Yapay zekâ destekli grafik tasarım araçlarının sürdürülebilirlik odaklı kullanımı: yeşil tasarım ilkeleri ve karbon ayak izi analizi
Sustainability - focused use of artificial intelligence supported graphic design tools: green desing principles and carbon footprint analysis
- Tez No: 881784
- Danışmanlar: DOÇ. SEDA NUR ATASOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu tezin amacı, yapay zeka destekli grafik tasarım araçlarının sürdürülebilirlik merceğinden nasıl kullanılabileceğini araştırmak ve bu tür bir kullanımın yeşil tasarım ilkeleri ve karbon emisyonları üzerindeki etkisini analiz etmektir. Yapay zekâ destekli grafik tasarım araçlarının sürdürülebilirlik odaklı kullanımının yeşil tasarım ilkeleri ve karbon ayak izi analizi açısından incelenmesi amacıyla yürütülen bu araştırma, karma yönteminde gerçekleştirilmiştir. Karma yöntem araştırması, tek bir çalışmada hem nitel hem nicel yöntemlerin kullanımını içermektedir. Çalışmanın evreni yapay zekâ destekli grafik tasarım araçlarını kullanan tasarım ajanslarıdır. Çalışmanın örneklemini ise Türkiye'den 50 adet tasarım ajansı yanı sıra Fransa, İtalya, Afrika, Hindistan, Polonya, Amerika, İngiltere, Rusya ve Japonya ülkelerinin her birinden ise onar tane tasarım ajansı oluşturmaktadır. Bu çalışmada bahsi geçen veri toplama tekniklerinden iki tanesi kullanılmaktadır. Bunlar anket yöntemi ve görüşme yöntemidir. Nitel veri analizi olarak içerik analizi ve nicel veri analizi olarak tanımlayıcı istatistikler ve Tek Yönlü Varyans testi kullanılmıştır. Nitel veri analizine ilişkin sonuçlar; Yapay Zeka (YZ) kullanımının grafik tasarımında iş akışını hızlandırdığı, yaratıcılığı desteklediği ve artırdığıdır. Sürdürülebilir grafik tasarım ilkelerinin yapay zeka tabanlı süreçlere dahil edilmesi, zaman ve enerji tasarrufu sağlarken aynı zamanda atık azaltımına da katkı sağlamaktadır. Grafik tasarım sürecinde karbon ayak izini azaltmak için önerilen stratejiler ve tasarım yaklaşımları, sürdürülebilir malzemelerin tercih edilmesi, atık azaltma ve geri dönüşüm uygulamaları, dijital platformlarda çalışma tercihi, baskı maliyetlerinin azaltılması, enerji verimliliğidir. Nicel veri analizine ilişkin sonuçlar; tüm ülkelerdeki ajansların toplam puanları 60-75 arasındadır ve kesinlikle katılıyorum seviyesindedir. Bir diğer ifadeyle ise yapay zekâ destekli grafik tasarım araçlarının sürdürülebilirlik odaklı kullanımında yeşil tasarım ilkeleri ve karbon ayak izi analizinin kullanımına tasarım ajansları kesinlikle katıldıklarını ifade etmiştir. Tüm bulguların neticesi olarak, grafik tasarım ajanslarının tasarım süreçlerinin tümünde, sürdürülebilirlik odaklı kullanım, yeşil tasarım ilkeleri ve karbon ayak izinin öneminin altı çizilmiş, bu yöntemlerin tasarım süreçlerinde benimsenmesinin çevresel etkileri azaltabileceği belirtilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to investigate how AI-supported graphic design tools can be used through the lens of sustainability and to analyze the impact of such use on green design principles and carbon emissions. This research, which was conducted to examine the sustainability-oriented use of AI-supported graphic design tools in terms of green design principles and carbon footprint analysis, was conducted in a mixed method research. Mixed method research involves the use of both qualitative and quantitative methods in a single study. The population of the study is design agencies that use artificial intelligence-supported graphic design tools. The sample of the study includes 50 design agencies from Turkey, as well as ten design agencies from each of the following countries: France, Italy, Africa, India, India, Poland, USA, UK, Russia and Japan. In this study, two of the aforementioned data collection techniques are used. These are survey method and interview method. Content analysis was used as qualitative data analysis and descriptive statistics and One-Way Variance test were used as quantitative data analysis. The results of the qualitative data analysis are that the use of AI accelerates workflow, supports and increases creativity in graphic design. Incorporating sustainable graphic design principles into AI-based processes saves time and energy, while also contributing to waste reduction. Strategies and design approaches recommended to reduce the carbon footprint in the graphic design process are the preference of sustainable materials, waste reduction and recycling practices, preference for working on digital platforms, reduction of printing costs, energy efficiency. The results of the quantitative data analysis show that the total scores of agencies in all countries are between 60-75 and are at the level of strongly agree. In other words, design agencies strongly agreed with the use of green design principles and carbon footprint analysis in the sustainability-oriented use of AI-supported graphic design tools. As a result of all the findings, the importance of sustainability-oriented use, green design principles and carbon footprint in all design processes of graphic design agencies is underlined, and it is stated that the adoption of these methods in the design processes can reduce environmental impacts.
Benzer Tezler
- Yapay zeka destekli tasarım uygulaması ile üretilen kitap kapaklarının tasarım ilkeleri bağlamında incelenmesi
Analysis of book covers produced with ai-supported design applications in the context of design principles
ELİF YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH ÖZDEMİR
- Sanat akımları bağlamında yapay zeka destekli grafik tasarım yorumlamaları
Artificial intelligence supported graphic design interpretations in the context of art movements
RABİA ULUTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiGrafik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT SAMİ ÖZTÜRK
- Yapı bilişi modellemesinde erken evre mimari tasarım ve yerel veri ilişkisi
Early stage architectural design and local data relationship in building information modeling
ÜMİT ARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL DEMİR
- Grafik tasarımda yapay zekâ paradigmaları
Artificial intelligence paradigms in graphic design
MERYEM ALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. DR. LEVENT MERCİN
- İki boyutlu animasyon üretiminde üretken yapay zekâ canlandırma tekniklerinin karşılaştırılması
Comparison of generative artificial intelligence and animation techniques in two-dimensional animation production
BÜŞRA EKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERTAN TOY