Geri Dön

Tahrânî'nin eẕ-Ẕerîʿa ilâ teṣânîfi'ş-Şîʿa adlı eserindeki tefsir maddesinin incelenmesi

Examination of the termination article in Tehrānī's work called Al-Dharīʿa İlā Ṭaṣānīfi al-Shī'a

  1. Tez No: 889418
  2. Yazar: MURAT ÇEVİK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMA ÇELEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 135

Özet

Bibliyografya türü eserler ilmî çalışmalara kolaylık sağlaması, geçmişten günümüze kaleme alınan eserlerden hareketle yeni ilmî çalışmalara yön vermesi bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Buna karşın bazı kişilerin mezhebi aidiyetleri, karşıt mezhep mensuplarınca telif edilen kaynaklar hakkında yeterli bilgi sahibi olmalarına engel olmaktadır. Çalışmamızda Tahrânî tarafından resmî-özel birçok Şiî kütüphane taranarak oluşturulan ve Şiî âlimlerce yazılan tüm eserleri anlatmayı hedefleyen eẕ-Ẕerîʿa ilâ teṣânîfi'ş-Şîʿa adlı eserin tefsir bölümünü inceledik. Ülkemizdeki tefsir araştırmalarında Şîa tefsir geleneği üzerinde yapılan çalışmaların sınırlı olması tefsir araştırmacılarının alana hâkimiyetini olumsuz etkilemektedir. eẕ-Ẕerîʿa'nın tefsir bölümünde yer almasına karşın bilinmeyen yahut zamanla unutulan eser müelliflerini tespit ederek tefsir araştırmacılarına Şiî tefsir literatürü hakkında farkındalık sağlamayı hedefledik. Tahrânî'nin eẕ-Ẕerîʿa'yı yazarken yararlandığı kaynaklar ve benimsediği yöntem tespit edilmeye çalışıldı. eẕ-Ẕerîʿa'daki müelliflerin Türkiye akademisi için önemli bir kaynak olan Diyânet İslam Ansiklopedisi'ndeki durumları araştırıldı. Her iki eserde mevcut olan müelliflerin mezhebi kimliklerine dâir yapılan açıklamalar karşılaştırıldı. Ortak ve farklı mezhebi kimlikle değerlendirilen müellifler tespit edildi. Ayrıca Ehl-i Sünnet ve Şîa'nın Kur'ân'a yaklaşımları karşılaştırılmıştır. Tahrânî'nin tefsir usûlüne dâir eẕ-Ẕerîʿa'da verdiği bilgiler ifade edilmiştir. Çalışmamızda araştırma, inceleme, karşılaştırma, nitel ve nicel araştırma metotları kullanılmıştır. Çalışmamız, eẕ-Ẕerîʿa'nın tefsir bölümündeki müelliflerin tespiti ve bu kişilerin Diyanet İslam Ansiklopedisi'nde araştırılmasıyla sınırlıdır. Ayrıca her iki eserde yer alan müellifler hakkında paylaşılan bilgilerin karşılaştırılması yapılmıştır. Tahrânî eẕ-Ẕerîʿa'nın tefsir bölümde üç yüz ellinin üzerinde eseri zikretmiş ve bu eserleri iki yüz elli farklı müellife atfetmiştir. Bu müelliflerin Diyânet İslam Ansiklopedisi'nde araştırılması sonucunda altmış yedi tanesinin bu ansiklopedide ayrı maddeler halinde yer aldığı görülmüştür. Diyânet İslam Ansiklopedisi'ndeki altmış yedi ismin otuz biri Şiî olarak tanıtılırken, yirmi müellifin Şiî olmadığı vurgulanmıştır. Geriye kalan on altı ismin mezhepleri hakkında herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Müellifin yer verdiği isimler çoğunlukla İran-Horâsân, Irak, Hicaz, Suriye ve Mâverâünnehir ilim bölgelerinde yetişen âlimlerden oluşmaktadır. Ayrıca birçok Sünnî kaynakta Şiî olmadığı vurgulanan bazı isimlerin Tahrânî tarafından Şiî kabul edilerek eẕ-Ẕerîʿa'ya dâhil edilmiş olduğu görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Bibliography type works have a special importance in terms of facilitating scientific studies and guiding new scientific studies based on works written from past to present. On the other hand, some people's sectarian affiliation prevents them from obtaining sufficient information about the sources compiled by members of the opposing sect. In our study, we examined the commentary section of the work called Al-Dharīʿa İlā Ṭaṣānīfi al-Shī'a, which was created by Tehrānī by scanning many official and private Shiite libraries and aims to explain all the works written by Shiite scholars. The limited number of studies on the Shia tafsir tradition in tafsir research in our country negatively affects the dominance of tafsir researchers in the field. We aimed to raise awareness about Shiite tafsir literature among tafsir researchers by identifying the authors of works that are unknown or forgotten over time, although they are included in the tafsir section of al-Dharīʿa. An attempt was made to determine the sources Tehrānī used and the method he adopted while writing al-Dharīʿa. The status of the authors in al-Dharīʿa in the Diyanet Islamic Encyclopedia, which is an important resource for the Turkish academy, was investigated. The explanations regarding the sectarian identities of the authors in both works were compared. Authors evaluated with common and different sectarian identities were identified. In addition, the approaches of Ahl al-Sunnah and Shia to the Quran are compared. The information Tehrānī gave in al-Dharīʿa about the tafsir method is expressed. Research, analysis, comparison, qualitative and quantitative research methods were used in our study. Our study is limited to identifying the authors in the tafsir section of al-Dharīʿa and researching these people in the Diyanet Islamic Encyclopedia. Additionally, the information shared about the authors in both works was compared. Tehrānī mentioned more than three hundred and fifty works in the commentary section of al-Dharīʿa and attributed these works to two hundred and fifty different authors. As a result of researching these authors in the Diyanet Islam Encyclopedia, it was seen that sixty-seven of them were included in separate articles in this encyclopedia. While thirty-one of the sixty-seven names in the Diyanet Islam Encyclopedia were introduced as Shiite, it was emphasized that twenty authors were not Shiite. No statement has been made about the sects of the remaining sixteen names. The names included by the author are mostly scholars who grew up in the scientific regions of Iran-Khorasan, Iraq, Hejaz, Syria and Transoxiana. In addition, it has been observed that some names, which are emphasized as not being Shiite in many Sunni sources, were accepted as Shiite by Tehrānī and included in al-Dharīʿa.

