Fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinde sisteinin arsenik ve krom toksisitesine karşı fizyolojik ve biyokimyasal etkilerinin araştırılması
Investigation of physiological and biochemical effects of cysteine on arsenic and chromium toxicity in basil (Ocimum basilicum L.)
- Tez No: 883794
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜLYA TORUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Botanik, Botany
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Doğal ve antropojenik kaynaklardan çevreye yayılan ağır metal(oid)ler gün geçtikçe artmakta ve çevre kirliliği tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Toprağa, suya ve havaya yayılan bu metal(oid)ler bitki metabolizmasında toksik etki yapmakta ve besin zinciri yoluyla hayvan ve insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu çalışmada, dışarıdan sistein (Cys) uygulamasının arsenik (As) ve krom (Cr) toksisitesi altında yetiştirilen fesleğen (Ocimum basilicum L. cv. midnight) fidelerinde oluşan stresi hafifletici etkisi morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal düzeyde araştırılmıştır. Bu amaçla, hidroponik ortamda yetiştirilen fidelerde kök, gövde ve yaprak uzunluğu, yaş ve kuru ağırlık, bağıl su içeriği (RWC), klorofil floresansı, klorofil a, b ve toplam karotenoid miktarları, elektrolit sızıntısı, fotosentez etkinliği (transpirasyon oranı, stoma iletkenliği, net fotosentez oranı, hücreler arası karbondioksit konsantrasyonu), Ca, Mg, Fe, K, Cr ve As içeriği, lipid peroksidasyonu (TBARS), hidrojen peroksit (H2O2) içeriği, enzimatik olan (katalaz (CAT), süperoksit dismutaz (SOD), peroksidaz (POX), askorbat peroksidaz (APX), glutatyon redüktaz (GR)) ve olmayan (fenolik asit) antioksidan savunma sistemi bileşenleri belirlenmiştir. As ve Cr stresi ile dışsal Cys uygulamalarının bu parametrelere etkisi metal(oid) türüne, uygulama dozlarına ve farklı bitki organlarına göre değişkenlik göstermiştir. Buna göre dıştan Cys uygulaması As ve Cr toksisitesi altındaki fesleğen fidelerinin büyüme parametreleri, RWC, klorofil floresansı, klorofil a, b ve toplam karotenoid miktarları ve fotosentez etkinliğini artırırken, elektrolit sızıntısı, TBARS ve H2O2 içeriğini azaltmıştır. Diğer taraftan artan As ve Cr konsantrasyonlarına bağlı olarak fesleğen fidelerinde sırasıyla kök>gövde>yaprak dokularında akümülasyon tespit edilmiş ve Cys'in özellikle kökte As ve Cr birikimini önemli miktarda azalttığı belirlenmiştir. As ve Cr toksisitesi antioksidan enzim içeriğini uygulama dozu ve enzim çeşidine göre farklı etkilerken Cys'in en yüksek etkisi POX aktivitesinde belirlenmiştir. Ayrıca bireysel fenolik asit içeriği artan As ve Cr konsantrasyonunda ve Cys ile birlikte uygulandığında genel olarak artış göstermiştir. Bununla birlikte As ve Cr maruziyeti uçucu bileşen çeşidinde ve miktarında değişkenliğe neden olurken yaprakta 1,8-cineole, gövdede tetradecane ve kökte nonadecane uçucu yağın ana bileşenleri olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre dıştan Cys uygulaması, As ve Cr toksisitesine karşı fesleğen fidelerinde stres etmeninin oluşturduğu etkiyi azaltmaktadır. Bununla birlikte, bu tez çalışması kapsamında, fesleğenin As ve Cr ile kirlenmiş topraklarda fitoremediasyon için potansiyel bir bitki olabileceği ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Heavy metal(oid)s emitted to the environment from natural and anthropogenic sources are increasing day by day and environmental pollution is reaching dangerous dimensions. These metal(oid)s, which spread to soil, water and air, have a toxic effect on plant metabolism and adversely affect animal and human health throught the food chain. In this study, the stress alleviating effect of exogenous cysteine (Cys) application on basil (Ocimum basilicum L. cv. midnight) seedlings grown under arsenic (As) and chromium (Cr) toxicity was investigated at morphological, physiological and biochemical levels. For this purpose, seedlings grown in hydroponic culture were determined root, shoot and leaf length, wet and dry weight, relative water content (RWC), chlorophyll fluorescence, chlorophyll a, b and total carotenoid content, electrolyte leakage, photosynthetic efficiency (transpiration rate, stomatal conductance, net photosynthesis rate, intercellular carbon dioxide concentration), Ca, Mg, Fe, K, Cr and As content, lipid peroxidation (TBARS), hydrogen peroxide (H2O2) content, enzymatic (catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD), peroxidase (POX), ascorbate peroxidase (APX), glutathione reductase (GR)) and non-enzymatic (phenolic acid) antioxidant defence system components were determined. The effects of As and Cr stress and exogenous Cys applications on these parameters varied according to metal(oid) type, application doses and different plant organs. Accordingly, exogenous Cys application increased growth parameters, RWC, chlorophyll fluorescence, chlorophyll a, b and total carotenoid contents, photosynthetic efficiency, and decreased electrolyte leakage, TBARS and H2O2 content of basil seedlings under As and Cr toxicity. On the other hand, depending on the increasing As and Cr concentrations, accumulation was detected in the root>stem>leaves, respectively, in basil seedlings and Cys significantly reduced As and Cr accumulation especially in the root. While As and Cr toxicity affected the antioxidant enzyme content differently according to the application dose and enzyme type, the highest effect of Cys was determined in POX activity. Furthermore, individual phenolic acid content generally increased with increasing As and Cr concentration and when co-applied with Cys. However, As and Cr exposure caused variability in the type and amount of volatile components, while 1,8-cineole in leaf, tetradecane in stem and nonadecane in root were determined as the main components of essential oil. According to these results, external application of Cys decreased the effect of As and Cr toxicity on basil seedlings. However, within the scope of this thesis study, it was revealed that basil could be a potential plant for phytoremediation in As and Cr contaminated soils.
Benzer Tezler
- Fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinde in vitro doku kültürü çalışmaları
Tissue culture studies in basil (Ocimum basilicum L.)
HALİS EKMEKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
BiyolojiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHAMMAD AASIM
- Farklı sulama suyu düzeylerinin fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinde verim ve verim karekteristikleri üzerine etkileri
The effect of different irrigation water levels on yield and yield characteristics of basil (Ocimum basilicum L.)
RIZA KUZUCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET DAĞDELEN
- Ekzojen bitki büyüme düzenleyicilerinin ve fenilalaninin fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinde sekonder metabolitlere ve fenilalanin amonyum liyaz (pal) enzim aktivitesine etkisi
The effect of exogenous plant growth regulators and phenylalanine on secondary metabolites and phenylalanine ammonia-lyase (pal) activity of sweet basil (Ocimum basilicum L.)
NÜLÜFER KOCA
Doktora
Türkçe
2013
BiyokimyaKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENGÜL KARAMAN
- Su kısıtının reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinde verim ve kaliteye etkisi
The effect of water restriction on yield and quality in basil (Ocimum basilicum L.) plant
İLAYDA SARIOĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TİRYAKİOĞLU
- Çukurova koşullarında iki fesleğen (Ocimum basilicum Linn.) çeşidinin farklı dikim zamanlarındaki verim ve kalite özellikleri
Yield and quality parameters in different planting times of two basil (Ocimum basilicum Linn.) cultivars grown under çukurova conditions
MERVE AYYILDIZ AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA SEZEN TANSI