Akademik dergilerde yanıltıcı dizin veya ölçev kullanımı: DergiPark örneği
The use of misleading indexes or metrics in academic journals: The case of DergiPark
- Tez No: 889065
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞDAŞ ÇAPKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de DergiPark platformu üzerinde yayın hayatını sürdüren bilimsel dergilerin kullandıkları yanıltıcı dizin veya ölçevleri belirlemek ve bu dergilerin yayıncılık özelliklerini keşfetmektir. Ayrıca, bu çalışma Türkiye'deki bilimsel iletişimin ve araştırma değerlendirme sistemlerinin iyileştirilmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Bu keşfedici çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırma verileri serbest metin taraması ile DergiPark web sitesi üzerinden toplanmıştır. Yanıltıcı dizin kullanan dergilerin tespit edilmesinde Jeffrey Beall'in yanıltıcı ölçevler listesi kullanılmıştır. Yanıltıcı dizin veya ölçev kullanan dergiler saptandıktan sonra bu dergilerin beyan ettiği yanıltıcı ve gerçek dizinlerde yer alıp almadığı kontrol edilmiştir. Araştırma bulguları 344 derginin 27 farklı yanıltıcı dizin kullandığını, 122 derginin ise yanıltıcı ölçev kullandığını göstermektedir. Yanıltıcı dizin veya ölçev kullanan dergilerin yaklaşık yarısı üniversiteler (n=168, %48,84) tarafından yayımlanmaktadır. Dergilerin konuları analiz edildiğinde, sosyal (%59,59) bilimlerin öne çıktığı dikkat çekmektedir. Bu konuyu temel bilimler (%11,92) ile tıp (%11,34) takip etmektedir. Yanıltıcı dizin veya ölçevler arasından en sık kullanılanı IndexCopernicus'tur (n=219, %%63,66). Bunu DRJI (%46,22), CiteFactor (%38,08), Scientific Indexing Services (%35,76) ve ESJI (%27,91) takip etmektedir. Gerçek dizin beyan eden dergi sayısı ise 237'dir. Gerçek dizinler arasından en sık kullanılanı ise TRDizin'dir (n=140, %27,45). Bunu EBSCO (n=134, %26,27), Sobiad (n=126, %24,71), Türkiye Atıf Dizini (n=35, %6,86), ProQuest (n=25, %4,90), Türk Medline (n=21, %4,12), Web of Science atıf dizinleri (n=19, %3,73) ve Scopus (n=10, %1,96) takip etmektedir. Araştırmada, 154 derginin beyanlarının aksine yanıltıcı dizinlerde yer almadığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca, 38 derginin beyan ettikleri gerçek dizinlerde yer almadığı da tespit edilmiştir. 21 derginin önden makale gönderim ücreti ve beş derginin ise makale işlem ücreti talep ettiği saptanmıştır. Araştırma sonuçları yanıltıcı ve gerçek dizin beyanında bulanan bazı dergilerin gerçekte beyan edilen dizinlerde yer almadığını ortaya koymaktadır. Bu durum araştırmacıları yanıltabilir. Dizin kontrolü yapmayan araştırmacılar doçentlikte ve atama-yüksletmlerde yanlış beyan nedeniyle etik komisyonuna sevk edilme riskiyle karşılaşabilir. Bu çerçevede, araştırmacıların yanıltıcı dizinler hakkında bilinçlendirilmesinde yarar vardır. Ayrıca, araştırma sonuçları yanıltıcı dizin beyan eden dergilerin yarısından fazlasının gerçek dizinlerde yer aldığını göstermektedir. Bu gerçek dizinlerden uluslararası nitelikte olanlar göz ününde bulundurulduğunda, dergi yönetimlerinin dizinler konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini düşündürmektedir. Buna ek olarak, yanıltıcı dizinler yağmacı dergilerle anılmaktadır. Başta yayıncısı üniversite olan ve yanıltıcı dizin kullanan dergiler yağmacı olarak algılanabilir. Bu durum hem dergilerin hem de başta üniversiteler olmak üzere yayıncıların itibarını zedeleyebilir. Yanıltıcı dizinler veya ölçevler Türkiye'deki araştırma değerlendirme sistemlerinde uluslararası dizin olarak kabul edilebilmektedir. Başta doçentlik olmak üzere üniversitelerin atama ve yükseltme kriterlerinde uluslararası dizinlerin tanımlanmasında ve yanıltıcı dizinlerin dışlanmasında yarar vardır. Ayrıca, DergiPark platformunun itibarını korumak ve bilimsel iletişimi iyileştirmek amacıyla yanıltıcı dizin veya ölçev kullanan dergileri barındırma hizmetinden faydalandırmamasında yarar vardır.
