Öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide mesleki öz-yeterliğin aracılık rolü
The mediating role of professional self-efficiency in the relationship between teacher leadership and quality of work life
- Tez No: 883357
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSA YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: liderlik, öğretmen liderliği, mesleki öz yeterlik, iş yaşam kalitesi, pozitif psikoloji, sosyal öğrenme kuramı, liderlik, öğretmen liderliği, mesleki öz yeterlik, iş yaşam kalitesi, pozitif psikoloji, sosyal öğrenme kuramı
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Amaç: Bu araştırmada, resmi okullarda (temel eğitim ve ortaöğretim kurumları) görevli öğretmenlerin algılarına göre öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide mesleki öz yeterliğin aracılık rolünün ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel yöntemle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı doğrultunda ileri sürülen hipotezleri sınamak amacıyla iki farklı istatistik paket programdan yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel istatistikler, Pearson Monmentler Çarpımı Korelasyon Analizi ve Yapısal Eşitlik Modellemesi kullanılmıştır. Araştırma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde (Aziziye, Palandöken, Yakutiye) bulunan resmi okullarda görev yapan 592 öğretmenden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri;“Öğretmen Liderliği Ölçeği”,“Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeği”ve“İş Yaşam Kalitesi Ölçeği”olmak üzere üç farklı veri toplama aracı ile elde edilmiştir. Bulgular: Araştırmada ileri sürülen dört hipotezin tamamı kabul edilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin sergilemiş oldukları öğretmen liderlik davranışlarının mesleki öz yeterliği ve iş yaşam kalitesini pozitif yönde etkilediği anlaşılmıştır. Başka bir şekilde ifade edilirse, öğretmen liderliğinin artması hem mesleki öz yeterliği hem de iş yaşam kalitesini artıracağı sonucu ortaya çıkmıştır. Yine öğretmenlerin mesleki öz yeterliklerinin iş yaşam kalitesini pozitif yönde etkilediği, mesleki öz yeterliğin artmasının iş yaşam kalitesini artırdığı sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırmanın son bulgusu ise; öğretmen liderliğinin iş yaşam kalitesini mesleki öz yeterliğin aracılığı ile dolaylı olarak pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Başka bir ifade ile öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide mesleki öz yeterliğin aracılık rolünün olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar: Öğretmen liderliğinin mesleki öz yeterlik aracılığı ile iş yaşam kalitesini dolaylı olarak etkilediği anlaşılmıştır. Bu sonuç mesleki öz yeterliğin öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide aracılık rolünün olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Özet (Çeviri)
Amaç: Bu araştırmada, resmi okullarda (temel eğitim ve ortaöğretim kurumları) görevli öğretmenlerin algılarına göre öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide mesleki öz yeterliğin aracılık rolünün ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel yöntemle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı doğrultunda ileri sürülen hipotezleri sınamak amacıyla iki farklı istatistik paket programdan yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel istatistikler, Pearson Monmentler Çarpımı Korelasyon Analizi ve Yapısal Eşitlik Modellemesi kullanılmıştır. Araştırma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde (Aziziye, Palandöken, Yakutiye) bulunan resmi okullarda görev yapan 592 öğretmenden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri;“Öğretmen Liderliği Ölçeği”,“Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeği”ve“İş Yaşam Kalitesi Ölçeği”olmak üzere üç farklı veri toplama aracı ile elde edilmiştir. Bulgular: Araştırmada ileri sürülen dört hipotezin tamamı kabul edilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin sergilemiş oldukları öğretmen liderlik davranışlarının mesleki öz yeterliği ve iş yaşam kalitesini pozitif yönde etkilediği anlaşılmıştır. Başka bir şekilde ifade edilirse, öğretmen liderliğinin artması hem mesleki öz yeterliği hem de iş yaşam kalitesini artıracağı sonucu ortaya çıkmıştır. Yine öğretmenlerin mesleki öz yeterliklerinin iş yaşam kalitesini pozitif yönde etkilediği, mesleki öz yeterliğin artmasının iş yaşam kalitesini artırdığı sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırmanın son bulgusu ise; öğretmen liderliğinin iş yaşam kalitesini mesleki öz yeterliğin aracılığı ile dolaylı olarak pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Başka bir ifade ile öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide mesleki öz yeterliğin aracılık rolünün olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar: Öğretmen liderliğinin mesleki öz yeterlik aracılığı ile iş yaşam kalitesini dolaylı olarak etkilediği anlaşılmıştır. Bu sonuç mesleki öz yeterliğin öğretmen liderliği ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkide aracılık rolünün olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel destek algılarının iş yaşam kaliteleri üzerine etkisi
Effects of teachers' transformational leadership, organizational justice and organizational support perceptions on their quality of worklife
HÜSEYİN AKAR
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÜSTÜNER
- Sosyal adalet liderliği, okul yaşam kalitesi ve okula aidiyet duygusu ilişkisi
Relationship between social justice leadership, quality of school life and sense of school belonging
SAFİYE ÇİĞDEM GÖREN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZDEMİR
- Ortaöğretimde çalışan öğretmenlerin kapsayıcı liderlik algısı ve iş yaşam kalitesiyle ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the inclusive leadership perception of teachers working in secondary education and its relationship with the quality of work life
ŞİRİN YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER POLAT
- Öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş yaşam kalitesi ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of relationship between the leadership style of administrators and teachers' worklife quality and their organizational commitment level
SİNAN YALÇIN
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DURDAĞI AKAN
- İlkokul öğretmenlerinin okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarına ilişkin algıları ile iş yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Research of the relationship between primary school teachers' perceptions regarding the transformational leadership behavior of school principles and their quality of work life
MELİS CAN ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR AKINGÜÇ GÜNVER