Okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynaklarının öğretmenlerin değişime karşı direnç tepkileriyle ilişkisinde etkileme taktiklerinin aracılık rolü
The mediatory role of influence tactics in the relationship between the power sources used by school principals and teachers' resistance reactions to change
- Tez No: 882659
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET AYIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: güç, güç kaynakları, değişim, direnç, değişime karşı direnç, etkileme, etkileme taktikleri, power, power sources, change, resistance, resistance to change, ınfluence, ınfluence tactics
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı okul müdürlerinin kullandıkları örgütsel güç kaynakları ile öğretmenlerin değişime karşı direnç düzeyi arasındaki ilişkide etkileme taktiklerinin aracılık rolünü incelemektir. Yöntem: Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerindeki (Aziziye, Palandöken, Yakutiye) ilkokullarda görev yapan öğretmenler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklem grubu, basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Bu bağlamda 358 gönüllü öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Okullarda Güç Kaynağı Ölçeği, Değişime Karşı Direnç Tepkileri Ölçeği ve Etkileme Taktikleri Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS, AMOS ve PROCESS istatistik programları kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmadan elde edilen bulgulara göre okul müdürleri en fazla uzmanlık gücünü en az zorlayıcı gücü kullanmışlardır. Öğretmenlerin direnç düzeyi düşük düzeydedir. Direnç alt boyutlarında en fazla ortalama bilişsel boyutta en az ortalama duyuşsal boyutta görülmüştür. Okul müdürleri en fazla rasyonel ikna taktiğini en az baskı taktiğini kullanmışlardır. Değişkenler arasında anlamlı ilişkiler vardır. Yasal güç ve zorlayıcı güç ile direnç arasında pozitif yönde ilişki vardır. Ödül gücü, uzmanlık gücü ve karizmatik güç ile direnç arasında negatif yönde ilişki vardır. Sert taktikler ile direnç arasında pozitif, rasyonel taktikler ve yumuşak taktikler ile direnç arasında negatif yönde ilişki vardır. Zorlayıcı güç ve yasal güç ile sert taktikler arasında pozitif, yumuşak ve rasyonel taktikler arasında negatif ilişkiler bulunmaktadır. Ödül, uzmanlık ve karizmatik güç ile rasyonel ve yumuşak taktikler arasında pozitif, sert taktikler arasında negatif ilişkiler vardır. Örgütsel güç kaynakları ile değişime karşı direnç ilişkisinde etkileme taktiklerinin aracılık rolü olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuçlar: Okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin değişime karşı direnç düzeyi arasındaki ilişkide etkileme taktiklerinin aracılık rolü vardır.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this study is to examine the mediating role of influence tactics in the relationship between the organizational power resources used by school principals and teachers' level of resistance to change. Method: In this research, the relational screening model, one of the quantitative research methods, was used. The population of the research consisted of teachers working in primary schools in the central districts of Erzurum (Aziziye, Palandöken, Yakutiye) in the 2023-2024 academic year. The sample group of the research was determined by simple random sampling method. In this context, 358 volunteer teachers constituted the sample of the research. Power Source Scale in Schools, Resistance Reactions to Change Scale and Influence Tactics Scale were used as data collection tools in the study. Data were analyzed using SPSS, AMOS and PROCESS statistical programs. Findings: According to the findings of the research, school principals used the most expert power and the least coercive power. Teachers' resistance level is low. Among the resistance sub-dimensions, it was seen most in the average cognitive dimension and least in the average affective dimension. School principals used rational persuasion tactics the most and pressure tactics the least. There are significant relationships between variables. There is a positive relationship between legal power, coercive power and resistance. There is a negative relationship between reward power, expert power, charismatic power and resistance. There is a positive relationship between hard tactics and resistance, and a negative relationship between rational tactics and soft tactics and resistance.There are positive relationships between coercive power and legal power and hard tactics, and negative relationships between soft and rational tactics. There are positive relationships between reward, expertise, and charismatic power and rational and soft tactics, and negative relationships between hard tactics. It was found that influence tactics have a mediating role in the relationship between organizational power resources and resistance to change. Conclusions: Influence tactics have a mediating role in the relationship between the power resources used by school principals and teachers' level of resistance to change.
Benzer Tezler
- Ortaöğretime Geçiş Sisteminde gerçekleştirilen reformun liselerdeki örgütsel güç kaynaklarında değişime ve yenilikçilik kültürüne etkisi
The effect of a reform on Secondary Education Entrance System on power bases shift and innovative culture
AHMET SU
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN KARADAĞ
- Okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerine yönelik görüşleri arasındaki ilişki
The relation between power sources used by school principals and opinions of teachers regarding organizational trust levels
TUĞÇE ÖZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN GÖKSOY
- Örgütsel yaratıcılığın yordayıcısı olarak okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynakları
Power sources used by school principals as the predictor of organizational creativity
GÜLBEYAZ KEPENEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SULTAN BİLGE KESKİNKILIÇ KARA
- Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ile okul müdürlerinin kullandıkları örgütsel güç kaynakları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analysis of relation between teacher's organizational commitment level and principals's power sources
MUHAMMED CÖMERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İZZET DÖŞ
- Okul müdürlerinin kullandıkları yönetsel güç kaynaklarının okul öncesi öğretmenlerin motivasyonları ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship of the management power sources used by school principals and the motivations of pre-school teachers
MEHMET RESUL ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSA KAYA