat island effect in cities. The INVEST Urban Cooling Model (InVEST Urban Cooling Model), which is used in current studies on urban heat modeling, provides modular designs with multiple presentations and creates alternative management and climate scenarios for evaluation between sectors and services. The Urban Cooling (Urban Cooling) Model of InVEST 3.14.1 version was used in the research. InVEST is an open source software developed by the Natural Capital Project (Stanford University, 2019). InVEST urban cooling model; based on land use/land cover (LULC), albedo, evapotranspiration, shading data, finds the cooling effect of vegetation in the city. WorldView-2, which belongs to the city center of Canakkale, has been created with the ArcGIS software controlled classification of the satellite image at a resolution of 0.50 meters and a land use map. In the cooling model, heat reduction indexes were calculated with scenarios created based on the distance from the cooling islands. The index has been used to predict the temperature drop relative to vegetation. As a result of the research, according to the scenarios created, urban heat reduction maps were obtained. In the study, it was determined that the heat reduction index values were the highest in the northern and southeastern regions of the city center under the influence of non-structured and green areas and the reference air temperature was the lowest in these areas. With the study, the global temperature increase that is at the forefront of important climatic problems and the cooling approach to urban heat island effect; the application method, the advantages it will provide and its importance in combating climate change are examined. In the national literature on the urban cooling model, which is the subject of research, there are studies on climate comfort and urban heat island effect. However, InVEST urban cooling (Urban Cooling) modeling was not used in the national literature. In the international literature, the fact that it is included in a small number of studies on the current basis reveals the originality of the research. The results of the research will contribute to the development of green infrastructure and the projecting of strategic plans.
Benzer Tezler
- İzmir Karşıyaka ilçesi kentsel alanı örneğinde yağmur suyu tutmapotansiyelinin InVEST modeli ile belirlenmesi
Determination of stormwater retention potential in İzmir Karşıyaka district urban area example with InVEST model
AYŞENUR TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Peyzaj Mimarlığıİzmir Demokrasi ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURDAN ERDOĞAN
- Kentsel yeşil alanların ekosistem hizmetleri kapsamında değerlendirilmesi: Üsküdar Fethipaşa Korusu örneği
Evaluation of urban green areas within the scope of ecosystem services: The case of Uskudar Fethipasa Grove
ENES SUAT UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEHER DEMET YÜCEL
- Karayolu üstyapı yönetim sistemi ve Kocaeli ili Başiskele ilçesi uygulaması
Road pavement management system and Kocaeli Başiskele district land application
TURGAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KARAŞAHİN
- Sustainable and resilient urban development strategies in post-war cities
Savaş sonrası şehı̇rlerde sürdürülebı̇lı̇r ve dayanıklı kentsel geliştirme stratejı̇lerı̇
SHAYMA DIAR BAKERLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Peyzaj MimarlığıYeditepe ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. AYŞE DİLEK DARBY
- The increasing role of regional rail system in urban transport: The case of IZBAN in Izmir
Kentsel ulaşımda bölgesel demiryolu sistemlerinin artan rolü: İzmir İZBAN örneği
CEVAT ÜÇÜNCÜOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELA BABALIK SUTCLIFFE