Okur-tepki teorisi: Göç temalı resimli çocuk kitapları örneği
Reader-response theory: Example of children's picture books on migration
- Tez No: 886960
- Danışmanlar: PROF. DR. FATİH ÇETİN ÇETİNKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Resimli çocuk kitapları uzun yıllardır eğitim-öğretim faaliyetlerinde kullanılan bir araç niteliğindedir. Öğretimin her aşamasında öğrencinin dilsel, duyuşsal, bilişsel, toplumsal ve kişilik gelişimlerini ve eğitim-öğretim sürecini desteklemek için kullanılmaktadır. Kitapların eğitsel, içerik, yanmetinsel unsurları kadar dinleyiciye aktarılma şekli de önemlidir. Literatürde, okuma sürecine ilişkin olarak farklı görüşler yer almakta ve metnin muhatabındaki tepkinin okur veya metin merkezli olması dikkate alınmaktadır. Yirminci yüzyılın başlarında davranışçı yaklaşımın etkisi ile metinle (uyarıcı) ilgili özelliklerin daha ön planda olduğu, 70'li yıllardan itibaren bilişsel psikologların çalışmaları ve okurun metin karşısında pasif olmadığının anlaşılmasıyla birlikte ön bilgi, şema, amaç, tutum gibi okuyucu ile ilgili değişkenlere de odaklanıldığı görülmektedir. Okur-tepki teorisi; yazarın okura karşı tutumu, okur türleri ve okurların metindeki farklı anlamları ortaya çıkarırken içinde bulundukları süreç, okuma gelenekleri, metin eleştirisi ve statüsü gibi konulara odaklanılarak anlamı açıklamakta ve okurun okuduklarına kişisel olarak cevap vererek inşâ ettiği işlemsel süreçte bir esere nasıl tepki verdiğini inceleyen bir yaklaşımı kapsamaktadır. Bu araştırmada katılımcıların göç kavramını temel alan resimli çocuk kitaplarına yönelik okur tepkileri incelenmiştir. Günümüzde artarak devam eden göçler sonucunda her açıdan farklı gruplar bir araya gelmekte ve bunlar arasında sağlanacak doğru etkileşimin önyargıyı azaltması ve gruplar arasındaki olumlu tutumları artırması öngörülmektedir. Bu yüzden günümüz dünyasının en önemli kavramlarından olan göç algısı üzerine okur tepkilerinin alınması planlanmıştır. Araştırma verileri bu tür metinleri hazırlayanlar, okul içi ve okul dışı öğrenme ortamlarında kullananlar ve diğer okuyucular için önemli sonuçlar ortaya koymaktadır. Araştırmanın katılımcıları 3 (üç) farklı kültürden – Türkiye, İspanya, Yunanistan- 7 (yedi)'şer katılımcıdan oluşmaktadır. Gerçekleştirilen okuma atölyeleri sonunda kullanılan resimli çocuk kitabındaki yanmetinsel unsurlar, metin, konu, mesaj ve karakterler üzerine sohbetler gerçekleştirilerek okur tepkileri belirlenmiş, elde edilen sonuçlar okur tepkisi teorisi çerçevesinde tartışılmıştır. Bu araştırmanın verileri, Erasmus+ 2022-1-TR01-KA210-YOU-000081735 kodlu Avrupa Birliği Projesi kapsamında yürütülen çalışmalar çerçevesinde elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Children's picture books have been a tool used in educational activities for many years and are used at every stage of education to support the student's linguistic, affective, cognitive, social and personality development as well as the educational-teaching process. The way in which the books are conveyed to the listener is as important as the educational, content and paratextual elements of the books. There are different views on the reading process in the literature and it is taken into consideration whether the reaction of the addressee of the text is reader or text-centered. It is seen that with the influence of the behaviorist approach in the early twentieth century, the characteristics of the text (stimulus) became more prominent, and from the 70s onwards, with the studies of cognitive psychologists and the understanding that the reader is not passive during reading, focus began on variables related to the reader such as prior knowledge, schema, purpose and attitude. Reader-response theory explains the meaning by focusing on topics such as the author's attitude towards the reader, types of readers and the process readers go through while revealing different meanings in the text, reading traditions, textual criticism and status, and covers an approach that examines how the reader responses to a work in the transactional process that they construct by personally responding to what they read. In this research, the participants' responses to children's picture books with migration themes were examined. As a result of the migrations today, different groups come together and it is expected that the right interaction to be provided between them will reduce prejudice and increase positive attitudes. Therefore, it was planned to obtain reader responses on the perception of migration. The data reveal important results for those preparing such texts, those using them in and out of school and other readers. The participants of the research consist of 7 (seven) participants from 3 (three) different cultures - Turkey, Spain, Greece. At the end of the reading workshops, conversations were held on the paratextual elements, text, subject, message and characters in the book used and reader responses were determined. The results were discussed within the framework of reader response theory. The data of this research were obtained within the framework of the studies carried out within the scope of the European Union Project coded Erasmus+ 2022-1-TR01-KA210-YOU-000081735.
Benzer Tezler
- Ana fikir sorularına verilen cevapların okur-tepki teorisi bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of answers to main idea questions in the context of reader-response theory
SİBEL GÜLTEKİN PALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOrdu ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR KANIK UYSAL
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Okur–tepki kuramı bağlamında bir durum çalışması: Miyazaki filmlerindeki ekoeleştirel söyleme öğrenci tepkilerinin analizi
A case study in the context of reader–response theory: Analysis of student reactions to ecocritical discourse in Miyazaki films
BENGİ HAZAR KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuş Alparslan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED TUNAGÜR
- Yaratıcı drama yönteminin ilkokul öğrencilerinin okuduğunu anlama ve akıcı okuma becerilerinin gelişimine etkisi
The effect of creative drama method on the development of elementary school students' reading comprehension and reading fluency skills
SEVDE ÖZDEMİR YAMAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE ÜNAL
- Ortaokul öğrencilerinin öyküleyici metinlere ilişkin tepkilerinin alımlama estetiği kuramı açısından incelenmesi
The examination of middle school students' reader responses on narrative texts in terms of reception aesthetic theory
AHMET SELÇUK ONARICIOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN UYANIK