Aromatik hidrokarbonlara mesleki maruziyetinin biyolojik ve çevresel olarak izlenmesi
Biological and environmentally monitoring of metabolities in urine samples as indicators of occupational exposure to aromatic hydrocarbons
- Tez No: 88995
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVİN VURAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Eczacılık ve Farmakoloji, Forensic Medicine, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Aromatik Hidrokarbonlar, toluen ve metabolitleri, m-metilhippürik asit, fenol, tinere mesleksel maruziyet, Aromatic hydrocarbons, toluene and metabolites, m-methylhippuric acid, phenol, occupationally exposure to thinner
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Toksikoloji ve Adli Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
119 6. ÖZET k/ Aromatik Hidrokarbonlara Mesleki Maruziyetin Göstergesi Olarak İdrardaki Metabolitlerin Biyolojik ve Çevresel Olarak İncelenmesi Bu araştırmada, mobilya işçilerinde, tiner maruziyetinin biyolojik indikatörü olarak toluen ve ksilen metabolitlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda bu amaçla mobilya işçilerinin idrar örneklerinde (n: 57) toluen metabolitleri olan hippürik asit (HA) ve ksilen metaboliti olan m-metilhippürik asit (m-MHA) düzeyleri gaz kromatografisi yöntemi ile ölçülmüştür. Mesleksel maruz kalmayan kişilerde (n:30) kontrol grubu olarak seçilmiştir. Bulgularımıza göre; mobilya işçilerinde idrar HA düzeyi 2.91 ± 0.046 g/g kreatinin (aralık: 1.78-3.51), idrar m-MHA düzeyi 1.81 ± 0.043 g/g kreatinin (aralık: 1.14-2.42) olarak belirlenmiştir. Kontrol grubunda ise HA düzeyi 0.95 ± 0.021 g/g kreatinin (aralık: 0.72-1.12) olarak belirlenmiştir. Mobilya işçilerinin HA düzeyleri, kontrol grubunun HA düzeyleri ile karşılaştırıldığında iki grup arasındaki farkın istatistiksel yönden anlamlı olduğu saptanmıştır (P < 0.001). Ancak kontrol grubunda endojen m-MHA bulunmadığından mobilya işçilerinin m-MHA düzeyleri ile istatistiksel yönden bir karşılaştırma yapılamamıştır. Aynca, benzen ve toluene maruz kaldığı düşünülen ayakkabı imalatçıları (n: 50), oto boyacıları (n:45) ve matbaa işçilerinin (n:45) idrar örneklerinde benzen metaboliti olan fenol ve toluen metaboliti olan o-krezol, (m+p)-krezol düzeyleri yüksek basınçlı sıvı kromatografisi yöntemi ile ölçülmüştür. Mesleksel olarak maruz kalmayan kişilerde (n:47) kontrol grubu olarak seçilmiştir. Bulgularımıza göre; ayakkabı imalatçılarında ortalama idrar fenol düzeyi 22.14 ± 0.825 mg/g kreatinin, idrar o-krezol düzeyi 0.20 ± 1.20 mg/g kreatinin, idrar (m+p)-krezol düzeyi 18.80 ± 0.631 mg/g kreatinin olarak bulunmuştur. Oto boyacılarında ortalama idrar fenol düzeyi 24.14 ± 6.42 mg/g kreatinin, idrar o-krezol düzeyi 1.893 ± 0.412 mg/g kreatinin, idrar (m+p)-krezol düzeyi 21.17 ± 5.91 mg/g kreatinin olarak tespit edilmiştir. Matbaa işçilerinde ise ortalama idrar fenol düzeyi 17.90 ± 6.42 mg/g kreatinin, idrar o-krezol düzeyi 1.565 ± 0.543 mg/g kreatinin, idrar (m+p)-krezol T.G. YUKSEKÖGRETiM KURULU120 düzeyi ise 16.16 ± 6.774 mg/g kreatinin olarak tespit edilmiştir. Kontrol grubunda ise idrar fenol düzeyi 1.86 ± 0.079 mg/g kreatinin, idrar o-krezol düzeyi 0.20 ± 1.20 mg/g kreatinin, (m+p)-krezol düzeyi ise 7.28 ± 1.802 mg/g kreatinin olarak belirlenmiştir. Ayakkabı imalatçılarının idrar fenol, o-krezol ve (m+p)-krezol düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığında aradaki farkın istatistiksel yönden anlamlı olduğu tespit edilmiştir (P < 0.001). Oto boyacılarının idrar fenol, o-krezol ve (m+p)-krezol düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığın da aradaki farkın istatistiksel yönden anlamlı olduğu belirlenmiştir (P < 0.001). Matbaa işçilerinin idrar fenol, o-krezol ve (m+p)-krezol düzeyleri kontrol grubuyla karşılaştırıldığında ise aradaki farkın istatistiksel yönden anlamlı olduğu saptanmıştır (P < 0.001).
