19. yüzyıl Osmanlı İstanbul'unda kadının giyim ve kuşamı
The women's clothing in the 19.th century Ottoman Istanbul
- Tez No: 889369
- Danışmanlar: PROF. DR. YAHYA KEMAL TAŞTAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 398
Özet
Bu çalışmada Osmanlı kadın kıyafetleri ve saraylı kadınlar 19. yüzyıl içerisinde ele alınmıştır. Osmanlı Devleti'nde Tanzimat'tan sonra başlayan süreç içerisinde eğitimden sosyal hayata, adli düzenlemelerden idari yapılanmaya değin değişim mevcuttur. Toplumsal alandaki alışkanlıklar da bu sürecin bir parçası olmuştur. Kadınların ev ve dışarısı ile kurduğu ilişkideki farklılaşma, kıyafetlerde yeni ihtiyaç alanları yaratmıştır. Bunlardan biri de alafranga görünümün moda olarak telakki edilmesi ve moda olanın takip etmenin medeni olmanın bir parçası olarak görülmektedir. Dolayısıyla kıyafetlerdeki farklılaşma, Batılılaşmaktan ziyade o değişim içerisinde yeni olanın yanında yer alma fikri ile açıklanabilir. Osmanlı kadın kıyafetlerinin nelerden müteşekkil olduğu izah edildikten sonra 19. yüzyılda yeni olarak hangi kıyafet unsurlarının gündelik hayatta kullanıma dâhil edildiği incelenmiştir. Kadınların bulundukları özel mekânlara misafir olarak gelen yabancı kadınların kaleme almış olduğu hatıralarda bu eşyaların pratikteki kullanımına dair gözlemlere yer verilmiştir. Gazetelerde yer alan reklamlar, yeni model olan kıyafetlerin tarifleri, tesettürün içeriği ve nasıl olması gerektiği hakkında kaleme alınan yazılar üzerinden yeninin ne olduğu ve nasıl karşılandığı izah edilmiştir. Toplumsal ahlak normları itibarıyla nizamın devamlılığı adına kadın kıyafetlerine yapılan müdahaleler örneklerle ele alınmıştır. İç ve dış kıyafet ayrımı üzerinden alafrangalaşma ve Avrupaileşme'nin toplumda ve saraylı kadınlar üzerinde ne ölçüde tesir ettiği anlaşılmak istenmiştir. Bu anlamda bir genelleme yapabilmenin mümkün görünmediği, tercih edilen kıyafetlerden anlaşılmaktadır. Öncelikle Avrupai elbisenin neye karşılık geldiği görsel modellerle desteklenerek izah edilmiştir. Akabinde ise Osmanlı toplumundaki kadınların kullanımına sunulan modeller süreli yayınlar özelinde incelenmiştir. Saraylı kadınların siparişleri, terzilerin göndermiş olduğu mecmualar, terzi ve çeyiz defterleri, alınan kıyafetlere ait faturalar türünde kayıtlar bu anlamda çalışmaya katkı sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, Ottoman women's clothing and the life of royal women in the 19th century are discussed. In the process of change that started after the Tanzimat in the Ottoman Empire, there was innovation from education to social life, from judicial regulations to administrative structure. Habits in the social sphere have also been a part of this process. The differentiation in women's relationship with home and outside has created new areas of need in clothing. One of these is that the Turkish look is considered fashionable and following what is fashionable is seen as a part of being civilized. Therefore, the differentiation in clothing can be explained by the idea of being on the side of the new in that change rather than Westernization. After explaining what Ottoman women's clothing consisted of, it was examined which new clothing elements were included in daily life in the 19th century. Observations about the practical use of these items are included in the memoirs written by foreign women who came as guests to the private places where women lived. What the new fashion is and how it is welcomed are explained through advertisements in newspapers, descriptions of the new model clothes, articles written about the content of hijab and how it should be. The interventions made on women's clothing for the sake of continuity of order in terms of social moral norms are discussed with examples. It was aimed to understand to what extent Europeanization and Europeanization affected society and royal women through the distinction between inner and outer clothing. It is understood from the preferred clothes that it does not seem possible to make a generalization in this sense. First of all, what European dress means is explained with visual models. Subsequently, the models available to women in the Ottoman society were examined specifically in periodicals. Records such as the orders of the royal women, magazines sent by the tailors, tailor and dowry books, and invoices for the clothes purchased contributed to the study in this sense.
Benzer Tezler
- Osmanlı İstanbul'unda ekmekçiler, fırıncılar ve değirmenciler (19. yüzyılın ilk yarısı)
Bread makers, bakers and millers in the Ottoman Empire (First half of 19th century)
FARUK KARAKUŞ
- Maintaining order on stage: Criminalizing performing arts in late Ottoman İstanbul (1878 - 1908)
Geç dönem Osmanlı İstanbul'unda sahne'nin mücrimleştirilmesi (1878 - 1908)
DEFNE ÖZÖZER
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
TarihBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ÖZTÜRKMEN YILMAZ
- 19. yüzyılda İstanbul'da Fransız, İngiliz, Alman devlet yapılarında ulusal kimlik
National identity in the British,French and German state structures in İstanbul in the 19th century
SELİM KILIÇOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN PILEHVARIAN
- 19. yüzyıl Osmanlı Devleti İstanbul'unda tekstil mesleklerinin değişimi ve sosyo-kültürel ve iktisadi etkileri
Change of textile professions in İstanbul in the 19th century Ottoman State and its socio-cultural and economic impacts
ÖZKAN KIVANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihAnkara ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMİYET SEZER FEYZİOĞLU
- Controlling the bachelors of Istanbul during the ottoman modernization period and the regulations on vagabonds
Osmanlı modernleşme sürecinde İstanbul'un bekarlarının kontrol edilmesi ve serseriler hakkında düzenlemeler
LAYRA METE