BIST100 endeksinde yer alan şirketlerin pandemi ve öncesi performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of the performance of companies in the BIST100 index before and during the pandemic with multi-criteria decision making methods
- Tez No: 885839
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ZİHNİ TUNCA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sayısal Yöntemler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 535
Özet
Bu araştırmada, Borsa İstanbul BIST100 endeksinde yer alan şirketlerin pandemi öncesi dönem ve pandemi dönemi için finansal performansları ayrı ayrı analiz edilmiş ve pandemiden ne yönde etkilendikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, Borsa İstanbul BIST100 endeksinde yer alan 63 şirket ve uzman görüşüne ve literatür taramasına dayanan 10 finansal performans kriterine ait pandemi öncesi dönem ve pandemi dönemi verileri kullanılmıştır. Değişim Oranı, Bedelsiz Verme Potansiyeli, Fiyat/Kazanç Oranı, Piyasa Değeri/Defter Değeri Oranı, Ana Ortaklık Payları Net Dönem Kârı-Zararı, Piyasa Değeri, Toplam Borçlar / Özkaynaklar, Aktif Büyüme Oranı, Maddi Duran Varlık Devir Hızı Oranı ve FAVÖK / Aktifler bu araştırma için belirlenen finansal performans kriterleridir. Bu kriterlere ilişkin verilerden oluşturulan karar matrisleri, ağırlıklandırma için CILOS, LOPCOW, MEREC ve CRITIC objektif ağırlıklandırma yöntemlerinde, sıralama için COPRAS, ARAS, MAUT, MARCOS, MABAC, MAIRCA, COBRA ve CoCoSo ÇKKV yöntemlerinde kullanılmıştır. ÇKKV yöntemlerinin uygulanması sonucu elde edilen finansal performans sıralama sonuçları kullanılarak, şirket performansları her iki dönem için BORDA yöntemi ile sıralanmış ve tek bir bütünleşik sıra elde edilmiştir. Elde edilen sıralama sonuçları, hem şirketlerin finansal performanslarını belirlemek hem de uygulanan yöntemleri benzerlikler ve farklılıklar açısından değerlendirmek için kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın, çok sayıda kriter ağırlıklandırma ve ÇKKV yöntemini bir arada kullanmak isteyen akademik çalışmalara katkı sunması amaçlanmıştır. Araştırmanın sonunda, Otomotiv alt sektörü şirketlerinin pandeminin neden olduğu krizi iyi yönettikleri; Ulaştırma ve Depolama, Madencilik ve Taş Ocakçılığı, İnşaat ve Bayındırlık sektörleri ile Savunma, Perakende Ticaret ve Tekstil, Giyim Eşyası ve Deri alt sektörleri şirketlerinin ise pandemiden olumsuz yönde en çok etkilenen şirketler olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the financial performances of the companies in the Borsa Istanbul BIST100 index for the pre-pandemic period and the pandemic period were analyzed separately and it was tried to determine how they were affected by the pandemic. For this purpose, pre-pandemic and pandemic period data of 63 companies in the Borsa Istanbul BIST100 index and 10 financial performance criteria based on expert opinion and literature review are used. The financial performance criteria identified for this research are Rate of Change (ROC), Stock Split Potential, Price/Earnings Ratio, Market Capitalization/Book Value Ratio, Net Profit/Loss Attributable to Equity Holders of the Parent, Market Capitalization, Total Debt / Equity, Asset Growth Rate, Tangible Fixed Asset Turnover Ratio and EBITDA / Assets. The decision matrices created from the data related to these criteria were used in CILOS, LOPCOW, MEREC and CRITIC objective weighting methods for weighting, and COPRAS, ARAS, MAUT, MARCOS, MABAC, MAIRCA, COBRA and CoCoSo MCDM methods for ranking. Using the financial performance ranking results obtained as a result of the application of MCDM methods, the company performances were ranked by BORDA method for both periods and a single integrated ranking was obtained. The obtained ranking results were used both to determine the financial performance of the companies and to evaluate the applied methods in terms of similarities and differences. In this context, the study is intended to contribute to academic studies that want to use multiple criteria weighting and MCDM methods together. At the end of the study, it was determined that the automotive sub-sector companies managed the crisis caused by the pandemic well; while the Transportation and Storage, Mining and Quarrying, Construction and Public Works sectors and the Defense, Retail Trade and Textiles, Apparel and Leather sub-sectors companies were the companies most negatively affected by the pandemic.
Benzer Tezler
- Pandemi öncesi ve sonrası bağımsız denetçi raporlarında denetçi görüşleri ve kilit denetim konularının analizi: 2019-2021 BİST 100 şirket raporlarının incelenmesi
Analysis of auditor opinions and key audit matters in independent auditor reports before and after the pandemic: a review of 2019-2021 BİST 100 company reports
RECEP OĞUZHAN TAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeKayseri ÜniversitesiMuhasebe ve Finans Yönetimi Anabilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZE ESMERAY
- COVID 19 salgınının BİST 100 endeksinde yer alan şirketler üzerine etkisi
The impact of COVID-19 outbreak on companies in BIST100 index
FATMA YAYLA
- Kurumsal yönetim uygulamalarının risk raporlama düzeyine etkisi: BIST 100 endeksinde yer alan finansal olmayan şirketler üzerine ampirik bir araştırma
The effect of corporate governance practices on risk disclosure level: An empirical investigation on non-financial companies listed in BIST 100 index
SEMİH YILMAZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL EMRE AKBAŞ
- Portföy optimizasyonunda çok kriterli karar verme yöntemlerinin kullanımı, BİST 100'de işlem gören hisse senetleri üzerine bir uygulama
Use of multiple criteria decision making methods in portfolio optimization, an application on stocks traded in BIST 100
ALİ ÇİLESİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARİF SALDANLI
- Kurumsal sürdürülebilirlik ve sosyal medyanın finansal performansa etkisi
Corporate sustainability and social media's impact on financial performance
SUZAN DAĞTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeYalova Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA OĞUZ SEÇME