Seçilmiş risk ölçütleri ile sürdürülebilirlik endeksi arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigating the relationship between selected risk measures and sustainability index
- Tez No: 890886
- Danışmanlar: PROF. DR. SERKAN YILMAZ KANDIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Bu çalışmanın amacı finansal piyasalardaki belirsizlik ve risk algısını yansıtan ve volatilitenin göstergesi olan seçilmiş risk ölçütleri ile Borsa İstanbul'da işlem gören şirketlerin sürdürülebilirlik performansını ölçen BİST Sürdürülebilirlik Endeksi (XUSRD) arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin araştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda VIX (Korku Endeksi), OVX (Ham Petrol Oynaklık Endeksi) ve GVZ (Altın Oynaklık Endeksi) olmak üzere 3 farklı risk ölçütüne ait 01.12.2014-01.12.2023 zaman aralığında aylık veriler kullanılmıştır. Seçilmiş risk ölçütleri olarak oynaklık endekslerinin bağımsız ve XUSRD endeksinin bağımlı değişken kabul edildiği çalışmada, daha güvenilir sonuçlar elde edebilmek amacıyla enflasyon oranı (TUFE) ve gösterge faiz (FAİZ) kontrol değişkenler olarak çalışmaya eklenmiştir. Analizlerde farklı düzeyde durağan serilerin incelenmesine olanak sağladığı için ARDL yaklaşımı tercih edilmiştir. Test sonuçları Pesaran, Shin ve Smith (2001) ve Narayan (2005) tarafından önerilen referans değerler ile karşılaştırılmış ve değişkenler arasında bir eşbütünleşme ilişkisinin varlığı sonucuna ulaşılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin analizinde ise farklı durağanlık düzeylerine sahip serilerin analizine olanak sağlayan Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, seçilmiş risk ölçütleri ile BİST sürdürülebilirlik endeksi arasında kısa ve uzun dönemde istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. BİST Sürdürülebilirlik Endeksinin bağımlı değişken; VIX, OVX ve GVZ volatilite endekslerinin bağımsız değişken olduğu modele enflasyon ile faiz değişkenlerinin kontrol değişken olarak eklenmesiyle yapılan analizler sonucunda, değişkenler arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisi gözlemlenmiştir. BİST Sürdürülebilirlik Endeksi (XUSRD) ile VIX, OVX ve GVZ endeksleri arasındaki uzun vadeli ilişkinin incelendiği bu çalışmada, XUSRD ile OVX ve XUSRD ile GVZ arasında uzun dönemde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmazken; XUSRD ile VIX endeksi arasında uzun dönemde anlamlı bir ilişkinin varlığı belirlenmiştir. Bu bulgu, piyasada korku endeksi olarak da bilinen VIX volatilite endeksinin, BİST Sürdürülebilirlik Endeksi üzerindeki etkisinin negatif olduğunu göstermektedir. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkilerinin analizi için yapılan Toda- Yamamoto nedensellik testi sonuçlarına göre, %5 anlamlılık düzeyinde VIX'ten XUSRD'ye, OVX'ten XUSRD'ye ve GVZ'den XUSRD'ye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, BİST sürdürülebilirlik endeksinin her bir volatilite endeksinden ayrı ayrı etkilendiğini ve bu ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the cointegration relationship among selected risk measures that reflect the perception of uncertainty and risk in financial markets. Those risk measures serve as indicators of volatility and the BIST Sustainability Index (XUSRD) serves as measure of sustainability performance of companies traded in Borsa Istanbul. For this purpose, monthly data for 3 different risk measures, VIX (Volatility Index), OVX (Crude Oil Volatility Index) and GVZ (Gold Volatility Index) are used for the 01.12.2014-01.12.2023 period. In the study, volatility indices are accepted as independent variables and XUSRD index as dependent variable. Moreover, inflation rate (TUFE) and indicator interest (FAIZ) are employed as control variables ARDL approach is employed in the analysis as it allows the examination of stationary series at different levels. The test results are compared with the reference values suggested by Pesaran, Shin and Smith (2001) and Narayan (2005) and it is concluded that there is a cointegration relationship among the variables. Toda-Yamamoto causality test that allows the analysis of series with different stationarity levels is used to test causality relationship among variables. Findings reveal statistically significant relationship between the selected risk measures and the BIST sustainability index in the short and long term. In the analysis where the BIST Sustainability Index is the dependent variable and the VIX, OVX, and GVZ volatility indices are the independent variables, with inflation and interest rate variables added as control variables, a long-term cointegration relationship was observed among the variables. In this study, which examines the long-term relationship between the BIST Sustainability Index (XUSRD) and the VIX, OVX, and GVZ indices, it was found that there is no statistically significant long-term relationship between XUSRD and OVX and between XUSRD and GVZ. However, a significant long-term relationship was determined between XUSRD and the VIX index. This finding indicates that the VIX volatility index, also known as the fear index in the market, has a negative impact on the BIST Sustainability Index. According to the results of the Toda-Yamamoto causality test conducted to analyze the causal relationships between the variables, a unidirectional causality relationship was detected from VIX to XUSRD, OVX to XUSRD, and GVZ to XUSRD at the 5% significance level. These results reveal that the BIST Sustainability Index is separately affected by each volatility index and that this relationship is statistically significant.
Benzer Tezler
- Sentiment analysis model proposal with deep learning techniques on big data: Portfolio selection with the help of industry indicators
Büyük veri üzerinde derin öğrenme teknikleri ile duygu analizi model önerisi: Sektör göstergeleri yardımıyla portföy seçimi
MAHMUT SAMİ SİVRİ
Doktora
İngilizce
2023
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALP ÜSTÜNDAĞ
- Ortaokul çocuklarındaki istifleme bozukluğu sıklığının araştırılması
Investigation of hoarding disorder prevalence in secondary school children
MEHMET AKİF AKINCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAtatürk ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ONUR BURAK DURSUN
- Development of fraility functions for predominant building typologies in Türkiye
Türkiye'deki başlıca bina tipolojileri için hasar görebilirlik fonksiyonlarının geliştirilmesi
ELİF YILDIRIM
Doktora
İngilizce
2024
Deprem MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiDeprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK HANCILAR
- Bilgi sistemlerinin çözümlenmesi (jeodezik bilgi sistemi)
Analyzing information systems (geodetic information system)
YALKIN ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ALTAN
- Kriptojenik inme hastalarında kardiyoembolik riskin; nıhss skoru ile transözefageal ekokardiyografi, ritm ve tansiyon holter bulgularının ilişkilendirilerek belirlenmesi
Determining cardioembolic risk in cryptogenic stroke pati̇ents by associating nih stroke scale; wi̇th transeosephageal echocardi̇ography, RYTHM and blood pressure monitoring findings
GÜLSÜM ÖZTİMER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
KardiyolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKardiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM FARUK AKTÜRK