Enfeksiyon hastalıklarına özgü sağlık okuryazarlığı ölçeği (EH-SOY): türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması
Infectious disease-specific health literacy scale (IDSHL): Turkish validity and reliability study
- Tez No: 892067
- Danışmanlar: PROF. DR. ASİYE AKYOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Halk Sağlığı, Infectious Diseases and Clinical Microbiology, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Enfeksiyon hastalıkları geçmişten günümüze önemini korumakta ve hala güncel bir sorun olarak toplum sağlığını etkilemektedir. Sağlık okuryazarlığı, sağlık eşitsizliklerinin azaltılması yoluyla bireysel düzeyde, sağlık politikalarının sürekli geliştirilmesi yoluyla da toplumsal düzeyde sağlık sonuçlarının iyileştirilmesinde rol oynamaktadır. Bu araştırmanın amacı, Enfeksiyon Hastalıklarına Özgü Sağlık Okuryazarlığı (EH-SOY) Ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirliğinin belirlenmesidir. Araştırma metodolojik tiptedir. İzmir'in Menemen ilçesinde bulunan, olasılıksız örnekleme yöntemi ile seçilen, 11 Nolu Aile Sağlığı Merkezinde yürütülmüştür. Yirmiiki maddeden oluşan ölçeğin geçerlilik ve güvenirliği için 15-69 yaş aralığında bulunan, ölçek madde sayısının 15 kat fazlası olan 330 birey araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler Katılımcı Bilgi Formu ve EH-SOY Ölçeği ile yüz yüze görüşme yöntemi uygulanarak, Ağustos-Kasım 2023 tarihleri arasında toplanmıştır. Ölçeğin geçerliliği, dil, kapsam ve yapı geçerliliği boyutları ile değerlendirilmiştir. Dil geçerliliği için çeviri-geri çeviri tekniği, kapsam geçerliliği için Kapsam Geçerlilik İndeksi (KGİ), Kendall's W testi, yapı geçerliliği için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulanmıştır. Ölçeğin güvenirliği, iç tutarlılık ve değişmezlik boyutları ile değerlendirilmiştir. İç tutarlılık Cronbach alfa, yarıya bölme yöntemi, madde toplam korelasyonu analizleri ile incelenmiş, değişmezlik için test-tekrar test yöntemi uygulanmıştır. Ölçeğin ayırt ediciliği için %27'lik alt ve üst iki yarı karşılaştırılmış, tepki yanlılığı için Hotelling T2 testi yapılmıştır. Ölçeğin dil geçerliliği çeviri-geri çeviri yöntemiyle sağlandıktan sonra 10 uzmandan alınan uzman görüşüne göre hesaplanan KGİ 0,97, Kendall's W=0,194; p=0,088 bulunmuş, kapsam geçerliliği sağlanmıştır. Yapı geçerliliği için uygulanan DFA sonucu, iç tutarlılık analiz sonuçları ile birlikte değerlendirilerek üç madde (6, 9 ve 17. maddeler) faktör yükü düşüklüğü ve uyum indekslerini düşürmeleri nedeniyle ölçekten çıkarılmıştır. Ondokuz madde için uygulanan DFA sonucunda uyum iyiliği indekslerinin, kabul edilebilir uyum (RMSEA=0,054, SRMR=0,055, CFI=0,904, AGFI=0,892, TLI=0,885, NFI=0,826) ve mükemmel uyum (χ2/SD=1,968, GFI=0,919, IFI=0,906) gösterdiği belirlenerek ölçeğin yapı geçerliliği sağlanmıştır. EH-SOY Ölçeğinin güvenirliği kapsamında, iç tutarlılığı için Cronbach alfa değeri 0,852, alt boyut Cronbach alfa değerleri 0,605-0,749 aralığında bulunmuştur. Yarıya bölme yöntemi kullanılarak hesaplanan Spearman Brown katsayısı=0,841 ve Guttman katsayısı=0,840'dır. Madde toplam korelasyonları 0,301-0,644 arasında olup, tüm maddeler birbiri ile ilişkilidir (p
Özet (Çeviri)
Infectious diseases have maintained their importance from the past to the present and still affect public health as a current issue. Health literacy improves individuals' health outcomes by reducing health inequalities and enhances its impact on public health through the continuous development of health policies. The aim of this study is to determine the validity and reliability of the Turkish version of the Infectious Disease-Specific Health Literacy Scale (IDSHL). The research is methodological type. It was conducted at Family Health Center No. 11 in the Menemen district of Izmir, selected