COVID-19 krizi sürecinde ana alışveriş caddelerinde dayanıklılık: İstiklal Caddesi örneği
High street resilience during the COVID-19 crisis: Istiklal Avenue case
- Tez No: 891141
- Danışmanlar: PROF. DR. ASUMAN TÜRKÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 380
Özet
Bu tez İstiklal Caddesi örneği üzerinden, ana alışveriş caddelerinin farklı ölçeklerdeki karmaşık ilişkilerini kavramayı, COVID-19 başta olmak üzere çeşitli krizlere karşı hazırlık seviyelerini belirleyen unsurları değerlendirmeyi, COVID-19 krizinin etkilerini ve öğretilerini, işletmelerin bu krizle başa çıkma ve uyum sağlama yollarını, kullandıkları destek mekanizmalarını anlayarak mikro ölçekten makro ölçeğe kadar geniş bir bağlamda ana alışveriş caddelerinin dayanıklılığı üzerine derinlemesine bir analiz sunmayı amaçlamıştır. Bu amaçla, İstiklal Caddesi ve çevresinde farklı sektörlerden 71 işletmenin işyeri sahipleri, işletmecileri/üst düzey çalışanları ve çalışanları ile yarı-yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Ayrıca, bağlamını destekleyebilmek adına Türkiye'deki ana alışveriş caddelerinin perakende ticaret sistemi içinde konumunun anlaşılması ve mekânsal olarak izlerinin tartışılması için İstanbul genelinde 53 620 perakende ticaret işletmesi ile çeşitli mekânsal analizler gerçekleştirilmiştir. Bulgular, Türkiye'deki ana alışveriş caddelerinin geniş ve çok çeşitli bir ticaret yapılanması içinde yer alarak kent merkezi niteliğinden bağımsız ele alınamayacağını göstermektedir. İstiklal Caddesi de çevresi ile birlikte böylesi bir tarihi kent merkezini temsil ederken tarihsel süreç içinde çeşitli değişimler, şoklar ve krizlere karşı kimliğini koruyarak ana alışveriş caddesi olma işlevini sürdürmüştür. Tez, COVID-19 krizinde de İstiklal Caddesi ve çevresindeki işletmelerin, krizle başa çıkabilmek ve uyum sağlayabilmek adına salgının yayılmasını önlemeye yönelik tedbirler alarak ve operasyonel, finansal, mekânsal, mevcut işletmeden bağımsız alternatif müdahaleler yollarıyla ya da eylemsizlikle yanıt verdiklerini ortaya çıkarırken başa çıkma kapasiteleri ve uyum sağlama kapasitelerinden yararlandıklarını keşfetmiştir. Bu kapasitelerin kullanımında merkezi ve yerel yönetimler tarafından uygulanan politikaların, destek ve teşviklerin, işletmelerin desteklerden yararlanma becerileri ve karakteristiklerinin, bir yandan da kurdukları çok çeşitli ilişkilerin ve mevcut planlama sisteminin etkin faktörler oldukları görülmüştür. İşletmelerin dayanıklılık kapasitelerini kullanmada ve ayakta kalmalarındaki en önemli unsurların İstiklal Caddesi'nin dayanıklılığı, işletmelerin bu dayanıklılığına olan inançları ve bireysel çabaları olduğu anlaşılmıştır. İstiklal Caddesi örneği, ayrıca, ana alışveriş caddelerinin dayanıklılığının oldukça bağlama özgü ve kavramın kendisi gibi özellik, ilke, bileşenlerinin dinamik, esnek ve yeniden inşa edilebilir nitelikte olduğunu kanıtlamıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to provide an in-depth analysis of the resilience of high streets in a broad context, from micro to macro scale, using the example of Istiklal Avenue. It seeks to understand the complex relationships between high streets at different scales, assess the factors that determine their level of preparedness for different crises, including COVID-19, assess the impact and lessons learned from the COVID-19 crisis, and explore the ways in which businesses cope and adapt to this crisis, as well as the support mechanisms they use. To achieve this, semi-structured in-depth interviews were conducted with business owners, managers/senior managers and employees from 71 businesses in different sectors around Istiklal Avenue and its surroundings. In addition, various spatial analyses were carried out with 53 620 retail businesses across Istanbul to understand the position of high streets within the retail system in Türkiye and to discuss their spatial footprints. The findings demonstrate that the high streets in Türkiye cannot be considered in isolation from the city centre, which is characterised by a wide and diverse range of commercial forms. Istiklal Avenue, with its surrounding area, represents a historical city center that has retained its function as a shopping street by maintaining its identity despite undergoing various changes, shocks and crises throughout its historical development. During the COVID-19 crisis, businesses in and around Istiklal Avenue utilised their coping capacities and adaptation capacities to cope with and adapt to the crisis by taking measures to prevent the spread of the pandemic and responding through operational, financial, spatial, alternative interventions independent of the existing business or through inaction. In examining the effectiveness of these capacities, it became evident that the policies, support and incentives implemented by central and local governments, the ability and characteristics of businesses to benefit from support, as well as the wide range of relationships they have established and the existing planning system, have been found to be significant factors. Moreover, it is clear that the most significant factor influencing the ability of businesses to utilise their resilience capacity and survive is the resilience of Istiklal Avenue, their perception of this resilience and their individual contributions. The Istiklal Avenue case has also demonstrated that the resilience of high streets is highly context specific and that the characteristics, principles, components and indicators of the concept itself are dynamic, flexible and rebuildable.
Benzer Tezler
- Alışveriş caddelerinin dirençliliği: Ankara, Kızılay örneği
Resilience of shopping streets: Case study of Ankara, Kızılay
GİZEM DERİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU HALİDE ÖZÜDURU
- COVID-19 pandemi sürecinin e-ticaret üzerindeki etkileri
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN MURAT YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Yönetim Bilişim SistemleriNecmettin Erbakan ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET FATİH BİLAL ALODALI
- Sosyal medya reklamlarının işletme performansına etkilerinin üretici açısından belirlenmesi: Perakende sektöründe pandemi süreci örneği
Determining the effects of social media advertisements on business performance from the perspective of the manufacturer: An example of the pandemic process in the retail industry
AYŞEN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeSelçuk Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP ERGEN IŞIKLAR
- COVID-19 pandemi sürecinde tüketici davranışlarındaki değişimler ve e-ticarete etkileri
Changes in consumer behaviors and effects on e-commerce during the COVID-19 pandemic process
MERVE BAYAR
- Pandemi (Covid-19) sürecinde çevrimiçi tüketici davranışları üzerine bir araştırma
A research on online consumer behavior during the pandemic (Covid-19) period
ZEHRA CAFEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halkla İlişkilerErciyes ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AKDAĞ