Geri Dön

Analitik hiyerarşi prosesi ve en iyi-en kötü yöntemi kullanılarak güneş enerjisi santralleri için uygun yer seçimi: Antalya ili örneği

Selection of suitable locations for solar power plants using analytical hierarchy process and best-worst method: The case of Antalya province

  1. Tez No: 886691
  2. Yazar: KÜBRA DINGIRDAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ALKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Coğrafya, Enerji, Jeodezi ve Fotogrametri, Geography, Energy, Geodesy and Photogrammetry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 68

Özet

Günümüz dünyasında, güneş enerjisi yenilenebilir ve temiz bir enerji kaynağı sunmasıyla sürdürülebilir gelişim için hayati bir öneme sahiptir. İklim değişikliğiyle mücadele amacıyla fosil yakıtlardan uzaklaşan küresel eğilimle beraber, güneş enerjisinin önemi daha da artırmaktadır. Güneş enerjisi santralleri (GES), güneş ışığını elektrik enerjisine çeviren yapılardır. Bu süreç ise GES'lerin yerleştirildiği coğrafi konumlarından büyük ölçüde etkilenir. Bu nedenle, güneş tesislerinin performansını ve faydalarını en üst düzeye çıkarmak amacıyla en uygun konumları seçmek temiz ve sürdürülebilir enerji üretim süreci için kritik bir önem arz etmektedir. Bu çalışmada, uzaktan algılama, coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve çok kriterleri karar verme (ÇKKV) teknikleri bütünleşik olarak kullanılarak GES için en uygun yer seçimi analizi yapılmıştır. Türkiye'nin güneş enerjisi potansiyeli açısınındın önde gelen illerden olan Antalya çalışma alanı olarak seçilmiştir. Uygun alanların belirlenmesi için literatür araştırması sonucunda belirlenen 9 adet kriter (anayollara uzaklık, arazi kullanımı, bakı, eğim, iletim hatlarına uzaklık, koruma alanlarına uzaklık, ortalama sıcaklık, solar radyasyon ve yerleşim yerlerine uzaklık) çalışmaya dahil edilmiştir. Ardından, ÇKKV alanında yaygın olarak kullanılan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve son yıllarda çeşitli alanlarda kullanımı artan En İyi En Kötü Yöntemi (EİEKY) kullanılarak CBS ortamında Antalya ili GES yerleşimleri için uygunluk haritaları oluşturulmuştur. Daha sonra, bu haritalar görsel ve istatistiki olarak karşılaştırılmıştır. Deneysel çalışmada elde edilen bulgulara göre, AHP ile elde edilen uygunluk haritasına göre bölgenin %28,129'u az, %45,191'i orta, %26,680'i yüksek uygunluğa sahiptir. EİEKY'de ise bölgenin %23,158'i az, %44,913'ü orta, %31,929'u yüksek uygunluğa sahiptir. İki yöntem ile elde edilen kriter ağırlıkları sonucu oluşturulan uygunluk haritalarının istatistiki olarak karşılaştırıldığı bağımlı örneklemler t testi sonuçlarına göre (t(14763) = -145,457, p < 0.000) iki yöntem ile elden edilen uygunluk çıktıları arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark vardır. Çalışma, GES kurulumları ve yatırımları için karar vericilere bilimsel bir altlık sunması yönüyle Antalya bölgesinde yapılacak olan güneş enerjisi çalışmalarına gelecek projeksiyonuna ışık tutmaktadır.

Özet (Çeviri)

In today's world, solar energy is vital for sustainable development as it provides a renewable and clean energy source. With the global trend moving away from fossil fuels to combat climate change, the importance of solar energy increases even more. Solar power plants (SPP) are structures that convert sunlight into electrical energy. This process is greatly affected by the geographical locations where the solar power plants are installed. Therefore, choosing optimal locations to maximize the performance and benefits of solar facilities is critical for the clean and sustainable energy production process. In this study, an analysis of the optimal site selection for Solar Power Plants (SPPs) was conducted using remote sensing, Geographic Information Systems (GIS), and Multi-Criteria Decision Making (MCDM) techniques in an integrated manner. Antalya, one of the leading provinces in Turkey in terms of solar energy potential, was selected as the study area. The study included nine criteria (distance to main roads, land use, aspect, slope, distance to transmission lines, distance to protected areas, average temperature, solar radiation, distance to settlements) to determine suitable areas as a result of literature research. Subsequentially, suitability maps for SPP locations in the province of Antalya were created using the Analytical Hierarchy Process (AHP), which is widely used in the field of Multi-Criteria Decision Making (MCDM) and the Best best-worst method (BWM), which has increased in use in various areas in recent years. Then, these maps were compared visually and statistically. According to the findings of the experimental study, the suitability map obtained with AHP indicates that 28.129% of the region has low suitability, 45.191% has medium suitability, and 26.680% has high suitability. In the BWM, 23.158% of the region is classified as having low suitability, 44.913% medium suitability, and 31.929% high suitability. According to the results of the paired samples t-test (t(14763) = -145.457, p < 0.000), which statistically compares the suitability maps created using the criteria weights obtained by two methods, there is a statistically significant difference between the suitability outputs obtained by the two methods. The study sheds light on future projections for solar energy projects in the Antalya region by providing a scientific basis for decision-makers in establishing and investing SPPs.

Benzer Tezler

  1. Kıyısal kırılganlığın karar destek sistemleri ile analizi: Marmara kıyıları örneği

    Analysis of coastal vulnerability with decision support systems: Case study from Marmara coasts

    TÜMAY ARDA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ANİME MELİS UZAR

  2. Selectıon of machıne statıons and lınes vıa analytıc hıerarchy process ın an automotıve ındustry

    Otomotiv endüstrisinde uygun üretim ekipmanlarinin ve hatlarinin çok kriterli karar verme yöntemi kullanilarak seçimi

    GÜÇLÜ UÇAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Makine MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYKUT KENTLİ

  3. Kentsel alan büyümesinin kırsal alanlarda değer değişimine olan etkisinin cografi bilgi sistemi ile araştırması: Konya örneği

    Investigation of the effect of urban area growth on value change in rural areas using geographical information system: Konya example

    HABİB FURKAN HABİBOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Jeodezi ve FotogrametriKonya Teknik Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRAN YALPIR

  4. İzmir ili için fotovoltaik güç santralleri yer seçiminin coğrafi bilgi sistemi (CBS) ile gerçekleştirilmesi

    Geographical information system (GIS) based site selection for photovoltaic power plants in İzmir city

    AYŞE ALTINIŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    CoğrafyaEge Üniversitesi

    Güneş Enerjisi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET YILANCI

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN SARPTAŞ

  5. İstanbul'da yapılması planlanan raylı sistem projelerinin çok kriterli karar verme yöntemi ile seçimi

    The selection of railway system projects with multi creteria decision making methods: A case study for Istanbul

    NİHAN YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İstatistikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İstatistik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEMRA ERPOLAT TAŞABAT