Doğu Sandal ve arslanlı kaya sığınakları resimlerinin arkeometrik incelemesi ve mevcut korunma durumu
Arcaheometric investigation of Doğu Sandal and arslanli rock shelters and their current conservation condition
- Tez No: 885561
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ AKIN AKYOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Arkeometri, Sanat Tarihi, Archeology, Archaeometry, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Tez çalışması kapsamında, stilistik özelliklerinden yola çıkılarak Anadolu'da bilinen en erken örnekler olduğu düşünülen ve Mersin İli Erdemli İlçesi Doğu Sandal ve Alata Vadilerinde bulunan 6 kaya sığınağının boyalı yüzeyleri arkeometrik olarak incelenmiştir. Örneklenen 7 kayaç örnek için laboratuvar ortamında temel fiziksel testler (doygun-kuru birim hacim ağırlığı, su emme kapasitesi ve gözeneklilik) uygulanmıştır. Örneklenen 12 kayaç örneği ince kesit optik mikroskop analizi ile tanımlanmıştır. Kayaçların tuz içeriği iletkenlik analizi ile, dayanım özellikleri de temel fiziksel testlerle anlaşılması amaçlanmıştır. Kayaçların türünün belirlenmesi için ise ince kesitler üzerinden petrografik incelemeler yapılmış ve bu analizlerin yanı sıra kimyasal içeriklerin belirlenmesi amacıyla da SEM-EDX, RAMAN, FT-IR ve XRF analizleri gerçekleştirilmiştir. Orta Toroslar Bölgesi, Alata-Bozkır Dağ Birlikleri arasında yer alan Erdemli ve Alata Vadilerindeki sığınaklar ve yakınındaki alanlara ait inceleme çalışmasının örneklemini; kayaç, pigment, bozulma ürünü kalkerleşme, toprak ve likenler oluşturmuştur. Kaya sığınakları yakın çevresine ait 5 kayaç, 2 toprak ve 2 kalker örneği de p-XRF ile incelenmiştir. Son olarak pigmentler incelenmiştir. Kaya yüzeylerine ait 11 pigment örneği kromametrik (CIE L'a'b' yöntemi) analiz ile belgelenmiştir. Pigment örneklerinden 6'sı SEM-EDX analizi ile 5'i FT-IR analizi ile 3'ü XRF analizi ile p-XRF analizi ile 1'i de Raman analizi ile incelenmiştir. Yapılan tüm bu incelemeler ile öncelikle kaya resimlerinin üzerine yapıldığı kayaçların türü ve fiziksel özellikleri ortaya çıkartılmıştır. Ardından çevresindeki kayaç, toprak ve kalkerlerin yapısı ile kayaçların ve resimlerde kullanılan pigmentlerin sonuçları karşılaştırılmıştır. Böylece resimlerde kullanılan boyar malzemelerin kaynağının belirlenmesi hedeflenmiş ve bu durum sosyolojik açıdan da değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The painted surfaces of 6 rock shelters located in the Doğu Sandal and Alata Valleys of Erdemli District of Mersin Province, which are thought to be the earliest known examples in Anatolia, based on their stylistic features, were examined archaeometrically within the scope of the thesis,. Basic physical tests (saturated-dry unit volume weight, water absorption capacity and porosity) were applied in the laboratory environment for the 7 rock samples, and it was understood that the samples that formed a crust on the surface had lower strength data than the natural rock samples. The 12 rock samples were identified by thin-section optical microscope analysis. The salt content of the rocks was determined by conductivity analysis, and their strength properties were determined by basic physical tests. The type and structure of the rocks were determined by petrographic examinations on thin sections. In addition to these analyses, SEM-EDX, RAMAN, FT-IR and XRF analyzes were carried out to determine the chemical contents. The sample of the investigation study of the shelters and nearby areas in the Erdemli and Alata Valleys, located between the Alata-Bozkır Mountain Units in the Central Taurus Region; rock, pigment, degradation product calcaret, soil and lichens have formed. 5 rock, 2 soil and 2 limestone samples from the immediate surroundings of the rock shelters were also examined with p-XRF. At the end, the pigments were analysed. 11 pigment samples from rock surfaces were documented by chromametric (CIE L'a'b' method) analysis. 6 of the pigment samples were examined by SEM-EDX analysis, 5 by FT-IR analysis, 3 by XRF analysis, p-XRF analysis and 1 by Raman analysis. With the all these analyses, firstly the type and physical properties of the rocks on which the rock paintings were made were revealed. Then, the structure of the surrounding rocks, soil and limestones and the results of the rocks and pigments used in the paintings were compared. Thus, it was aimed to determine the sources of the pigments used in the paintings and this situation was also evaluated from a sociologically.
Benzer Tezler
- Kültürel miras alan yönetimi kapsamında Doğu Sandal ve Eşek Deresi Vadileri'ndeki (Erdemli, Mersin) tarih öncesi mağara ve kaya oyuklarının değerlendirilmesi
Evaluation of prehistoric caves and rock cavities in the Doğu Sandal and Eşek Deresi Valleys (Erdemli, Mersin) within the scope of cultural heritage site management
YUNUS ÇAĞRI SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN NEJAT BİLGEN
- Doğu Akdeniz bölgesinde yetişen orkideler ve yetişme ortamı nitelikleri ile tehdit faktörlerinin araştırılması
Eastern Mediterranean region and grows orchids with the threat of habitat characteristics to investigate factors
GÜLDEN SANDAL
Doktora
Türkçe
2009
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZERRİN SÖĞÜT
- Social representations of European Union
Avrupa Birliği'nin sosyal temsilleri
ELİF SANDAL ÖNAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. BENGİ ÖNER ÖZKAN
- Bölgesel kalkınma ajansları: Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı örneği
Regional development agencies: The case of Eastern Mediterranean Development Agency
FATMA BETÜL URHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
CoğrafyaKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN KAYA SANDAL
- Two dimensional and axisymmetric euler solution on unstructured grids
Yapısal olmayan ağ örgüsü kullanarak iki boyutlu ve eksenel simetrik euler çözümü
ERDAL YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
Uçak MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiHavacılık Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET Ş. KAVSAOĞLU