Geri Dön

Sarıhan (Bayburt) plütonu'nun petrografik ve jeokimyasal özellikleri

Petrographical and geochemical features of the sarihan (Bayburt) pluton

  1. Tez No: 886046
  2. Yazar: GİZEM KAYAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN DOKUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 71

Özet

Tez kapsamında Sarıhan Plütonu'nun petrografik ve jeokimyasal özelliklerinden yararlanarak kütleyi oluşturan ana magmanın yerleşim zamanı, kaynak alanı, tektonik ortamı fraksiyonel kristallenme ve magma karışımı gibi petrojenetik süreçleri ele alınmaktadır. Sarıhan Plütonu, Sarıhan Köyü'nden (Bayburt) başlayarak güneye doğru olan yaklaşık 20 km2'lik bir alanda dairesel şekilli bir kütle olarak mostra vermektedir. Erken Eosen'de (53 My) kıtasal kabuğa yerleşen plüton genellikle kuvarslı diyorit, tonalit, monzonit, kuvars monzonit ve granodiyorit bileşimli kayaçlardan oluşmaktadır. Yer yer gözlenen mafik mikrogranüler anklavlar (MMA) monzodiyorit, aplit daykları ise granitik bileşimlimlidir. Orta ve ince taneli dokuya sahip kayaçlarda poikilitik, monzonitik, anti-rapakivi ve mirmekitik gibi mineral dokuları yaygındır. SiO2 içeriğindeki artışa karşı ana ve iz elementlerde (MgO, Fe2O3, CaO, TiO2, P2O5, La, Sr, Eu, Nb, Y, Yb) gözlenen negatif trendler plüton içindeki bileşimsel değişimin oluşmasında kesirli kristallenme (amfibol, plajiyoklas, Fe-Ti oksit, apatit) ve magma karışımının önemli rol oynadığını ifade etmektedir. MMA'ların varlığı magma karışımını desteklemektedir. Trendlerin çizgisel oluşu aynı kökenden gelen magmaların karışımı ile uyumludur. Yukarıda değinilen jeokimyasal özellikler kaynak alan olarak bazik kayaları öngörmektedir. Bu kaynak alan kayalarının alt kıtasal kabukta mı, yoksa okyanusal kabukta mı yer aldığı sorusu halen devam eden bir tartışma konusudur. Stratigrafik, sedimantolojik, yapısal verilerin yanı sıra Kretase-sonrası yaşanan kısa süreli sıkışma ve devamındaki açılma rejimi Sakarya Zonu kıtasal kabuğunun erken Eosen'deki 45 km'den çok az bir kalınlığa sahip olduğunu öngörmektedir. Bütün bunlar çarpışma sırasında dilim kopması (slab breakoff) veya okyanus ortası sırtın yitimi gibi okyanusal litosfere ait kayaların kısmi ergimesini öngören modelleri öne çıkarmaktadır.

Özet (Çeviri)

Within the context of this thesis, the time of intrusion, source area, tectonic setting of the parental magma as well as the petrogenetic processes such as fractional crystallization and magma mixing are investigated based on the petrographic and geochemical characteristics of the Sarıhan Pluton. The Sarıhan Pluton outcrops as a circular shaped body in an area of approximately 20 km2 towards the south of Sarıhan Village (Bayburt). The pluton, which emplaced in the early Eocene (53 Ma) into the continental crust, generally consists of quartz diorite, tonalite, monzonite, quartz monzonite and granodiorite. The locally observed mafic microgranular enclaves (MMA) are monzodiorite in composition, while the aplite dykes consist of granites. Mineral textures such as poikilitic, monzonitic, anti-rapakivi and myrmekitic are common in the medium- and fine-grained rocks. Negative trends observed in major and trace element contents (MgO, Fe2O3, CaO, TiO2, P2O5, La, Sr, Eu, Nb, Y, Yb) with increasing SiO2 content imply that fractional crystallization (amphibole, plagioclase, Fe-Ti oxide, apatite) and magma mixing play an important role in the formation of compositional range in the pluton. The presence of MMAs supports magma mixing. The linear trends are compatible with the mixing of magmas coming from the same origin. The geochemical features mentioned above suggest the occurrence of basic rocks in the source area. The question of whether these source area rocks are located in the lower crust or subducted oceanic crust is still a matter of ongoing debate. Stratigraphic, sedimentological and structural data, as well as the short-term compression following the Late Cretaceous and the subsequent extensional regime in the middle Eocene suggest that the Sakarya Zone has had crust thickness in the early Eocene less than 45 km. All these highlight the models such as slab breakoff or mid-ocean ridge subduction that propose partial melting of basic rocks in oceanic lithosphere.

Benzer Tezler

  1. Sarıçiçek ve sarıhan granodiyoritlerinin yerinde gama-ışını spektrometresi ve manyetik suseptibilite yöntemleriyle incelenmesi

    Investigation of sariçi̇çek and sarihan granodiorites using in-situ gamma-ray spectrometer and magnetic susceptibility methods

    SUNA ALTUNDAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeofizik MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAKAN ÇINAR

    DOÇ. DR. NECATİ ÇELİK

  2. Bayburt-Sarıhan skarn zonunun süseptibilite ve manyetik ölçümleri ile değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    ALİ AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Jeofizik MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KENAN GELİŞLİ

  3. Saraycık-Sarıhan granitoyitleri (Bayburt) ve çevre kayaçların petrografisi, jeokimyası ve petrolojisiyle Sarıhan granitoyidinin jeokronolojik incelemesi

    Petrography, geochemistry and petrology of saraycik-sarihan graniyoid (Bayburt) and surroinding rocks and geocronology of sanhan granitoid

    ZAFER ASLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ASLANER

  4. Zonguldak taşkömürü yıkama tesis atıklarından karbonun geri kazanımı ve atıkların tarım toprağı olarak değerlendirilmesi

    Recovery of combustible material from coal wastes of enrichment plant and evaluation of wastes as agricultural soil

    GÖKHAN SARIHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Maden Mühendisliği ve MadencilikZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAİT KIZGUT

  5. Farklı boyutlardaki kitosanın irrigasyon solüsyonu olarak kullanıldığında kök kanal sisteminde bulunan enterococcus faecalis biyofilmi üzerine olan etkisinin değerlendirilmesi, in vitro çalışma

    Evaluation of the effect of chitosan in different sizes as an irrigation solution on enterococcus faecalisbiofilm in the root canal system, in vitro study

    BEKİR SARIHAN

    Diş Hekimliği Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Diş HekimliğiOrdu Üniversitesi

    Endodonti Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH ÇAKICI