James B. Fraser'a göre Türkmenler ve Hive, Buhara, Hokand Hanlığı (1821-1822)
According to James B. Fraser, The Turkmens and the Khanate of Khiva, Bukhara, Khokand (1821-21822)
- Tez No: 884464
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELİM SERKAN ÜKTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Dünya ve Türk Tarihi için önemli bir coğrafi konuma sahip olan Türkistan, başta Türklerin ana yurdu olmakla birlikte birçok devlete ev sahipliği yapmıştır. Türkistan jeopolitik konumu dolayısıyla siyasi çekişmelerin yaşandığı bir coğrafya olmuştur. Bu konuda özellikle XVIII. yüzyılda sömürgeci devletler için önemli bir konu haline gelmiştir. Özellikle Rusya ve İngiltere'nin bu topraklarda hâkimiyet kazanma çabası göze çarpmaktadır. Rusya'nın XVII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ilgisini yağunlaştırdığı görülmüş ve bu ilgi XIX. yüzyılda hanlıkların tamamen işgaline kadar olan süreç devam etmiştir. İngiltere'nin ise bu konuda emperyalist amaçları açısından önemli bir konuma sahip Doğu Hindistan Şirketini (East India Company) kurması ve ardından Hindistan'a tamamen hâkim olması, her iki devleti rekabet içine sürüklemiştir. Türkistan için rekabete giren her iki devlet, burada nüfuz sahibi hanlıkların siyasi varlıkları hakkında bilgi edinebilmek amacıyla farklı meslek gruplarına sahip olan kişilerin Türkistan coğrafyası hakkında keşif yapması ve bölge hakkında bilgi toplaması istemiştir. Bu açıdan da İngiltere İskoç yazar ve seyyah olan James Baillie Fraser'ı Türkistan coğrafyasına göndermiştir. Onun bu seyahati sırasında kaleme aldığı önemli eseri“Narratıve of a Journey ınto Horasan in the Years 1821 and 1822,”tezin ana konusu çerçevesinde Teke, Yomut ve Göklen Türkmenleri; Türkistan'ın önemli devletleri olan Buhara, Hive, Hokand Hanlıkları ve şehirleri hakkında kapsamlı bilgiler sunmuştur. Bu konuda verdiği önemli malumatlar ışığında Türkmenlerin sosyo-kültürel yapılarını; Hive Hanlığı'nda Muhammed Rahim Han, Buhara Hanlığı'nda Şah Haydar ve Hokand Hanlığı'nda Ömer Han'ın karakteristik yapıları ve devlet yönetim usulleri hakkında detaylı bilgiler edinmekteyiz. Ayrıca Hanlıkların sınırları, siyasi, sosyal, askeri, iktisadi, kültürel yapıları ve şehirleri hakkında bilgi vermektedir. Bu açıdan tezin ana konusu ve çalışmasını belirleyen bu bilgileri, İngilizceden Türkçeye tercüme edilmiştir. Eser önemini ortaya konan malumatlar sayesinde 1821-1822 yılında Türkmenler ve Batı Türkistan Hanlıkları olan Hive, Buhara ve Hokand Hanlıkları hakkında çok kıymetli bilgiler sunmaktadır. Böylece Fraser'ın aktardığı bilgilerin Türkistan tarihi açısından ne kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Turkestan, which has an important geographical location for World and Turkish History, has hosted many states, especially being the homeland of the Turks. Turkestan has been a geography where political conflicts have been experienced due to its geopolitical position. In this regard, it became an important issue for colonialist states especially in the XVIII century. Especially Russia and Britain's efforts to gain dominance in these lands stand out. It was seen that Russia intensified its interest from the second half of the XVIIth century and this interest continued until the complete occupation of the khanates in the XIXth century. On the other hand, Britain's establishment of the East India Company, which had an important position in terms of its imperialist aims in this regard, and then its complete domination of India dragged both states into competition. Both states, which competed for Turkestan, wanted people from different professional groups to explore the geography of Turkestan and collect information about the region in order to obtain information about the political existence of the khanates that had influence here. In this respect, England sent James Baillie Fraser, a Scottish writer and traveler, to Turkestan. His important work“Narratıve of a Journey into Khorasan in the Years 1821 and 1822,”written during this journey, provides comprehensive information about the Teke, Yomut and Goklen Turkmens within the framework of the main subject of the thesis, and about the important states of Turkestan, namely Bukhara, Khiva, Khokand Khanates and their cities. In the light of the important information he provides on this subject, we learn about the socio-cultural structures of the Turkmens; the characteristic structures and state administration procedures of Muhammad Rahim Khan in Khiva Khanate, Shah Haydar in Bukhara Khanate and Omar Khan in Khokand Khanate. It also provides information about the borders, political, social, military, economic, cultural structures and cities of the Khanates. In this respect, this information, which determines the main subject and study of the thesis, has been translated from English into Turkish. Thanks to the information provided, the work provides valuable information about the Turkmens and the West Turkistan Khanates of Khiva, Bukhara and Hokand in 1821-1822. Thus, it is understood how important the information conveyed by Fraser is in terms of the history of Turkestan.
Benzer Tezler
- Cebra İbrahim Cebra ve XX. yüzyıl Arap edebiyatındaki yeri
Jebra İbrahim Jebra and his place in twentieth century Arabic literature
FATIMA BETÜL HOŞGÖR
Doktora
Türkçe
2005
Doğu Dilleri ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EROL AYYILDIZ
- Singular holomorphic foliations
Başlık çevirisi yok
ALİ SİNAN SERTÖZ
Doktora
İngilizce
1984
MatematikThe University of British ColumbiaMatematik Ana Bilim Dalı
JAMES B. CARRELL
- Political prison culture in Turkish prisons: From the ward to the F type system
Türkiye hapishanelerinde siyasi hapishane kültürü: Koğuştan F tipi sistemine
ELİF YAĞMUR KARAGÖL
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇAĞATAY TOPAL
- Beyin bilgisayar arayüzü (BCI)
Brain computer interface (BCI)
EYÜP ŞENGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KORÜREK
- The problem of authorial intention in James Joyce's Ulysses in light of contemporary approaches in literary criticism
Edebiyat eleştirisinde çağdaş yaklaşımlar ışığında James Joyce'un Ulysses adlı eserinde yazarın niyeti problemi
ERCÜMENT YAŞAR
Doktora
İngilizce
2020
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TİMUÇİN BUĞRA EDMAN