Ebû Bekir Nusret Şerh-i Ba'z-ı Gazeliyat-ı Sâ'ib-i Tebrizî (Te Harfi) İnceleme-karşılaştırmalı metin-sözlük
Ebu Bekir Nusret's commentaries of Saib-i Tabrizi's Some Gazels (T Letter) Study-comparative text-glossary
- Tez No: 884510
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA SABİHA KUTLAR OĞUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 836
Özet
Sâib-i Tebrizî‚ Fars dilinin İran coğrafî sınırlarının ötesine yayılmasına önemli katkıları olan oldukça üretken bir şairdir. Eserlerinde dinî‚ tasavvufî‚ sosyal ve ahlaki konuları şiir yoluyla dile getiren Sâib‚ Sebk-i Hindî'nin en ünlü şairlerindendir. Bîdil ile birlikte Fars şiirinin en zor anlaşılan sanatçılarından biri olarak kabul edilen Sâib'in şiirlerinde çok az şairde bulunan bir sanat zevki vardır‚ bu yüzden onun şiirinin anlaşılması için şerhe ihtiyaç duyulur. Ebû Bekir Nusret‚ İranlı şairlerin divanlarına defalarca şerh yazılmasına rağmen hiç kimsenin Sâib'in Dîvân'ını şerh etmeye girişmediğini söyler ve bu boşluğu doldurmak için Sâib'in gazelleri üzerine üç eser yazar. Önce elif harfli gazelleri‚ daha sonra ise te harfli gazelleri şerh eden Nusret Efendi her kafiyesinden birkaç gazel seçerek başka bir şerh de yazmıştır. Çalışmamızın konusu Ebû Bekir Nusret Şerh-i Ba'z-ı Gazeliyat-ı Sâ'ib-i Tebrizî adlı eserdir. Eserde Sâib-i Tebrizî'nin 194 gazeli şerh edilmiştir. Bu çalışmanın amacı‚ şerh edilen şiirlerin incelenmesi ve metninin hazırlanması sonucunda Sâib-i Tebrizî'nin şiirlerinin dolayısıyla Sebk-i Hindî metinlerinin daha iyi anlaşılmasına olanak sağlamak ve klasik Türk edebiyatı metin şerhi çalışmalarına katkıda bulunmaktır. Bununla birlikte çalışmamızda‚ Farsça beyitleri günümüz Türkçesine çevirerek bu konuda çalışacak günümüz edebiyat araştırmacılarına kolaylık sağlamak hedeflenmiştir. Çalışmada öncelikle Ebû Bekir Nusret'in hayatı‚ edebî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiş ve Sâib-i Tebrizî'nin hayatı‚ edebî kişiliği ve eserleri ele alınmıştır. Daha sonra Ebû Bekir Nusret'in Sâib-i Tebrizî'den şerh ettiği eser çeşitli yönleriyle tetkik edilmiş ve eserin tenkitli metnine yer verilmiştir. Çalışmanın sonunda şârihin metin içinde anlamlandırdığı kelimelerden oluşan bir sözlüğe yer verilmiştir. Tasavvufî yönü ağır basan ve öğretici bir eser olan Sâib-i Tebrizî'nin gazellerini Ebû Bekir Nusret‚ kelime anlamlarını vererek edebî sanatları dil incelikleri ile birlikte ele almış ve eser hem Farsça bilenlere hem Farsça öğrenenlere rehberlik niteliği kazanmıştır.
Özet (Çeviri)
Sâib-i Tebrizî is a very productive poet who made significant contributions to the spread of the Persian language beyond the geographical borders of Iran. Sâib, who expresses religious, mystical, social and moral issues through poetry in his works, is one of the most famous poets of Sebk-i Hindî. Saib, who is considered to be one of the most difficult to understand artists of Persian poetry along with Bîdil, has an artistic taste in his poems that very few poets have, so commentary is needed to understand his poetry. Ebû Bekir Nusret says that although commentaries have been written many times on the divans of Iranian poets, no one has attempted to comment on Sâib's Dîvân, and to fill this gap, he writes three works on Sâib's ghazals. Nusret Efendi, who first commented on the ghazals with the letter alif and then the ghazals with the letter te, also wrote another comment by choosing a few ghazals from each rhyme. The subject of our study is the work written by Ebû Bekir Nusret on the ghazals, which he annotated from Sâib-i Tebrizî. 194 ghazals of Sâib-i Tebrizî are annotated in the work. The aim of this study is to enable a better understanding of Sâib-i Tebrizî's poems and therefore Sebk-i Hindî texts as a result of examining the annotated poems and preparing the text, and to contribute to the text commentary studies of classical Turkish literature. However, in our study, it is aimed to make it easier for today's literary researchers to work on this subject by translating Persian couplets into modern Turkish. In the study, first of all, information was given about the life, literary personality and works of Ebû Bekir Nusret, and the life, literary personality and works of Sâib-i Tebrizî were discussed. Later, the work commented on by Ebû Bekir Nusret from Sâib-i Tebrizî was examined in various aspects and the critical text of the work was included. At the end of the study, a dictionary consisting of the words interpreted by the commentator in the text is included. Ebû Bekir Nusret gave the meanings of the ghazals of Sâib-i Tebrizî, which is an instructive work with a predominant Sufi aspect, and dealt with literary arts together with the subtleties of language, and the work gained the quality of guidance for both those who know Persian and those who are learning Persian.
Benzer Tezler
- Şerh-i Ba'zı Gazeliyat-ı Sa'ib-i Tebrizi ve şerh metodu
Şerh-i Ba'zı Gazeliyat-ı Sa'ib-i Tebrizi and text explanation method
HÜSEYİN GÖNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ FUAT BİLKAN
- Ebubekir Nusret-Sâib-i Tebrîzî'nin 144 Gazelinin Şerhi (İnceleme-tenkitli metin)
Ebubekir Nusret-Commentary Sâib-i Tebrîzî's 144 Gazels (Review-criticism text)
ZÜLEYHA NURGÜL ERTUĞRUL
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN KURTOĞLU
- Şehr-i Divan-ı Saib-i Tebrizi'den elif harfli gazeller
The ghazels with elif letter from Sherh Diwan Saib-i Tebrize
OSMAN ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MAHMUT KAPLAN
- Ebubekir Nusret Dîvânı (inceleme-tenkitli metin)
Diwan of Ebubekir Nusret (examination-critical text)
KEMAL KARABUÇAK
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR.㍬ OZAN YILMAZ
- Ebubekir Nusret Efendi'nin Risale-i Nusret Efendi adlı eseri (İnceleme-metin-dizin)
Risale-i Nusret Efendi Written by Ebubekir Nusret Efendi(Research-text-index)
SERKAN ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKAN GÖZÜTOK