Geri Dön

Deconceptualized and recalled freedom in Jean-Luc Nancy: An essay on the experience of thinking freedom

Jean-Luc Nancy'de kavramsızlaşan ve geri çağrılan özgürlük: özgürlüğü düşünmek üzerine bir deneme

PDF İndir

  1. Tez No: 886802
  2. Yazar: BEGÜM ÖZUZUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMRE ŞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Freedom, Finitude, Jean-Luc Nancy, Problem of Evil, Heidegger's Silence
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe ve Toplumsal Düşünce Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 146

Özet

Immanuel Kant (1724-1804), Saf Aklın Eleştirisi'nin (1781) [Kritik der reinen Vernunft] Üçüncü Antinomisinde özgürlüğü sonsuzlukla ilişkilendirir. Bu kitapta verilen tanıma göre ancak nedenselliğe tabi olmayan sonsuz bir varlık, özgür olarak tanımlanabilir. Ancak sonlu bir varlık olan insanın tabiat kanunları tarafından daima nedenselliğe tabi olması, insanın özgür olmasını engellemektedir. Nedensellikten yoksun özgürlük, teorik olarak temellendirilemez. Bunun bir başka nedeni de Kant'ın Saf Aklın Eleştirisi'nin İkinci Analoji'sinde fenomenal dünyada her şeyin nedenselliğe tabi olduğunu söylemesidir. Buna göre özgürlük, fenomenal dünyada değil, sadece numenal dünyada düşünülebilir. Birinci Eleştiri'de nedensiz nedenーyani başka bir nedenin sonucu olmayan neden- olarak tanımlanan özgürlük, daha sonra Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi'nin (1785) [Grundlegung zur Metaphysik der Sitten] üçüncü bölümünde negatif özgürlük olarak tanımlanacaktır. Bu tür bir özgürlük, kendisinden başka bir neden tarafından belirlenemez. Böyle bir nedeni sebepsiz olarak kabul etmenin teorik bir temeli olmasa da, buna inanmak için ahlaki gerekçelerimiz vardır. Söz konusu ahlaki zemin, bizi pozitif özgürlük fikrine götürür. Burada negatif özgürlükten farklı olarak ahlaki yasaya tabiyimdir ve bu yasalara uyduğum sürece özgürlüğü sonlu bir varlık olarak deneyimlemem mümkündür, çünkü kendi koyduğum yasalara uymam, ahlaki olarak kendi kendimin nedeni olmamı sağlar. Böylece Kant, pozitif özgürlük aracılığıyla özgürlüğü erişilebilir kılar. Bu denklemde negatif özgürlük, bize ancak pozitif özgürlük çerçevesinde anlamlı görünür. Jean-Luc Nancy (1940-2021), Özgürlük Deneyimi (1988) [L'expérience de la liberté] adlı kitabında Kant'ın özgürlüğü nedensiz bir neden olarak sunmasını sorunlu bulur. Çünkü doğa kanunlarının yanı sıra ahlaki olarak başkalarıyla neden-sonuç ilişkilerine tabi olan insan, bu düşünceye göre özgürlüğün sınırında bir varlıktır ve özgürlüğün özneye sunulan bir ödev olarak ele alınması, negatif/pozitif özgürlük gibi muğlak xii çözümlemelere götürür Kant felsefesiniーKant sonrası felsefede de Friedrich Wilhelm Joseph Schelling'e (1775-1854)2 kadar bu muğlaklık sürdürülür, o da çözümü ancak özgürlüğü iptal etmekte bulur. Bu nedenle Nancy'e göre özgürlüğün Kant'çı anlamda bir idea olarak değil, insanın sonluluğuyla ve deneyimiyle olan ilişkisi üzerinden düşünülmesi