Payas Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi
Payas Sokullu Mehmed Pasha Complex
- Tez No: 890815
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA BOZ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Payas`ta XVI. yüzyılda inşa edilmiş; cami, hângâh, arasta, kervansaray, tabhane, imaret, hamam, ekmekçi fırını ve sıbyan mektebinden oluşan Payas Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi bu çalışma kapsamında incelenmiştir. Zaman içinde çeşitli onarımlar görmekle beraber çoğu yapısıyla günümüze oldukça iyi şekilde ulaşmış olan külliyenin, mimari ve süsleme özellikleri incelenmiş, günümüzdeki durumu hakkında bilgi verilmiştir. Payas Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi, mimari bakımdan Osmanlı klasik dönem özelliklerini taşımaktadır. Yapının, Tuhfetü'l-Mimarin'de Mimar Sinan eserleri arasında sayılmasından ve Mimar Sinan`ın Hassa Mimarlar Ocağı Baş mimarı olduğu bir dönemde inşa edilmiş olmasından dolayı Mimar Sinan eseri olduğu kabul edilmektedir. Mimar Sinan, bu külliyenin inşası ile aynı tarihlerde ustalık eserim dediği II. Selim için Edirne Selimiye Camii inşaatını (1567-1574) gerçekleştirmekteydi. Ayrıca Sokullu Mehmed Paşa için de Lüleburgaz ve Havsa`da geniş kapsamlı külliyelerin inşası devam ediyordu. Yapıda kalın duvarlarla çapraz tonoz örtünün çok kullanılması ve renkli malzeme kullanımı, Suriye etkilerinin (Zengi, Eyyubi ve Memluk) ağırlıkta olması ve Mimar Sinan`ın ustalık eseri inşasının devam etmesi külliyenin Hassa Ocağına mensup bir mimar veya yerel bir mimar tarafından inşa edilmiş olduğunu düşündürmektedir. Sokullu`nun yaptırmış olduğu hayır eserlerinden ayrıntılarıyla bahseden ve daha önceki çalışmalarda detaylı bahsedilmemiş Sokullu Mehmed Paşa Vakfiyesinden, çeşitli zamanlarda Payas ve külliyeyi gören seyyahlar ve gezginlerin eserleri çalışmamız içinde değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Payas Sokullu Mehmed Pasha Complex, which was built in Payas in the 16th century, consisting of a mosque, inn, arasta, caravanserai, tabhane, imaret, hammam, bakery and sanbyan school, was analysed. The architectural and ornamental features of the complex, which has survived to the present day in a very good condition with most of its structures, although it has seen various repairs over time, have been examined and information about its current situation has been given. Payas Sokullu Mehmed Pasha Complex has the characteristics of Ottoman classical period in terms of architecture. The building is considered to be the work of Mimar Sinan since it is counted among the works of Mimar Sinan in Tuhfetü`l Mimarin and it was built in a period when Mimar Sinan was the chief architect of the Hassa Architects Quarry. At the same time as the construction of this complex, Sinan the Architect was carrying out the construction of the Selimiye Mosque in Edirne (1567-1574) for Selim II, whom he called his masterpiece. In addition, the construction of large-scale complexes in Lüleburgaz and Havsa for Sokullu Mehmed Pasha was in progress. The use of thick walls, cross vaulting and the use of colourful materials in its construction, the predominance of Syrian influences (Zengi, Ayyubid and Mamluk) and the continuation of the construction of Mimar Sinan's masterpiece suggest that it was built by an architect belonging to the Hassa Quarry or a local architect. The Sokullu Mehmed Pasha Foundation, which mentions in detail the charitable works built by Sokullu and which has not been mentioned in detail in previous studies, and the works of travellers and travellers who saw Payas and the complex at various times were evaluated in our study.
Benzer Tezler
- Understanding the construction technique of Mimar Sinan's buildings: The case of Lüleburgaz Sokullu Mehmed Pasa Mosque
Mimar Sinan yapılarının inşa tekniğini anlamak: Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Camisi örnek çalışması
LEYLA ETYEMEZ ÇIPLAK
Doktora
İngilizce
2017
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ŞAHİN GÜÇHAN
- Anadolu'da tarihi hac yolu üzerindeki arastalı menzil külliyelerinin kültürel rota kapsamında değerlendirilmesi için bir yöntem
A method for evaulating of menzil (destination) complexes with arasta (bazaar) on the historical pilgrimage road in the Anatolia within the scope of the culturakl route
PIRIL ÖZEL
- Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri
Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha
FATMA ZEHRA POLATTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Sokullu Mehmet Paşa'nın bani kimliği ve inşa ettirdiği üç menzil külliyesi: Lüleburgaz, Havsa, Payas
Three complexes commissioned by Sokullu Mehmet Pasha and structure protector identity: Luleburgaz, Havsa, Payas
SELAHATTİN ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkÇukurova Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. GÖZDE RAMAZANOĞLU
- Payas-İskenderun-Arsuz kentsel bölgesinde rekreasyonel kaynak ve kullanıcı araştırmalarına dayalı bir rekreasyon tasarı geliştirilmesi
Developing a recreation design based on recreational resource and user researches in Payas-Iskenderun-Arsuz urban area
ONUR BOYACIGİL
Doktora
Türkçe
2010
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. FARUK ALTUNKASA