Sürdürülebilir ormancılık kapsamında bartın yöresinde defne (Laurus nobilis L.) üretimi üzerine meşçere kuruluş özelliklerinin ve iklim değişikliğinin etkileri
The effects of stand establishment features and climate change on bay (Laurus nobilis L.) production in bartin region within the scope of sustainable forestry
- Tez No: 884650
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL BARIŞ ÖZEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 441
Özet
Sürdürülebilir ormancılık kapsamında, Bartın Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde doğal olarak yayılış gösteren Defne (Laurus nobilis L.)'nin meşcere özelliklerinin belirlenmesi ve iklim değişikliğine bağlı olarak değişimlerin ortaya konulduğu bu çalışmada iki temel amaç bulunmaktadır. Birinci amaç, farklı meşcere kuruluşları altında defnenin verim ve kalitesini etkileyen faktörlerle ilişkilendirerek en uygun meşcere kuruluşunu belirlemek ve gerçekleştirilecek silvikültürel uygulamalara temel verileri hazırlamaktır. İkinci amaç ise küresel iklim değişikliğinin defnenin gelişiminde, dinamiklerinde ve doğal sınırları üzerindeki etkileri belirleyerek bir ön değerlendirme niteliğinde uygulamacılara ve gelecekte yapılacak akademik çalışmalara konuyla ilgili bir takım temel ve uygulamalı bilgiler sunmaktır. Çalışma, Bartın Orman İşletme Müdürlüğü'ne bağlı Bartın Orman İşletme Şefliği sınırları içerisindeki Esenpınarı köyündeki Çmc3 meşcereleri, Kaman köyündeki Knbc3 ve Topluca köyündeki Çzbc2 meşcereleri üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada toplam 9 bölmeden 3 tekrarlı olacak şekilde 27 örnekleme alanında ölçümler gerçekleştirilmiştir. Bunun yanısıra, WorldClim verilerinden yararlanılarak araştırma alanının 2060 ve 2100 yıllarına ilişkin SSPs 245 ve SSPs 585 senaryoları çalışılmış ve araştırma alanına ilişkin 2060 ve 2100 yıllarına ait yıllık ortalama sıcaklık ve yıllık ortalama yağış senaryo haritaları elde edilmiş ve bu haritalardan yararlanılarak defnenin gelecekte nasıl yayılış gösterebileceği ortaya konmuştur. Çalışmada meşcere kuruluşlarına ilişkin elde edilen bulgulara göre; örnekleme alanlarının 23 tanesi eşit yaşlı kuruluş, 4 adeti değişik yaşlı kuruluş, 12 adeti karışık meşcere, 15 adeti saf meşcere, tek tabakalı meşcere 20, iki tabakalı meşcere 7, kapalılık sınıfı 1 olan 2 adet, kapalılık sınıfı 2 olan 18 adet, kapalılık sınıfı 3 olan 7 adet olarak belirlenmiştir. Çalışmada meşcere tipi ve kapalılıklara göre ayrı ayrı istatistiksel analizler yapılmış ve farklı istatistiki ilişkiler ortaya konmuştur. Buradan, meşcere kuruluşunun temel bileşenlerinden olan meşcere tipi ve kapalılıklarının defnenin gelişim ve değişimi üzerine etkilerinin belirlenmesi için tüm örnekleme alanlarında yapılan istatistiksel analizlere göre; 1-Ocak sayısı ile meşcere tipi ve meşcere kapalılığını etkileşimi anlamlı çıkmıştır. 2- Sürgün sayısı ile meşcere tipi anlamlı çıkmıştır. Buna göre kayının asli meşcereyi oluşturduğu alanlarda sürgün sayısı azken, kızılçam ve sahil çamının asli meşcereyi oluşturduğu alanlarda sürgün sayısı fazla bulunmuştur. 3-Uyuyan göz sayısı ile meşcere tipi anlamlı çıkmıştır. Buna göre kayının asli meşcereyi oluşturduğu alanlarda uyuyan göz sayısı azken, kızılçam ve sahil çamının asli meşcereyi oluşturduğu alanlarda uyuyan göz sayısı fazla bulunmuştur. 4- Yaprak eni ile meşcere tipi anlamlı çıkmıştır. Buna göre kayının asli meşcereyi oluşturduğu alanlarda yaprak eni büyükken, kızılçam ve sahil çamının asli meşcereyi oluşturduğu alanlarda yaprak eni küçük bulunmuştur. Çalışmada küresel iklim senaryolarına bağlı yapılan analizler sonucunda defnenin iklim değişiminden etkilendiği ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda özellikle Lauretum, Lauretum-Castanetum ve Castanetum zonlarına göre düşey yükselti kademesi yaklaşık 500 m'lik bir yükselti kuşağını içeren rejyonda elde edilen sıcaklık ve yağış değişkenlerine ait 2060 ve 2100 yıllarına ait sayısal haritalardan toplanan veriler kapsamında defnenin yayılış alanı günümüzde toplam 166509,09 ha olup, bu alan SSPs 245 iklim değişikliği senaryosuna göre 2060 yılında 157075,98 ha'a ve 2100 yılında da 146882,72 ha'a düştüğü tespit edilmiştir. Diğer taraftan aynı indeksler kullanılarak gerçekleştirilen SSPs 585 iklim değişikliği senaryosuna göre ise defnenin doğal olarak yetişmesi için uygun ekolojik koşulları içeren yarı nemli ve nemli rejyonlar ve yetişme ortamları 2060 yılında 106804,02 ha'a ve 2100 yılında da 11046,47 ha'a kadar gerilediği ortaya çıkmıştır. Defnenin sürdürülebilir ormancılık kapsamında yöredeki popülasyonunun devamı ve veriminin arttırılması için öncelikle doğal yapıların korunması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda, defne üretiminde istenilen nitelik ve niceliklerin karşılanması için uygun silvikültürel müdahaleler yapılmalıdır. Bunun yanında, defne başta olmak üzere diğer ODOÜ'lerin in-situ ve ex-situ yöntemlerle koruma altına alınması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Within the scope of sustainable forestry, there are two main objectives in this study, which is to determine the stand characteristics of Laurel (Laurus nobilis L.), which spreads naturally within the borders of Bartın Forest Sub-District Directorate, and to reveal its changes due to climate change. The first aim is to determine the most suitable stand establishment by associating it with the factors affecting the productivity and quality of laurel under different stand establishments and to prepare basic data for silvicultural practices to be carried out. The second