Geri Dön

Kıyısal kırılganlığın karar destek sistemleri ile analizi: Marmara kıyıları örneği

Analysis of coastal vulnerability with decision support systems: Case study from Marmara coasts

  1. Tez No: 734651
  2. Yazar: TÜMAY ARDA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ANİME MELİS UZAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

İnsanoğlu, varoluşundan beri su alanlarına yakın dolayısıyla kıyı bölgelerine yerleşmeyi tercih etmiştir. Bu durum, daha iyi bir yaşam kalitesinin yanı sıra sosyo-ekonomik ve kültürel faydaları da beraberinde getirmektedir. Kıyı alanları nüfus ve ekonomi için büyük avantaj sağlayan alanlardır. Buna karşın, bu alanlar erozyon, tsunami, sel gibi doğal veya yapay afetlerden etkilenebilmektedir. Son yıllarda, iklim değişikliğinin de etkisiyle bu tip afetlerin sıklığı artmıştır. Ayrıca, buzulların erimesi ile deniz suyu seviyelerinin yükselmesi de bu afetler arasında yerini almıştır. Bu afetlerin etkisinin incelenmesi, kıyı hassasiyetinin mevcut durum analizi, gelecek projeksiyonu tespiti ve önlemlerin alınabilmesi için birçok çalışma yapılmıştır. En önemli çalışma konularından biri ise kıyısal kırılganlık analizidir. Günümüzde kıyı alanlarını afetlere karşı korumak, önlemler almak ve daha iyi yönetebilmek amacıyla kıyı alanlarının kırılganlığının tespiti gerekmektedir. Son yıllardaki çalışmalar incelendiğinde, gerçekleştirilen analizlerde saha çalışmaları olmadan uzaktan algılama yöntemlerinin avantajları kullanılarak kıyı alanlarının kırılganlığının tespiti tercih edilmektedir. Bu çalışmada, uzaktan algılama verilerinden yararlanılarak, karar destek sistemi ile Marmara Denizi kıyılarında kıyısal kırılganlık analizi yapılmıştır. İlk olarak, kırılganlığı etkileyen kriterler tespit edilmiştir. Yapılan literatür araştırmaları sonucunda bu kriterlerin kıyısal kırılganlık katsayıları tespit edilmiştir. Bu katsayılar doğrultusunda normalize edilen kriter verileri ile karar destek sistemlerinden biri olan“En iyi En kötü Yöntemi”kullanılarak Marmara Denizi kıyılarında kıyısal kırılganlık analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda Tekirdağ ve Çanakkale illerinde düşük ve orta düzeyde kırılganlık tespit edilmiştir. İstanbul ilinde, Ataköy, Fatih, Kadıköy, Maltepe ve Tuzla'da yüksek kırılganlık; Kocaeli Körfez'de yüksek kırılganlık, Yalova ilinin genelinde çok yüksek kırılganlık, Bursa ilinde Gemlik Körfezi'nde ve Dalyan gölü çevresinde yüksek kırılganlık, Balıkesir'de Erdek yarımadası ve çevresinde çok yüksek kırılganlık tespit edilmiştir. Ayrıca, kıyısal kırılganlığın tespit edilmesinde“Kıyısal Kırılganlık İndeksi”,“Analitik Hiyerarşi Prosesi”ve“En İyi En Kötü Yöntemi”karşılaştırılarak sonuçlar değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

Humanity has preferred to settle in coastal areas since its existence. This brings along socio-economic and cultural benefits as well as a better quality of life for the development of civilizations. Coastal areas are zones that provide great benefits for population and economy. However, these areas can be affected by natural or man-made disasters such as erosion, tsunami, and flooding. The frequency of these disasters has increased with the effect of climate change. In addition, the melting of glaciers and the rise in sea levels have also taken their place among these disasters. Various studies have been carried out to determine the vulnerability of the coast to these disasters. One of the most important of these is the coastal vulnerability analysis. It is necessary to determine the vulnerability of coastal areas in order to protect these areas against disasters, take precautionary actions and manage them better. In recent years, analyzes can be done with remote sensing methods without field studies. In this study, coastal vulnerability analysis was performed on the shores of the Marmara Sea, using remote sensing data. Firstly, criteria affecting vulnerability were identified. As a result of the literature research, coastal vulnerability coefficients of these criteria were determined. Coastal vulnerability analysis was performed on the shores of the Marmara Sea by using the best worst method. As a result of the analysis, the lowest level of vulnerability was determined in Tekirdağ and Çanakkale, medium vulnerability in Ataköy, Fatih, Kadıköy, Maltepe and Tuzla; high vulnerability in Kocaeli Bay, very high vulnerability in Yalova province, high vulnerability in Gemlik Bay and around Dalyan lake, very high vulnerability in and around Erdek peninsula in Balikesir. In addition, coastal vulnerability index, analytic hierarchy process and best worst methods were compared, and the results were evaluated in determining coastal vulnerability.

Benzer Tezler

  1. Coastal vulnerability assessment for Mersin and İskenderun bays, Northeastern Mediterranean

    Kuzeydoğu Akdeniz Mersin ve İskenderun körfezleri için kıyısal kırılganlık değerlendirmesi

    FAHRİ AYKUT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Deniz BilimleriOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Oşinografi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DEVRİM TEZCAN

  2. Vulnerability of coastal areas to climate change: Planning reconsidered at the case of Fethiye-Gocek special environmental protection area

    Kıyı alanlarının iklim değişikliğine karşı kırılganlığı: Fethiye-Göcek özel çevre koruma bölgesinde planlama süreci üzerinden irdeleme

    YÜKSEL ATASOY ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDA ERAYDIN

  3. Güney Batı Karadeniz kıyılarının deniz seviyesi yükselmelerine karşı kırılganlığının belirlenmesi

    Vulnerability of the South-Western Black Sea coasts to sea level rise

    TAHSİN GÖRMÜŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BERNA AYAT AYDOĞAN

  4. Kıyısal akuakültür tesislerinin çevresel etkilerini azaltma yöntemleri üzerine araştırmalar

    Researches on the methods of reducing environmental impacts of coastal aquaculture activities

    MEHMET AKSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Su ÜrünleriEge Üniversitesi

    Su Ürünleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KOCATAŞ

  5. Kıyısal sular ve midyelerden izole edilen enterik bakterilerin antibiyotik direncinin moleküler karakterizasyonu

    Molecular characterization of antibiotic resistance of enteric bacteria isolated from coastal waters and mussels

    ŞEYMA UYSAL MANAV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMİHA ARAYICI