Relationship between parental perception, subjective vitality and depression: The mediating role of basic psychological needs in a Turkish sample
Ebeveyn algısı, öznel canlılık ve depresyon arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇: Türkiye'den bı̇r örneklemde temel psı̇kolojı̇k ı̇htı̇yaçların aracı rolü
- Tez No: 887147
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA FALİH KÖKSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İzmir Ekonomi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu çalışmanın amacı ebeveyn algısı ile bireylerin öznel canlılık ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi Temel Psikolojik İhtiyaçların Tatmini ve Engellenmesi aracılığıyla Türkiye örnekleminde araştırmaktır. Veriler, yaşları 16 ile 29 arasında değişen toplam 257 kişiden toplanmıştır. Veri toplamak için Demografik Bilgi Formu, Ebeveyn Algısı Ölçeği, Temel Psikolojik İhtiyaç Doyumu ve İhtiyaç Engellenmesi Ölçeği, Öznel Canlılık Ölçeği ve Beck Depresyon Envanteri kullanılmıştır. Temel psikolojik ihtiyaç tatmini ve ihtiyaç engellenmesi'nin, ebeveyn algısı ile öznel canlılık ve depresyona nasıl aracılık ettiğini ölçmek için Model 4 basit mediation analizi kullanılmıştır. Sonuçlar, temel psikolojik ihtiyaç doyumunun ebeveyn algısı ile öznel canlılık arasındaki ilişkiye doğrudan aracılık ettiğini göstermiştir. Diğer taraftan, temel psikolojik ihtiyaç engellenmesinin annenin algılanan ebeveynliği ile depresyon arasındaki ilişkiye doğrudan aracılık ettiği ancak babanın algılanan ebeveynliği ile depresyon arasındaki ilişkiye kısmen aracılık ettiği bulunmuştur. Sonuç olarak, birey için destekleyici ebeveynlik ortamları sağlandığında, Temel Psikolojik İhtiyaçlar Teorisi'nin öne sürdüğü gibi kişinin temel psikolojik ihtiyaçları karşılanmaktadır. Bu da bireyin canlılık düzeyinde artışı sağlamaktadır. Aksine, bu ebeveyn ortamları kontrolcü müdahalelere dayandığında ihtiyaçlar engellenir, bu durum da kişinin daha depresif olmasıyla ilişkilidir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the relationship between parental perceptions and individuals' levels of subjective vitality and depression, mediated by the satisfaction and frustration of basic psychological needs, in a Turkish sample. Data was collected from a total of 257 people aged between 16 and 29. Demographic Information Questionnaire, Perception of Parents Scale, Basic Psychological Need Satisfaction and Frustration Scale, Subjective Vitality Scale and Beck Depression Inventory were used to collect data. In order to measure how basic psychological need satisfaction and need frustration mediates perception of parents and subjective vitality and depression, simple mediation analysis Model 4 was conducted. The results showed that basic psychological need satisfaction directly mediated the relationship between perception of parent and subjective vitality. On the other hand, basic psychological need frustration was found to directly mediate the relationship between mother's perceived parenting and depression and partially mediate the relationship between The aim of this study is to investigate the relationship between parental perceptions and individuals' levels of subjective vitality and depression, mediated by the satisfaction and frustration of basic psychological needs, in a Turkish sample. Data was collected from a total of 257 people aged between 16 and 29. Demographic Information Questionnaire, Perception of Parents Scale, Basic Psychological Need Satisfaction and Frustration Scale, Subjective Vitality Scale and Beck Depression Inventory were used to collect data. In order to measure how basic psychological need satisfaction and need frustration mediates perception of parents and subjective vitality and depression, simple mediation analysis Model 4 was conducted. The results showed that basic psychological need satisfaction directly mediated the relationship between perception of parent and subjective vitality. On the other hand, basic psychological need frustration was found to directly mediate the relationship between mother's perceived parenting and depression and partially mediate the relationship between father's perceived parenting and depression. In conclusion, when supportive parenting environments are provided for the individual, basic psychological needs are satisfied, as posited by the Basic Psychological Needs Theory. This leads to an increase in the individual's vitality levels. Conversely, when these parental environments are characterized by controlling interventions, these needs are frustrated, which is associated with higher levels of depression in the individual.
Benzer Tezler
- Adolesan sporcularda ailenin spora dahiliyeti ve aile mükemmelliyetçiliğinin sporcunun motivasyonel unsurlarıyla ilişkisi
The relationship of parental involvement and parental perfectionism to athletes motivational factors in adolescents athletes
AYŞE PINAR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN SARI
- Ergenlerde anne baba tutum algısı ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide otomatik düşüncelerin etkisinin yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmesi
Testing the mediating of automatic thoughts on the parental attitudes perception and subjective well-being using structural equation modeling
BUKET DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Rumeli ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERT AYTAÇ
- Ergenlerin anne-babalarından algıladıkları psikolojik kontrol ile öznel iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between psychological control and subjective well-being of adolescents' perceived from their parents
AYŞENUR AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ÖZYÜREK
- Ergenlerin öznel iyi oluş düzeylerinin algılanan ebeveyn çatışması ve öz-yeterlik inançlarıyla ilişkisi
The relationship between subjective well-being levels of adolescents with perceived parental conflict and self-efficacy beliefs
YAĞMUR SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. FATMA ALTUN
- Üniversite öğrencilerinin mutluluk, umut ve narsisizm düzeylerinin incelenmesi
Study of happiness, hope and narcissism levels of university students
ÜMİT KÜSGÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RUKİYE ŞAHİN