Özet (Çeviri)
121 7. SUMMARY y Biological and Environmentally Monitoring of Metabolites in Urine Samples as indicators of Occupational Exposure to Aromatic Hydrocarbons The aim of this study is to investigate toluene and xylene metabolites as biological indicators of thinner exposure in furniture workers. A gas choramatographic method was applied to the determination hippuric acid of toluene metabolites and m-methylhippuric acid of xylene metabolites of furniture workers ( n: 57) in urine samples. Thirty urine samples were sampled among the non-exposed persons as the control group (n: 30). According to the obtained data; urine hippüric acid levels of the furniture workers: 2.91 ± 0.046 g/g kreatinin, m- MHA level: 1.81 ± 0.043 g/g kreatinin, urine hippüric acid levels of the control group: 0.95 ± 0.021 g/g kreatinin. The results of importance control analysis of the difference among averages between control group and exposure groups: the difference between urine hippüric acid levels of the control group and furniture workers being exposed to toluene was found significantly at (P < 0.001) level. The urine m-MHA levels in control group couldn't be determined for this reason, a statistical comparison with the exposure group couldn't be done. Also, a high performance liquid choramatographic method applied to the determination fenol of benzen metabolites and cresols of toluene metabolites in urine samples from shoe workers (n: 50), auto painters (n: 45) and printing workers (n: 45) with known exposure to toluene and benzene. Control urine samples (n:47) were selected no occupationlly exposure. According to the obtained data; urine phenol levels of the shoe workers: 22.14 ± 0.825 mg/g kreatinin, urine o-cresol level: 1.86 ± 0.079 mg/g kreatinin, urine (m+p)-cresol level: 18.80 ± 0.892 mg/g kreatinin, urine phenol levels of auto painters: 24.19 ± 0.957 mg/g kreatinin, urine o-cresol level: 1.89 ± 0.061 mg/g kreatinin, urine (m+p)-cresols level: 21.17 ± 0.881 mg/g kreatinin, urine phenol levels of the printing workers: 17.90 ± 0.936 mg/g kreatinin, urine o-cresol level: 1.56 ± 0.076 mg/g122 kreatinin, urine (m+p)-cresol level: 16.16 ± 0.957 mg/g kreatinin. Urine phenol levels of the control group: 9.33 ± 0.321 mg/g kreatinin, urine o-cresol level: 0.20 ± 0.017 mg/g kreatinin, urine (m+p)-cresol level: 7.27 + 0.262 mg/g kreatinin. The results of importance control analysis of the difference among averages between control group and exposure groups: the difference between urine phenol, o-cresol and (m+p)-cresol levels of control group and shoe workers was found significantly at (P < 0.001) level, the difference between urine phenol, o-cresol and (m+p)-cresol levels of control group and auto workers was found significantly at (P < 0.001) level, the difference between urine phenol, o-cresol and (m+p)-cresol levels of control group and printing workers was found significantly at (P < 0.001) level.
Benzer Tezler
- Ereğli Demir-Çelik fabrikası kok fırını işçilerinde genotoksik hasarın mikroçekirdek ve kromozomal aberasyon teknikleri ile araştırılması
Determination of possible genotoxic damage in coke oven workers by cytochalasin-blocked micronuclei and chromosomal aberration techniques
CANAN DEMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eczacılık ve FarmakolojiGazi ÜniversitesiFarmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEMA BURGAZ
- Aromatik hidrokarbon maruziyetinin sektörel olarak değerlendirilmesi
Sectoral evaluation of aromatic hydrocarbon exposure
AYŞE GÜL BÜYÜKTOPÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıKocaeli Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERPİL GERDAN
- Toplu beslenme sistemlerinde çalışan personelin polisiklik aromatik hidrokarbonlara maruziyeti
The exposure of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHS) on personnel of food service systems
BURCU DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA DİKMEN
- Mesleki olarak polisiklik aromatik hidrokarbonlara maruz kalan bireylerde metabolitlerin idrarda belirlenmesi
Determination of polycyclic aromatic hydrocarbons metabolites in urine of occupationally exposed individuals
NESRİN İÇLİ
Doktora
Türkçe
2014
Adli TıpAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELİHA KAYAALTI
- Jet yakıtlarına mesleki olarak maruz kalmanın toksikolojik açıdan değerlendirilmesi
Toxicological evaluation of occupational exposure to jet fuel
ONUR ERDEM
Doktora
Türkçe
2007
Eczacılık ve FarmakolojiGATAFarmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET SAYAL