Benzer Tezler

  1. Zemahşeri Mukaddimetül Edeb eserinin Osmanlı Türkçesi ile tercümeli Tahran nüshası (elif-dal kısmı) (giriş- dil özellikleri- transkripsiyonlu metin-dizin )

    Mukaddimetül Edeb 'an Introduction to Adab' By Zamakhshari - the Tehran version which was translated into Ottoman language (sections a through d) ( including the introduction - the linguistic features- text translation- and glossary)

    RAAFAT MUHAMMAD

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AZİZ MERHAN

  2. İbn-i Sina, Ebu'l-Kasım Ez-Zehravi, Şerefeddin Sabuncuoğlu ve Tokatlı Mustafa Efendi'nin eserleri ışığında 11.ve 18.yüzyıllar arasında nöroşirürji

    Neurosurgery between the 11th and 18th centuries in the light of works of Avicenna, Abulcasis, Sheref al-Din Sabuncuoğlu and Moustapha of Tokat

    AHMET ACIDUMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Deontoloji ve Tıp TarihiAnkara Üniversitesi

    Tıp Tarihi ve Deontoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BERNA ARDA

  3. Celal-i Al-i Ahmed'in eserleri ve edebi üslubu

    The works and literary style of Jalal Al-e Ahmad

    BAHAR METE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. DERYA ÖRS

  4. Kur'ân'ın Kur'ân'la tefsiri ve çağdaş temsilcileri

    Qur'an's interpretation with Qur'an and its contemporary representatives

    ŞEMSETTİN KARCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dinİnönü Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN KASAPOĞLU

  5. Osmanlı-İran diplomatik ilişkilerinde sürekli diplomasiye geçiş ve Tahran sefareti'nin kuruluşu

    Transition to continuous diplomatics in Ottoman-İran diplomatic relations and the establishment of the embassy of Tehran

    AHMET ACAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    TarihTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÇOLAK