An assessment of multidimensional urban poverty and deprivation: The case of Ankara (Türkiye)
Çok boyutlu kentsel yoksulluk ve yoksunluk değerlendirmesi: Ankara (Türkiye) örneği
- Tez No: 885720
- Danışmanlar: PROF. DR. KÜBRA ÇAMUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 348
Özet
Yoksulluk ve yoksunluk dünya genelinde toplumları etkileyen karmaşık ve çok yönlü sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle metropoliten kentsel alanlar, bu sorunların tüm boyutlarıyla görünür hale geldiği odaklar haline gelmişlerdir. Bu bağlamda, kentsel yoksulluk ve yoksunluğun dinamiklerini anlamak özellikle Ankara'nın da bir örneğini oluşturduğu, hızlı kentleşmeye maruz ve sosyo-ekonomik farklılıkların arttığı kentlerde kapsamlı bir analiz ve müdahaleler önem taşımaktadır. Bu araştırma, Ankara'daki kentsel yoksulluğun karmaşık boyutlarını, parasal olmayan, iyi bir yaşam standardı için gerekli temel mal, hizmet ve fırsatlara erişim eksikliği olarak tanımlanan kentsel yoksunlukla birlikte ele almakta ve değerlendirme için çerçeve olarak Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi (ÇBYE) kullanmaktadır. Geleneksel gelir tabanlı ölçümlerin ötesine geçerek kentsel yoksunluğun çeşitli deneyimlerini yakalamayı amaçlamakta, kentsel temel hizmetlere erişimde, eğitim, sağlık, konut, istihdam gibi çeşitli alanları araştırmaktadır. Araştırma, mekânsal analizleri, hane halkı anketlerini, saha gözlemlerini ve derinlemesine görüşmeleri birleştiren çok yönlü bir yöntem yaklaşımı benimsemektedir. Böylece, kentsel yoksulluk dinamiklerinin bütüncül olarak anlaşmasını ve mekânsal örüntülerin, sosyo-ekonomik belirleyicilerin ve özellikle kentsel alanların sunduğu olanaklar ve donatılara erişimdeki farklılıkların belirlenmesi hedeflenmiştir. Tezin alan araştırması kapsamında önce Ankara'nın en yoksul mahalleri belirlenmiş, yoksul üç mahalle olan Solfasol, Ulubey ve Önder mahallerine odaklanılmış ve bu mahalleler çok boyutlu kentsel yoksulluk ve yoksunluk göstergeleri temelinde incelenmiştir. Araştırmanın bulguları, Ankara'daki belirli mahallelerde yoksulluğun ve yoksunluğun mekânsal yoğunluğunu vurgulamakta olup, buradaki sakinlerin yetersiz altyapı, sınırlı hizmetlere erişim ve sosyo-ekonomik dışlanma kaynaklı çok boyutlu ve karmaşık zorluklarla karşı karşıya kaldığını göstermektedir. Ayrıca, çalışma, var olan dünya literatürüne kıyasla yoksulluk deneyimindeki farklılıkları Türkiye'ye özgü koşullarda ortaya koymakta ve çok boyutlu kentsel yoksulluğun ve yoksunluğun anlaşılmasında bağlam temelli analizlerin önemini vurgulamaktadır. Bu çalışmanın sonuçları kentsel yoksulluğun ve yoksunluğun çok boyutlu doğasının ve bireylerin refahı ile toplumsal ilerleme üzerindeki etkilerini kentsel yaşam üzerinden irdelemesiyle yoksulluğun giderilmesi ve sürdürülebilir kentsel gelişim konusundaki tartışmaya kentsel politika önerileri ile katkıda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Poverty and deprivation emerge as complex and multifaceted issues affecting societies worldwide. Metropolitan urban areas, in particular, have become focal points where these problems become visible in all their dimensions. Understanding the dynamics of urban poverty and deprivation is essential in this context, especially in cities like Ankara that experience rapid urbanization and increasing socio-economic disparities, necessitating comprehensive analysis and interventions. This research addresses the complex dimensions of urban poverty in Ankara alongside urban deprivation, defined as the lack of access to essential goods, services, and opportunities necessary for a decent standard of living. It employs the Multidimensional Poverty Index (MPI) as a framework for evaluation. By moving beyond traditional income-based measurements, the study aims to capture various experiences of urban deprivation, exploring areas such as access to basic urban services, education, health, housing, and employment. The research adopts a multifaceted methodological approach, combining spatial analyses, household surveys, field observations, and in-depth interviews. This approach aims to achieve a holistic understanding of urban poverty dynamics and identify spatial patterns, socio-economic determinants, and disparities in access to amenities and facilities offered by urban areas. As part of the field research, the poorest neighborhoods in Ankara were identified, focusing on three impoverished neighborhoods: Solfasol, Ulubey, and Önder. These neighborhoods were examined based on multidimensional urban poverty and deprivation indicators. The findings highlight the spatial concentration of poverty and deprivation in specific neighborhoods in Ankara, showing that residents face multidimensional and complex challenges due to inadequate infrastructure, limited access to services, and socio-economic exclusion. Additionally, the study reveals differences in the experience of poverty in Turkey compared to existing global literature, emphasizing the importance of context-based analyses in understanding multidimensional urban poverty and deprivation. The results of this study contribute to the discussion on alleviating poverty and promoting sustainable urban development by examining the multidimensional nature of urban poverty and its impacts on individual well-being and societal progress, offering urban policy recommendations.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki yeni konut binalarının dış duvarları için çok boyutlu maliyet etkin detay modelleri geliştirilmesi
Multidimensional cost effective external wall details for new residential buildings of Turkey
SİNEM BÜYÜKKARDAŞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH YAZICIOĞLU
- Ulaşım projelerinde ekolojik ve sosyal etkiler İstanbul üçüncü köprü incelemesi
Ecological and social effects in transportation projects 'a review of the İstanbul 3rd bridge project'
NEFİSE NAZLI VARLIER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Ulaşımİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZÇEVİK
- Yaşam kalitesi ve kullanıcı memnuniyetinin kentsel tasarımdaki etkisine çok boyutlu yaklaşım
Multidimensional approach to quality of life and user satisfaction effect on urban design
HARİKA KABADAYI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HALE ÇIRACI
- Ekosistem servisleri değerinin mekânsal planlama ile ilişkilendirilmesi
Integration of ecosystem services value into spatial planning
NÜKET İPEK ÇETİN
Doktora
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- İstanbul'un kentsel çevre kalitesi üzerine bir değerlendirme
An assessment on the urban environmental quality of Istanbul
AHMET SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÖKSEL