Peyami Safa'nın edebiyatında müntehirler: Kurbanlar ve Failler
The suicides in Peyami Safa's literature: Victims and Agents
- Tez No: 888831
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VEYSEL ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Bu tez çalışması Peyami Safa'nın edebiyatındaki müntehir temsilleriyle kurban-fail dinamiği arasındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Bu çalışmanın öncelikli amacı, intiharı düşleyen ya da eyleyen karakterlerin tematik düzlemde feda mekanizması içindeki işlevlerini sorunsallaştırırken, biçimsel düzlemde metnin yapısında meydana gelen değişim ve dönüşümleri göstermektir. Bu bağlamda çalışmanın kapsamı Peyami Safa'nın Mütareke dönemi romanlarından Sözde Kızlar (1923), Mahşer (1924), ve geçiş dönemi eserlerinden Bir Tereddüdün Romanı (1933) ile sınırlandırılmıştır. Tezde kurban ya da fail oluş, René Girard'ın çalışmalarından yararlanılarak açıklanmış ve yukarıda zikredilen üç roman, tarihsel bağlamları dikkate alınarak yakın okuma yöntemiyle analiz edilmiştir. Sözde Kızlar'da Belma karakterinin özkıyımının başkaldırı içermediği, müntehirin Türk ve Müslüman cemaate feda edilen bir“günah keçisi”temsili olduğu tespit edilmiştir. Belma bedensel yok oluşuyla“günahının”kefaretini öderken metin de eşzamanlı olarak estetik kıyıma uğratılmıştır. Mahşer'de gazi Nihad cephede kurban ol(a)mayışının bedelini cephe gerisinde toplumsal dışlanmışlıkla öder. Bu bilgiyi haiz olması, onu yasayla/kutsalla bir çatışmaya sokar ve intihara götüren yolda Nihad'ın trajik failliğini kurar. Bedenselden metinsele geçerken taklit arzu intihar, Bir Tereddüdün Romanı'ndaki metinlerarası ağda kurucu motif olarak belirir. Vildan ve muharrir karakteri arasındaki bu ortak arzunun inkârı, romanın sonunda mimetik şiddete neden olur.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on the relationship between the victim-agent dynamic and the representations of suicides in the literary works of Peyami Safa. The primary objective of this study is to examine the roles of characters contemplating or committing suicide within the framework of sacrifice thematically, while exploring the formal changes and transformations in the structure of the text. The study focuses specifically on Peyami Safa's novels Sözde Kızlar (1923) and Mahşer (1924) from the Armistice period, and Bir Tereddüdün Romanı (1933) from the transitional period. Through close readings and considering their historical contexts, the aforementioned novels are analyzed. In Sözde Kızlar, Belma's suicide is portrayed not as an act of rebellion, but rather as a representation of a“scapegoat”sacrificed for the Turkish and Muslim community. While Belma atones for her“sin”with her bodily destruction, the text is simultaneously destroyed aesthetically. In Mahşer, Nihad, a war veteran, is ostracized socially due to his failure to conform to the victim role on the battlefield, This information puts him in conflict with the law/divine, leading to his tragic agency and eventual suicide. Transitioning from the bodily to the textual, Bir Tereddüdün Romanı explores mimetic desire for suicide as a central motif in its intertextual network. The denial of this mutual desire culminates in mimetic violence between Vildan and the narrator. In the transition from the bodily to the textual, mimetic desire for suicide emerges as the founding motif in the intertextual network in Bir Tereddüdün Romanı.
Benzer Tezler
- Peyami Safa'nın Ateş Böcekleri adlı eseri (inceleme-metin)
Peyami Safa's book named Ateş Böcekleri (analysis-text)
ÖZNUR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABİD NAZAR MAHDUM
- Peyami Safa'nın hikâyeleri üzerine bir inceleme (yapı-tema-dil ve üslup)
An analysis of Peyami Safa's short stories (structure-theme-language and style)
BERFİN KISA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL KEKEÇ
- Peyami Safa romanları örneğinde Türk edebiyatında oryantalist zihniyetin eleştirisi
Criticism of orientalist mentality in Turkish literature in the example of Peyami Safa novels
HANİFE AYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiSakarya ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİKAİL UĞUŞ
- Peyami Safa'nın romanlarında İstanbul
İstanbul in Peyami Safa's novels
NİLAY DÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KOÇ
- Peyami Safa Metinlerinde Ulusal Alegori
The National Allegory in the Texts of Peyami Safa
HASAN TURĞUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİDEM ARDALI BÜYÜKARMAN
DOÇ. DR. SEVAL ŞAHİN GÜMÜŞ