Özet (Çeviri)
The objective of this study is to identify misleading indexes or metrics utilized by scientific journals published on the DergiPark platform in Turkey, and to discover the publishing features of these journals. In addition, this study aims to contribute to the improvement of scientific communication and research assessment systems in Turkey. In this exploratory study, a qualitative research method was used and content analysis was conducted. Research data were collected via a free text search on the DergiPark website. Jeffrey Beall's misleading metrics list was used to identify journals that use misleading indexes. After the journals using misleading indexes or metrics were identified, it was checked whether these journals were included in the misleading and real indexes they declared. The results showed that 344 journals utilized 27 different misleading indexes, and 122 journals employed misleading metrics. Approximately half of the journals that used misleading indexes or metrics were published by universities (n=168, 48.84%). Upon examination of the subjects of the journals, it was noteworthy that social sciences were predominant (59.59%). This subject was followed by the basic sciences (11.92%) and medicine (11.34%). The IndexCopernicus (n = 219, 63.66 %) was the most frequently used misleading index or metric. This was followed by DRJI (46.22%), CiteFactor (38.08%), Scientific Indexing Services (35.76%), and ESJI (27.91%). The number of journals that declared a real index was 237. The most frequently used real index was TRDizin (n=140, 27.45%). This was followed by EBSCO (n=134, 26.27%), Sobiad (n=126, 24.71%), Türk Atıf Dizini (n=35, 6.86%), ProQuest (n=25, 4.90%), Türk Medline (n=21, 4.12%), Web of Science citation indexes (n=19, 3.73%), and Scopus (n=10, 1.96%). The research revealed that 154 journals, contrary to their declarations, were not included in the misleading indexes. Additionally, it was revealed that 38 journals were not included in the real indexes they declared. It was determined that 21 journals required an article submission fee and five journals required an article processing charge. The research results reveal that some journals that make misleading and true index declarations are not actually included in the declared indexes. This may mislead researchers. Researchers who do not check the index may face the risk of being referred to the ethics commission because of misrepresentation in associate professorships and appointments. In this context, it would be beneficial to raise the awareness of researchers about misleading indexes. Additionally, the research results show that more than half of the journals that declare misleading indexes are included in the real indexes. This fact suggests that journal managements should be made aware of indexes, considering the international ones. In addition, misleading index or metrics are associated with predatory journals. Journals published by universities and using misleading indexes may be perceived as predatory. This situation may damage the reputations of both journals and publishers, especially universities. Misleading indexes or metrics can be accepted as international indexes in research assessment systems in Turkey. It would be beneficial to define international indexes in the appointment criteria of universities, especially for associate professorships, and to exclude misleading metrics. In addition, to protect the reputation of the DergiPark platform and improve scientific communication, it is beneficial not to provide hosting services to journals that use misleading indexes or metrics.
Benzer Tezler
- Development of ensete fiber based composites and their characterization
Ensete lifi bazlı kompozitlerin geliştirilmesi ve karakterizasyonu
TOLERA ADERIE NEGAWO
Doktora
İngilizce
2021
Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ KILIÇ
- Bilişsel koçluk destekli yansıtıcı öğretim yaklaşımının ingilizce öğretiminde öğrencilerin akademik başarısına, kalıcılığa, yansıtıcı düşünme ve üstbiliş becerilerine etkisi
The effect of cognitive coaching supported reflective teaching approach on students' academic achievement, retention, metacognitive and reflective thinking skills in english language teaching
SEÇİL TÜMEN AKYILDIZ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇETİN SEMERCİ
- Argümantasyon yöntemi destekli artırılmış gerçeklik uygulamalarının akademik başarı, eleştirel düşünme becerisi, fen ve teknoloji dersine yönelik güdülenme ve argümantasyon becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesi
The effect of augmented reality activities supported by argumentation approach on academic achievement, critical thinking skills, motivation towards science and technology course and argumentation skills
TUBA DEMİREL
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEMET KARAKUŞ
- Fen bilimleri dersinde teknoloji entegrasyon matrisi modelinin öğrencilerin teknoloji standartları, yansıtıcı düşünme becerileri ve akademik başarılarına etkisi
The effect of the technology integration matrix (TIM) on students' technology standarts, reflective thinking skills and their academic achievements in science lessons
HASAN TENKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP ÇAKIR
- Ortaokul öğrencileri için geliştirilen Biyo-Modül adlı rehber kaynağın akademik başarı ve düşünme becerileri üzerindeki etkisinin belirlenmesi
Bio-Module developed for secondary school students determination of the effect of guidance resources on academic achievement and thinking skills
CANAN ÇOLAK SEYMEN
Doktora
Türkçe
2019
BiyolojiTrabzon ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU SAKA