Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ekolojik ayak izi farkındalıkları üzerine bir araştırma
A research on the ecological footprint awareness of social studies teachers
- Tez No: 882302
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KÜRŞAT KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu araştırma sosyal bilgiler öğretmenlerinin ekolojik ayak izi farkındalıklarını belirleyerek, ekolojik ayak izi azaltma ve çevre bilincinin gelişmesi için kişisel ve mesleki olarak neler yaptıklarını belirlemek, ekolojik ayak izi azaltılması konusunda mevcut farkındalıklarının yanında, ekolojik ayak izinin azaltılmasındaki geliştirilebilir yönlerinin ortaya çıkmasını sağlamak amacıyla yapılmıştır. Yöntem olarak karma modellerden açımlayıcı sıralı (nicel öncelikli) desen kullanılmıştır. Bu çerçevede 2022-2023 eğitim öğretim yılında Muğla il sınırları içerisinde görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleriyle çalışılmıştır. Veri toplama aracı olarak nicel bölümde 101 sosyal bilgiler öğretmenine Ekolojik Ayak İzi Farkındalık Ölçeği, nitel bölümde ise 16 sosyal bilgiler öğretmenine Ekolojik Ayak İzi Farkındalığı Görüşme Formu uygulanmıştır. Verilerin analizinde nicel bölümde iki bağımsız değişken arasında Manny-Whitney U testi, ikiden fazla bağımsız grup arasında Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Nitel bölümde ise betimsel analiz yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre sosyal bilgiler öğretmenlerin ekolojik ayak izi farkındalıklarının yaş, kıdem yılı, çalıştığı yer, öğrenim durumu, ekolojik ayak izi yada çevre bilincine yönelik eğitim-kurs- seminer alma durumuna göre ölçek geneli anlamlı bir fark bulunmadığı ancak cinsiyet durumuna göre anlamlı bir farkın bulunduğu tespit edilmiştir. Alt boyutlar sonuçlarına göre yaş kriterinde enerji, yasalar ve gıda boyutunda; öğrenim durumu kriterinde enerji boyutunda, cinsiyet kriterinde ise geri dönüşüm, ulaşım, su tüketimi ve gıda boyutunda anlamlı bir farkın olduğu belirlenmiştir. Sosyal bilgiler öğretmenleriyle yapılan görüşmeler sonucunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin ekolojik ayak izini en aza indirmek için enerji kullanımı, geri dönüşüm, çevre dostu ulaşım, su tüketimi, gıda kullanımı ve çevre yasalarına uyma ile ilgili farkındalıklarına yönelik kişisel davranışlara dikkat ettikleri, eğitim verdiği öğrencilerin ekolojik ayak izi farkındalığı ve çevre bilinci davranışlarının gelişmesine yönelik sınıf içi ve dışı uygulamalar yaptıkları, bu yapılan uygulamalar sonrasında öğrencilerin çevre bilinci, sorumluluk ve yardımlaşma, doğa ve hayvan sevgisi gibi davranışlarının gelişiminin sağlandıkları belirlenmiştir. Ayrıca yapılan uygulamalar sürecinde sosyal bilgiler öğretmenlerinin, öğrenci öz farkındalıklarının düşük olması, medyanın tüketimi özendirmesi, öğrenilenlerin davranışa dönüşmemesi, ekonomik nedenler, bürokratik engeller, ders saati azlığı gibi bazı sorunlarla karşı karşıya kaldıkları, en çok karşılaştıkları sorunun ise velilerin bilinçsizliği olduğu ortaya çıkarılmıştır. Ekolojik ayak izi farkındalık uygulamaların amacına ulaşabilmesini sağlamak için ailelerin ve öğrencilerin bilinçlendirilmesi, yasal düzenlemelerin yapılması, yarışmaların düzenlenmesi, müfredatın bu konulara daha fazla yer vermesi, okul ve aile katılımlı etkinliklerin yapılması, gezilerin düzenlenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research was conducted to determine the ecological footprint awareness of social studies teachers, to determine what they do personally and professionally to reduce the ecological footprint and develop environmental awareness, and to reveal their current awareness of ecological footprint reduction as well as their improvable aspects in reducing the ecological footprint. As a method, exploratory sequential (quantitative priority) design, one of the mixed models, was used. In this context, social studies teachers working within the borders of Muğla province were studied in the 2022-2023 academic year. As a data collection tool, Ecological Footprint Awareness Scale was applied to 101 social studies teachers in the quantitative section, and Ecological Footprint Awareness Interview Form was applied to 16 social studies teachers in the qualitative section. In the analysis of the data, in the quantitative section, Manny-Whitney U test was applied between two independent variables and Kruskal Wallis test was applied between more than two independent groups. In the qualitative section, descriptive analysis was conducted. According to the results of the research, there is no significant difference in the ecological footprint awareness of social studies teachers in terms of age, years of seniority, place of employment, education level, ecological footprint or whether they have received training-courses-seminars on environmental awareness, but there is a significant difference according to gender. has been detected. According to the results of the sub-dimensions, in the energy, laws and food dimensions in the age criterion; It was determined that there was a significant difference in the energy dimension in the education level criterion, and in the recycling, transportation, water consumption and food dimensions in the gender criterion. As a result of the interviews with social studies teachers, social studies teachers pay attention to personal behaviors regarding their awareness of energy use, recycling, environmentally friendly transportation, water consumption, food use and compliance with environmental laws in order to minimize the ecological footprint, and the ecological footprint of the students they teach. It was determined that they carried out in-class and out-of-class practices aimed at developing awareness and environmental awareness behaviors, and as a result of these practices, students' behaviors such as environmental awareness, responsibility and cooperation, and love for nature and animals were developed. In addition, during the implementation process, it was revealed that social studies teachers faced some problems such as low student self-awareness, media encouraging consumption, learning not being translated into behavior, economic reasons, bureaucratic obstacles, lack of lesson hours, and the most common problem they encountered was the unconsciousness of parents. It has been concluded that in order to ensure that ecological footprint awareness practices can achieve their goals, it is necessary to raise awareness of families and students, make legal regulations, organize competitions, include more in the curriculum, organize activities with school and family participation, and organize trips.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin sürdürülebilirlik için ekolojik ayak izi farkındalıklarının incelenmesi
Examining preschool teachers' ecological footprint awareness for sustainability
BURCU AYVAZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ÇİFÇİ
- Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumları ile ekolojik ayak izlerinin incelenmesi
Analyzing ecocentric, anthropocentric and antipathetic attitudes toward environment and ecological footprints of teachers and preservice teachers
SİNEM BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT BULUT
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ekolojik okuryazarlık düzeyleri ve çevre eğitimi öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin modellenmesi
Modeling the relationship between ecological literacy levels and environmental education self-competences of social studies teacher candidates
MÜŞERREF KÜBRA KINACI
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESEN DURMUŞ
- Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının barış eğitimine ilişkin pedagojik alan bilgileri
Social studies pre-service teachers' pedagogical content knowledge about peace education
GİZEM ÖZBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU ÇULHA ÖZBAŞ
- Sosyal bilgiler eğitiminde sürdürülebilir tüketim: Bir karma yöntem araştırması
Sustainable consumption in social studies education: A mixed methods research
HÜSEYİN DUYGU
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLMİ DEMİRKAYA