Giresun tombul fındığının coğrafi orijininin belirlenmesine yönelik spektroskopik ve kemometrik yöntemlerin geliştirilmesi
Development of spectroscopic and chemometric methods for determining the geographical origin of Giresun tombul hazelnut
- Tez No: 884183
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET ARICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Çalışmanın amacı, farklı spektroskopik (FT-NIR, FT-IR, RAMAN, LF-NMR), kromatografik (GC, HPLC) ve fiziksel ölçümlerle elde edilen biyokimyasal ve fiziksel parametrelere ait verilerin kemometrik tekniklerle incelenerek Giresun Tombul Fındığının coğrafi kökeninin belirlenmesinde kullanılabilecek objektif test yöntemlerinin geliştirilmesidir. Belirlenen temel hedefe ulaşmak için Giresun Tombul Fındığı Coğrafi İşaret Bölgesi ve bu bölge dışındaki diğer fındık üretimi yapılan bölgelerden 2021 ve 2022 hasat sezonlarında toplam 118 fındık örneği analize alınmıştır. FT-NIR ve Raman sprektroskopisi sonuçları, fındık numunelerinin, spektroskopi tekniği ve numune türü (kabuk veya iç) fark etmeksizin, hasat sezonuna dayalı belirgin gruplaşma eğilimleri sergilediğini göstermiştir. FT-NIR ve Raman spektrumları kullanılarak fındık kabukları için oluşturulan PLS-DA(Kısmı En Küçük Kareler Diskriminant Analizi) modelleri, doğrulama numunelerinin sırasıyla %81,7 ve %88,3'ünü doğru bir şekilde tanımlamıştır. SVM-C (Support Vector Machine Classifier) modelleri ise sırasıyla %90,9 ve %86,3 oranında doğru tanımlama yapmıştır. FT-NIR ve Raman spektroskopisinin“Giresun Tombul”fındıklarının kabuk özelliklerine dayanarak coğrafi orijinini belirlemede başarılı ayrım modelleri oluşturma konusundaki etkinliğini göstermiştir. Bu spektroskopik teknikler fındık içleri üzerinde uygulandığında coğrafi orijini ayırt etmede aynı derecede etkili olmamıştır. Hasat sezonu farklılıklarının fındık yağının FT-NIR, Raman ve 1H LF-NMR spektrumları üzerinde bir etkisinin olduğu görülmekle birlikte, coğrafi orijin ve hasat tarihi açısından herhangi bir ayrışma ve gruplaşma etkisinin olmadığı belirlenmiştir. FT-IR analizleri sonuçları değerlendirildiğinde, fındık yağlarının FT-IR spektrumları açısından mevsimsel (hasat yılı), coğrafi orijin ve hasat gününe bağlı herhangi bir kümeleme eğilimi sergilememişlerdir. Fındık yağında yapılan analizler, yağ asitleri ve tokoferol bileşimlerinin coğrafi orijinden önemli ölçüde etkilendiği, özellikle oleik asit, doymuş yağ asitleri (SFA), tekli doymamış yağ asitleri (MUFA) ve α-tokoferol üzerinde belirgin etkiler gösterdiği tespit edilmiştir. Coğrafi işaret bölgesi (PDO) içindeki fındıklarda daha yüksek palmitik, stearik, linoleik ve α-linolenik asit içerikleri gözlemlenirken, oleik ve eikoseneik asit içerikleri coğrafi işaret bölgesi dışındaki (non-PDO) fındıklara kıyasla daha düşük bulunmuştur (p
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to investigate the development of objective test methods for determining the geographical origin of Giresun Tombul hazelnuts by analyzing biochemical and physical parameters obtained through various spectroscopic (FT-NIR, FT-IR, RAMAN, LF-NMR), chromatographic (GC, HPLC), and physical measurements using chemometric techniques. To achieve this primary objective, a total of 118 hazelnut samples from the Giresun Tombul Hazelnut Protected Designation of Origin and other hazelnut-producing regions outside this area were analyzed during the 2021 and 2022 harvest seasons. The results of FT-NIR, Raman spectroscopy indicated that hazelnut samples exhibited distinct grouping tendencies based on the harvest season, regardless of the spectroscopic technique and sample type (shell or kernel). The PLS-DA models established using FT-NIR and Raman spectra for hazelnut shells correctly identified 81.7% and 88.3% of the validation samples, respectively, while the SVM-C models correctly identified 90.9% and 86.3%, respectively. FT-NIR and Raman spectroscopy demonstrated the effectiveness of forming successful discrimination models based on the shell characteristics for determining the geographical origin of Giresun Tombul hazelnuts. However, these spectroscopic techniques were not as effective when applied to hazelnut kernels for discriminating geographical origin. Although differences in harvest seasons were observed to have an impact on the FT-NIR, Raman and 1H LF-NMR spectra of the hazelnut oils, no significant effect was found in terms of geographical origin and harvest date. When evaluating the FT-IR analysis results, the hazelnut oil samples did not exhibit any clustering tendencies based on the season (harvest year), geographical origin, or harvest date according to their FT-IR spectra. The compositions of fatty acids and tocopherols were found to be significantly influenced by geographical origin, notably affecting oleic acid, saturated fatty acids (SFA), monounsaturated fatty acids (MUFA), and α-tocopherol. Higher contents of palmitic, stearic, linoleic, and α-linolenic acids were observed in PDO hazelnuts, while oleic and eicoceneic acid contents were lower, compared to non-PDO samples (p
Benzer Tezler
- Türkiye'deki coğrafi işaretli ürünlerin uluslararası ticaretteki potansiyeli
The international trade potential of products with georaphical indications in Turkey
GÖKHAN DEMİRARSLAN
- Coğrafi işaretli Türk ve İtalyan fındıklarının uçucu bileşikleri ve aminoasitlerinin Gaz Kromatografi-Kütle Spektrometri (GC-MS) ve Sıvı Kromatografisi-Kütle Spektrometri (LC- MS/MS) yöntemiyle karşılaştırmalı incelenmesi
Investigation of volatile compounds and aminoacids of geographycally labeled Turkish and Italian hazelnuts by Gas Chromotography-Mass Spectrometry (GC-MS) and Liquid Chromotography-Mass Spectrometry (LC- MS/MS) methods
MEHMET TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıİSTANBUL AYVANSARAY ÜNİVERSİTESİGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKAY YILMAZ
- Yeni nesil dizileme yöntemi ile türk fındığı (Corylus colurna L.) ve tombul fındığın (Corylus avellana L.) transkriptom analizlerinin yapılması ve karşılaştırılması
Transcriptome analyzes of turkish filbert (Corylus colurna L.) and tombul hazelnut (Corylus avellana L. tombul) with next generation sequencing
SALİH ULU
Doktora
Türkçe
2022
BiyolojiYıldız Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEHİR ÖZDEMİR ÖZGENTÜRK
- Damla sulama yönteminde farklı sulama uygulamalarının tombul fındık çeşidinde depolama kalitesine etkileri
The effect of different irrigation treatments at drip irrigation method on storage quality in tombul hazelnut cultivar
YAŞAR AKÇİN
- Fındıkların uçucu yağ içeren yenilebilir protein filmlerle kaplanmasının depolama sırasındaki oksidatif stabilite ve duyusal kalite üzerine etkisi
Effect of coating of hazelnut with edible protein films containing essential oils on the oxidative stability and sensory quality during storage
EDA ÇALIKOĞLU
Doktora
Türkçe
2008
Gıda MühendisliğiAnkara ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BAYRAK