gerekmektedir. Böylece Kant'ta sonsuzlukla ilişkilendirilmesine karşın ahlak yasasına saygı doğrultusunda olanaklı kılınan özgürlük fikrinin yarattığı açmazı, Kant'a Martin Heidegger'in (1889-1976) Kant ve Metafizik Problemi'nde (1929) [Kant und das Problem der Metaphysik] yönelttiği eleştiri üzerinden çözmeye çalışır. Bu doğrultuda Nancy, çözümü kavramsızlaşan bir özgürlükte bulur ve onu, bir ödev olmaktan öte bütün deneyimlerimizde yer edinen bir edime dönüştürür. Nancy, ayrıca bu kitabında daha sonra geliştireceği 'ortaklık' ve 'tekillik' kavramlarının ilk aşamasını ortaya atmaktadır. Bunun için kitabın giriş bölümüne Martin Heidegger'in Varlık ve Zaman'ının (1927) [Sein und Zeit] §9'unda 'özgürlüğün' varoluşun bir diğer adı olduğunu söylemesine vurgu yaparak başlar. Gerekçe olarak, Da-sein [orada-olmak] kavramına değinir ve her oluşun [être] bir ortak-oluş [être-en-commun] olduğunu, özgürlüğün de bunun üzerinden düşünülmesi gerektiğini söyler. Şöyle ki, özgürlük sorunu, siyasal veyahut etik bir sorun olarak değil, ontolojik bir mesele olarak ele alınır ve ortak-oluş çerçevesinde bunun bir ontolojik“cömertlik”[« générosité » ontologique] olduğu belirtilir. Jean-Luc Nancy'nin yeterlilik tezi olarak kaleme aldığı bu eser, her ne kadar ağırlıklı olarak Heidegger düşüncesine vurgu yapsa da onu aşma ve ona mesafe koyma arzusu taşır. Bu aşma ve mesafelenme Georges Bataille (1897-1962), Maurice Blanchot (1907-2003), Jean-François Lyotard (1924-1998) gibi Fransız Fenomenoloji geleneğinden gelen yazarları barındırdığı gibi Hannah Arendt'teki (1906-1975) 2 İnsan Özgürlüğünün Özü Üzerine [Philosophische Untersuchungen über das Wesen der menschlichen Freiheit und die damit zusammenhängenden Gegenstände] kitabında Schelling, özgürlüğü sonsuzluk değil, sonluluk üzerinden ele alır. Heidegger ve Nancy, farklı bir yol izlese de Schelling'teki sonlu özgürlük düşüncesine tutunur. xiii ölümün yaşamdan bağımsız düşünülemeyeceği vurgusunu da içerir. Kıta Felsefesi geleneğinden pek çok filozofa referans veren ve özgürlük üzerinden tematik bir okuma geliştiren bu kitapーNancy'nin diğer eserleri de bu niteliktedirー, felsefeyi, düşünceyi özgürce deneyimlemenin yollarını da kendi yazım tecrübesinde arar. Öyle ki, takibi güç, Nancy'nin Esersiz Ortaklık (1986) [La communauté désoeuvrée] ve Tekil Çoğul Olmak (1996) [Être Singulier Pluriel] kitaplarının aksine ikincil kaynaklara pek konu olmayan bir kitaptır. Bu nedenle Yüksek Lisans Araştırma Tezi olarak incelediğim bu kitabı ve Nancy'de özgürlük kavramını ele alırken, yakın okuma yöntemini benimsemeyi uygun gördüm. Elbette bu araştırma, Senkop Söylemi (1976) [Le discours de la syncope], Kategorik Buyruk (1983) [L'impératif catégorique] gibi kitaplarından bağımsız düşünülmemelidir, çünkü Nancy'nin felsefe yaparken felsefe geleneğinde yer alan eserlere nasıl atıfta bulunduğu ve onlarla nasıl ilişkilendiği konusunda örnek teşkil etmektedirler. Anahatar Kelimeler: Özgürlük, Sonluluk, Jean-Luc Nancy, Kötülük Sorunu, Heidegger'in Sessizliği