using a non-probability sampling method. The sample consisted of 330 individuals aged 15-69, which is 15 times the number of items on the 22-item scale. Data were collected between August 2023 and November 2023 using a Participant Information Form and the IDSHL, and face-to-face interviews. The validity of the scale was evaluated in terms of language, content, and construct validity. For language validity, the translation-back translation technique was used. For content validity, the Content Validity Index (CVI) and Kendall's W test were applied. For construct validity, Confirmatory Factor Analysis (CFA) was conducted. The reliability of the scale was assessed through internal consistency and stability. Internal consistency was examined using Cronbach's alpha, split-half method, and item-total correlation analyses, while test-retest method was applied for stability. The scale's discriminative ability was assessed by comparing the lower and upper 27% groups, and response bias was evaluated using Hotelling's T2 test. After ensuring language validity through the translation and back translation method, the CVI calculated based on expert opinions from 10 experts was found to be 0.97, Kendall's W=0.194; p=0.088, indicating content validity. Based on the results of the CFA applied for construct validity, along with the internal consistency analysis results, three items (6th, 9th, and 17th items) were removed from the scale due to low factor loadings and reduced fit indices. The CFA results for the remaining 19 items showed that the goodness-of-fit indices indicated acceptable fit (RMSEA=0.054, SRMR=0.055, CFI=0.904, AGFI=0.892, TLI=0.885, NFI=0.826) and perfect fit (χ2/SD=1.968, GFI=0.919, IFI=0.906), thereby confirming construct validity of the scale. Within the scope of the reliability of the IDSHL, the Cronbach's alpha value for internal consistency was found to be 0.852, with sub-dimension Cronbach's alpha values ranging between 0.605 and 0.749. The Spearman-Brown coefficient calculated using the split-half method was 0.841, and the Guttman coefficient was 0.840. Item-total correlations ranged from 0.301 to 0.644, indicating that all items were related to each other (p
Benzer Tezler
- Sağlık iş kolunda çalışan kadınların çalışma yaşamı ile ilgili sorunların değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
SEYHAN HIDIROĞLU
- Fabrication and characterization of biodegradable fibrous webs for vascular graft structures
Vasküler greft yapılarına yönelik biyobozunur fibröz yüzey üretimi ve karakterizasyonu
JANSET ÖZTEMUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İPEK YALÇIN ENİŞ
- Development of peptides for targeting TMPRSS2 as drug candidates and targeting spike MHC-II T-cell epitopes as vaccine candidates for COVID-19
COVID-19 ilaç çalışmaları için TMPRSS2 hedefine yönelik, aşı çalışmaları için spike MHC-II T-hücre epitoplarına yönelik peptitlerin geliştirilmesi
GİZEM BEYOĞLU BOZDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Biyokimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiNanobilim ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ONUR ALPTÜRK
DR. ÖZGÜR YILMAZ
- Kapalı yüzme havuzlarında klorlu organik yan ürünlerin incelenmesi
The monitoring of chlorinated by-products in indoor swimming pools
ERTAÇ TANAÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVZAT ÖZGÜ YİĞİT
YRD. DOÇ. DR. BİLGEHAN İLKER HARMAN
- Vankomisine bağlı kırmızı boyun sendromu geliştiren hastalarda MRGPRX2 reseptör mutasyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of MRGPRX2 receptor mutations in patients with vancomycin-induced red neck syndrome
PINAR KARACAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Allerji ve İmmünolojiHacettepe ÜniversitesiPediatrik Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGE UYSAL SOYER