aim is to determine the effects of global climate change on the development, dynamics and natural boundaries of the bay laurel and to provide some basic and applied information on the subject as a preliminary evaluation for practitioners and future academic studies. The study was carried out on Çmc3 stands in Esenpınarı village, Knbc3 in Kaman village and Çzbc2 stands in Topluca village, within the borders of Bartın Forest Sub-District Directorate affiliated to Bartın Forestry Operations Directorate. In the study, measurements were made in 27 sampling stands from a total of 9 compartments, with 3 replications. In addition, using WorldClim data, SSPs 245 and SSPs 585 scenarios of the research area for the years 2060 and 2100 were studied and annual average temperature and annual average precipitation scenario maps for the research area for the years 2060 and 2100 were obtained. Using these maps, it was revealed how the laurel might spread in the future. According to the findings obtained in the study regarding stand establishments; Of the sampling stands, 23 are equal-aged establishments, 4 are differently-aged establishments, 12 are mixed stands, 15 are pure stands, 20 are single-layered stands, 7 are two-layered stands, 2 stands with canopy class 1, 18 stands with canopy class 2, 7 stands with canopy class 3 were determined. In the study, separate statistical analyzes were made according to stand type and canopy and different statistical relationships were revealed. From here, according to the statistical analyzes performed in all sampling stands to determine the effects of stand type and canopy, which are the basic components of stand establishment, on the development and change of laurel; 1- The interaction between the number of laurel patch and stand type and stand canopy was significant. 2- The number of shoots and stand type were significant. Accordingly, while the number of shoots was low in areas where beech formed the primary stand, the number of shoots was found to be high in areas where red pine and maritime pine formed the primary stands. 3-The number of resting bud and stand type were significant. Accordingly, while the number of resting bud was low in areas where beech formed the primary stand, the number of resting bud was found to be high in areas where red pine and maritime pine formed the primary stands. 4- Leaf width and stand type were found to be significant. Accordingly, while the leaf width was large in areas where beech formed the primary stand, leaf width was found to be small in areas where red pine and maritime pine formed the primary stand. As a result of the analyzes made based on global climate scenarios in the study, it was revealed that laurel was affected by climate change. In this context, within the scope of the data collected from the digital maps of the years 2060 and 2100 regarding the temperature and precipitation variables obtained in the region containing an elevation zone of approximately 500 m, especially according to the Lauretum, Lauretum-Castanetum and Castanetum zones, the distribution area of the laurel is today a total of 166509.09. ha, and it has been determined that this area will decrease to 157075.98 ha in 2060 and to 146882.72 ha in 2100 according to the SSPs 245 climate change scenario. On the other hand, according to the SSPs 585 climate change scenario using the same indexes, it has been revealed that the semi-humid and humid regions and growing environments containing suitable ecological conditions for the natural growth of laurel have decreased to 106804.02 ha in 2060 and to 11046.47 ha in 2100. It has been revealed that natural structures must be protected first in order to maintain the population of the laurel in the region and increase its productivity within the scope of sustainable forestry. In this context, appropriate silvicultural interventions should be made to meet the desired qualities and quantities in laurel production. In addition, other non-wood forest products, especially laurel, need to be protected by in-situ and ex-situ methods.
Benzer Tezler
- Ulus yöresinde orman suçlarına ilişkin zarar ve tazminat hesapları
Loss and compensation accounts for forest crimes in ulus region
HAKAN KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET DAŞDEMİR
- Sürdürülebilir ormancılık kapsamında Türkiye florasında yetişen Equısetum L. cinsine ait türlerin morfolojik, anatomik ve moleküler yönden incelenmesi
Morphological, anatomical and molecular analysis of species belonging to the genus Equisetum L. grown in the flora of Turkey within the scope of sustainable forestry
RABİA İŞKİL ÇOTUK
Doktora
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL BARIŞ ÖZEL
- Sürdürebilir ormancılık anlayışı açısından arazi kullanım değişiminin biyoklimatik konfor şartlarına etkisi
Assessing the influence of land use change on bioclimatic comfort conditions within the framework of sustainable forestry practices
İLKNUR ZEREN ÇETİN
Doktora
Türkçe
2023
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUĞRUL VAROL
- Agro-ekolojik zon temelli peyzaj planlama üzerine bir araştırma: Bartın ili örneği
A research on agro-ecological zone based landscape planning: The case of Bartın province
KÜBRA TEKDAMAR
Doktora
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN CENGİZ
- Bartın ırmağında su kalitesinin iyileştirilmesinin ekonomik değerinin belirlenmesi
Economic valuation of maintaining water quality in Bartin river
NURULLAH PEHLİVANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜVEN KAYA