Antik dönemde Akdeniz'de deniz taşıtlarında mutfak
The galley on vessels in the Mediterranean in Antiquity
- Tez No: 888462
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KAAN ŞENOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Denizcilik, Archeology, Marine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klasik Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 469
Özet
Çalışmamızın ilk bölümünde antik dönem gemilerinde mutfak alanları anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Mutfak alanlarının gemilerin hangi konumunda hangi gerekçelerle konumlandırıldıkları bu konuda ortak bir görüş birliği olup olmadığı irdelenmiştir. Gemilerin ayrı bir mutfak kabinleri olduğuna yönelik hipotetik öneriler uygulanabilirlik ve sürdürülebilirlik açısından irdelenmiştir. Kargo ürünleri ve mürettebata ait form ayrımlarının nasıl yapılacağına dair metodolojik önermelerde bulunulmuştur. Gemilerin mutfak alanlarında kullanıldığı önerilen ocakla ilişkili tuğla, kiremit, tubi fittili gibi yapı ögeleri ve bu ögelerle ilişkili harç-kil malzemeleri kullanım amaçlarına göre sınıflandırılmıştır. Gemi tipi maltızlar olarak ayrı bir tipoloji altında incelenen pişmiş toprak ve kurşun maltızlar kullanımlarına göre bir değerlendirmeye alınmıştır. Gemide aktif olarak kullanıldığı aşınma izlerinden ve analizlerden belirlenen değirmen taşlarının yanı sıra öğütme taşları da bu kapsamda incelenmiştir. Öğütme aşamasında en sık kullanılan taş ve seramik mortarlar da kullanım çeşitliliklerine göre değerlendirilmiştir. Dhokós, Uluburun, İria Burnu, Gelidonya Burnu batıkları çerçevesinde Tunç Çağından itibaren gemi mürettebatının diyet alışkanlıkları ve mutfak olgusu incelenmiştir. Arkaik Dönem gemilerindeki gıda tüketimi ve beslenme alışkanlıkları yazınsal literatür çerçevesinde incelerek mevcut döneme ilişkin batıklar değerlendirmeye alınmıştır. Klasik Dönem batıklarındaki organik kalıntıların analiz sonuçları değerlendirmeye eklenerek dönemin gıda çeşitliliği anlaşılmaya çalışılmıştır. Hellenistik Dönem batıklarında sıkça tespit edilen tuğla ve çatı kiremitlerinin gemilerde ocak olarak kullanımına yönelik değerlendirmeler tartışılmıştır. Roma Döneminde ve Bizans Döneminde tuğla ve kiremit tercih edilerek oluşturulan ocak alanlarının değişim ve gelişimleri irdelenmiştir. Fırınlanma öncesinde baca deliği reserve bırakılarak pişirilen çatı kiremitlerinin batıklardaki insitu durumlarından hareketle gemilerde ayrı bir mutfak kabini olup olmadığı irdelenmiştir. Statik açından bu kiremitlerin gemi güvertesinde yol açabileceği olumsuzluklar değerlendirilmiştir. Gemide beslenmenin yol açtığı fiziksel rahatsızlıklar ve mikrobiyal oluşumlardan kaçınma çözümleri anlaşılmaya çalışılmıştır. Yazınsal literarür çervesinde Akdeniz çervesindeki Ortaçağ denizcilerinin beslenme alışkanlıklarına ve mutfak kültürüne de değinilerek devam eden ve gelenekselleşen alışkanlıklar değerlendirmeye eklenmiştir. İncelenen batıklar çerçevesinde antik dönem gemilerindeki mutfak kültürü ve beslenme alışkanlıkları belirli bir çerçeveye oturtulmaya çalışılmıştır. Antik Dönem batık envanterine eklenecek yeni batıklar şüphesiz tarafımızdan oluşturulan çerçevenin şekillendirilmesinde yönlendirici olacaktır.
Özet (Çeviri)
In the initial part of this study, we aimed to elucidate the galley areas on ancient ships. We investigated whether there is a consensus on the rationale for the positioning of kitchen areas within ships. Hypothetical suggestions regarding the existence of separate galley cabins on ships were examined for their feasibility and sustainability. Methodological proposals were made to distinguish between cargo goods and crew-related items. Building elements such as bricks, tiles, tubi fittili, and mortar-clay materials associated with the hearths proposed for use in the galley areas of ships were classified according to their intended uses. Terracotta and lead braziers, analyzed under a separate typology as ship-type braziers, were evaluated based on their usage. The study also included the examination of millstones and grinding stones, which were determined to have been actively used on ships based on wear marks and analyses. Stone and ceramic mortars, frequently used during the grinding process, were evaluated according to their usage diversity. Within the frameworks of the Gelidonya, Uluburun, Point Iria, and Dhokós shipwrecks, we analyzed the dietary habits of ship crews and the concept of the galley from the Bronze Age onwards. The food consumption and dietary habits of ships from the Archaic Period were analyzed within the context of the literature, and shipwrecks from the relevant period were evaluated. Analysis results of organic remains from Classical Period shipwrecks were incorporated to understand the food diversity of the period. We discussed the use of bricks and roof tiles, frequently found in Hellenistic Period shipwrecks, as hearths on ships. The changes and developments in hearth areas created with bricks and roof tiles during the Roman and Byzantine Periods were examined. Based on the insitu conditions of the roof tiles, which were fired with a reserved chimney hole, we investigated whether ships had separate kitchen cabins. The potential adverse effects these tiles could have on the ship deck from a structural perspective were evaluated. We sought to understand the physical discomforts caused by shipboard feeding and solutions to avoid microbial formations. Additionally, we reviewed the dietary habits and culinary culture of medieval sailors in the Mediterranean region, as mentioned in literary sources, and incorporated ongoing and traditional practices into the evaluation. The culinary culture and eating habits of ancient ships were framed within the context of the examined shipwrecks. New shipwrecks added to the Ancient Period shipwreck inventory will undoubtedly contribute to shaping the framework we have established.
Benzer Tezler
- The Ancient South Marmara Harbors
Antik Güney Marmara Limanları
SERKAN GÜNDÜZ
Doktora
İngilizce
2015
ArkeolojiUludağ ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
PROF. DR. MARTİNA SEIFERT
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Antik Dönemde Ege denizi'nde navigasyon sistemleri (Klasik çağlar)
Navigation systems in the Aegean sea in antiquity
MERT ZİYA TOKCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ArkeolojiEge ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GONCA CANKARDEŞ ŞENOL
- Antik Çağ'da deniz ticaretine konu olan tarımsal sıvılar
Agricultural fluids subject to maritime trade during Antiquity
SÜLEYMAN TAŞCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiAkdeniz ÜniversitesiAkdeniz Sualtı Kültür Mirası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ÖNİZ