Özet (Çeviri)

In the Third Antinomy of the Critique of Pure Reason (1781) [Kritik der reinen Vernunft], Immanuel Kant (1724-1804) associates freedom with infinity. According to the definition given in this book, only an infinite being not subject to causality can be defined as free. However, the fact that a finite being, such as a human, is always subject to the laws of nature implies that they are perpetually bound by causality, which hinders their freedom. Freedom devoid of causality cannot be theoretically justified. Another reason for this is Kant's assertion in the Second Analogy of Critique of Pure Reason, where he states that everything in the phenomenal world is subject to causality. Accordingly, freedom can be conceived not in the phenomenal world but only in the noumenal world. In the First Critique, freedom, defined as a cause without a cause, a cause without being the result of another cause, later be characterized as negative freedom in the third section of the Groundwork of the Metaphysics of Morals (1785) [Grundlegung zur Metaphysik der Sitten]. Such conceptualization of freedom cannot be determined by any other cause than itself. While there may be a theoretical foundation for accepting such a cause as uncaused, we have moral reasons to believe in it. This moral foundation in question guides us toward the notion of positive freedom. Here, unlike negative freedom, we are subject to moral laws, and as long as we comply with these, we can experience freedom as a finite being. This is because adhering to the laws we set for ourselves enables us to be morally the cause of our own actions. Thus, Kant renders freedom through positive freedom. Following this line of argument, negative freedom appears meaningful to us only within the framework of positive freedom. Jean-Luc Nancy (1940-2021) finds a problematic Kantian account of freedom as an uncaused cause in his book The Experience of Freedom (1988) [L'expérience de la liberté]. Because, according to this perspective, humans are not only subject to the laws of nature but also to moral cause-and-effect relationships with others, they exist at the ix limit of freedom. By this means, considering freedom as a duty imposed on the subject leads to ambiguous analyses such as negative/positive freedom in Kantian philosophyーIn post-Kantian philosophy, the ambiguity persists until Friedrich Wilhelm Joseph Schelling (1775-1854)1, who finds the solution by negating freedom. Therefore, according to Nancy, freedom should be considered not as a Kantian Idea but through its relationship with human finitude and experience. Thus, through the criticism directed at Kant in Martin Heidegger's (1889-1976) Kant and the Problem of Metaphysics (1929) [Kant und das Problem der Metaphysik], Nancy attempts to resolve the confusion created by the concept of freedom, which despite being associated with infinity in Kant, is made possible in the practical world through respect for the moral law. In this direction, Nancy finds the solution in the freedom that becomes conceptually elusive, transforming it into an act that goes beyond being a mere duty and which permeates all our experiences. In this book, Nancy introduces the initial stages of“community”and“singularity”concepts, which he would later develop further. For this, he begins the book's introductory section by emphasizing Martin Heidegger's statement in §9 of Being and Time (1927) [Sein und Zeit], where“freedom”is mentioned as another name for existence. As a justification, he refers to the concept of Da-sein [being-there] and states that every being [être] is a being-in-common [être-en-commun], and freedom should be thought of through this. Namely, the problem of freedom is approached not as a political or ethical issue but as an ontological matter. Within the framework of being- in-common, this situation transforms into an ontological“generosity [générosité ontologique].”1 Philosophical Investigations into the Essence of Human Freedom [Philosophische Untersuchungen über das Wesen der menschlichen Freiheit und die damit zusammenhängenden Gegenstände], Schelling, approaches freedom not through infinity but rather through finitude. While Heidegger and Nancy pursue different paths, they both adhere to the idea of finitude freedom in Schelling. x Despite primarily emphasizing Heidegger's thought in writing this text as his aggrégation thesis, Jean-Luc Nancy desires to transcend it and maintain a certain distance. This transcendence and distancing include authors from the French Phenomenological tradition, such as Georges Bataille (1897-1962), Maurice Blanchot (1907-2003), and Jean-François Lyotard (1924-1998), and also incorporate the emphasis from Hannah Arendt (1906-1975) that death cannot be thought of independently of life. Referencing many philosophers from the continental philosophy tradition and developing a thematic reading through freedom, this bookーlike Nancy's other worksーseeks ways to experience philosophy and thought freely in this own writing experience. So much so that this book, unlike Nancy's other works like The Inoperative Community (1986) [La communauté désoeuvrée] ve Being Singular Plural (1996) [Être Singulier Pluriel], which is not widely discussed in secondary sources, is challenging to follow. Therefore, in examining this book as my Master's research thesis and addressing the idea of freedom in Nancy, I found it appropriate to adopt a close reading method. Certainly, this research should not be considered independent of works such as The Discourse of Syncope (1976) [Le discours de la syncope], The Categorical Imperative (1983) [L'impératif catégorique], as they serve as examples of while engaging in philosophy, how Nancy refers and relates to the works within the philosophical tradition.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    706010

    Bir tarih ve teoloji yazım aracı olarak Tanrıça kültü

    The Goddess cult as a device for histography and theology

    BETÜL ÖZEL ÇİÇEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KÜRŞAD DEMİRCİ

  2. Tez No

    703426

    Yer ve kimlik sorunsalı bağlamında kapalı konut yerleşmeleri üzerinden eleştirel bir okuma

    A critical reading on gated communities in the context of the place and identity issue

    SEVİM SEYHAN AYTEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA ZEYNEP AYGEN

  3. Tez No

    627860

    An investigation of adult EFL learners' foreign language pronunciation anxiety and reconceptualized l2 motivational self system regarding English pronunciation in the context of a higher education institution in Turkey

    İngilizce öğrenen yetişkinlerin yabancı dilde telaffuz kaygıları ve İngilizce telaffuzuna dair yeniden kavramsallaştırılmış ikinci dil motivasyonel benlik sisteminin Türkiye'de bir yükseköğretim kurumu bağlamında incelemesi

    BURCU TEKTEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Eğitim ve Öğretimİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL PEKER ÖZBAY

  4. Tez No

    739612

    The effect of foreign language and psychological distance on moral judgment in Turkish–English bilinguals

    Türkçe-İngilizce iki dillilerde yabancı dil ve psikolojik mesafenin ahlaki yargılara etkisi

    MELİSA YAVUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimKoç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE AYLİN KÜNTAY COPTY

  5. Tez No

    627852

    A structural equation model on translanguaging practices, foreign language classroom anxiety, reconceptualized l2 motivational self system, and foreign language achievement of emergent bilinguals

    Gelişmekte olan iki dilli bireylerin diller arası geçişlilik uygulamaları, yabancı dil sınıf kaygısı, yeniden kavramsallaştırılmış ikinci dil motivasyonel benlik sistemi ve yabancı dil başarısı üzerine bir yapısal eşitlik modeli

    ONUR ÖZKAYNAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Eğitim ve Öğretimİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL PEKER ÖZBAY

Geri Dön