Geri Dön

Āsār-e 'Ajam: A different vision for Iran's ancient history

Āsār-ı 'Acem: İran'ın antik tarihine farklı bir yaklaşım

  1. Tez No: 888617
  2. Yazar: MERT AYDEMİR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAR TOLGA CORA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 167

Özet

Bu tez, on dokuzuncu yüzyılın sonlarında İran'da antik döneme dair çatışan algıları incelemektedir. Bu bakımdan çalışma, İranlılık kimliği ve İran milliyetçiliğinin entelektüel tarihine odaklanır. Seküler, İslam ve Arap karşıtı fikirleri 19.yüzyılda ortaya çıkan ve ana akım İran milliyetçiliğinin temel bileşenleri olarak gören tez, ayrıca milliyetçiliği teleolojik olarak yorumlayan ikincil literatürü eleştirir. Bu araştırma, İslam öncesi İran'a dair her türlü ilginin zorunlu olarak ana akım milliyetçilik ve mevcut dinî, sosyal ve entelektüel değerlerin toptan inkârı anlamına geldiği önermelerini de reddeder. Üç muhalif entelektüel—Mirza Fethali Ahundzâde, Celâleddin Mirza ve Mirza Aga Han Kirmani—Kaçar dönemi'nde milliyetçi düşünce ve tarihyazımının öncüleri olarak incelenmiştir. Buna karşın, Fursat al-Dovle'nin Āsār-ı 'Acem adlı eseri İslamî ve İslam öncesi İran'ı birbirini dışlayan tarihsel dönemler olarak görmeyerek İran kimliğine ve antik İran tarihine farklı bir yaklaşım geliştirir. Āsār-ı 'Acem, Kaçar dönemi entelektüelleri arasında antik döneme ilişkin artan ilgiyi yansıtsa da antik harabeleri anlamlandırmada alternatif yaklaşımların varlığını da gösterir. Bu araştırma ayrıca ana akım milliyetçiliğin doğuşunda etkili rol oynamış oryantalist ve Yeni-Zerdüştçü metinlerin Āsār-ı 'Acem'in başvurduğu kaynaklar arasında yer aldığını ortaya koymuştur. Bununla birlikte; irfan, felsefe/kelam, inanç, ahlâk gibi öğeleri içine alan geniş bir kavramsal kategori olarak İslam'ın Fursat al-Dovle'nin antik tarihe ve eserde ele aldığı diğer konulara ilişkin tavrını belirlemede daha etkili bir faktör olduğunu savunmaktadır. Çalışma ayrıca Fursat'ın antik İran'a bakışının daha kapsayıcı bir İranlılık kimliğine işaret ettiğini gösterir.

Özet (Çeviri)

This thesis investigates the contending perceptions of ancient history in late nineteenth-century Iran, focusing on the intellectual history of early Iranian nationalism and the concept of Iranianness. By defining secular, anti-Islamic, and anti-Arab ideas that emerged in the nineteenth century as the main components of mainstream nationalism in Iran, it critiques the secondary literature on Iranian nationalism for adopting a teleological interpretation of nationalism. This study rejects the notion that any interest in pre-Islamic Iran is necessarily related to that particular nationalism and requires a wholesale rejection of existing religious, social, and intellectual values. The three dissident intellectuals, Mīrzā Fath 'Alī Ākhūndzādah, Jalāl al-Dīn Mīrzā, and Mīrzā Āqā Khān Kermānī, are considered the pioneers of mainstream nationalist thought and historiography in this thesis. In contrast, Forsat al-Dowlah's Āsār-e 'Ajam exemplifies a different vision of Iran's ancient history, as it does not construct pre-Islamic and Islamic Iran as mutually exclusive for Iranian identity. Although Āsār-e 'Ajam reflects the rising interest in pre-Islamic Iran among Qajar literati, it highlights alternative approaches to making sense of ancient ruins. Despite the presence of orientalist and Neo-Zoroastrian sources influential in the emergence of mainstream nationalism in Āsār-e 'Ajam, it is argued that Islamic mysticism, philosophy/theology, faith, and ethics were more decisive conceptual categories in Āsār-e 'Ajam. This thesis argues that Forsat's vision of ancient Iran demonstrates a more inclusive conception of Iranianness and refutes the necessity of a binary perspective on the Iranian past.

Benzer Tezler

  1. İran'da modernizasyon, ulus inşası ve mimari araçsallaştırma (1848-1941)

    Modernization, nation building and architectural instrumentalization in Iran (1848-1941)

    ARAS KAHRAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL

  2. Ömer Ferit Kam ve Asar-ı Edebiye Tedkikatı

    Başlık çevirisi yok

    HALİL ÇELTİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Eski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL KURNAZ

  3. Finansal okuryazarlık ile girişimcilik niyeti ilişkisinde girişimci öz yeterliliği ve risk alma eğiliminin aracı rolü

    Mediator role of entrepreneurial self-efficacy and risk-taking tendency in the relationship between financial literacy and entrepreneurial intention

    METİN ASAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İşletmeÇankırı Karatekin Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİLGEHAN TEKİN

  4. Lise öğrencilerinin Tanrı tasavvuru ile değer yönelimleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma: Yalova örneği

    An investigation of the relationship between high school students' image of God and their value orientation: The example of Yalova

    ÇİĞDEM ASAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinÇukurova Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN KAYIKLIK

  5. Normal ve deksametazon verilen sıçan plasentasında hücre siklusu proteinlerinden siklin-E, PCNA ve p27' nin dağılımı.

    The expression of cell cycle proteins cyclin-E, PCNA and p27 in normal and dexamethasone induced rat placentas.

    HAKAN ER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Kadın Hastalıkları ve DoğumAkdeniz Üniversitesi

    Histoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MEVLÜT ASAR