Aspir çeşitlerinde (Carthamus tinctorius L.) ekim sıklığının verim ve kalite üzerine etkisi
The effect of sowing frequency on yield and quality in safflower varieties (Carthamus tinctorius L.) varieties
- Tez No: 892095
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜNYAMİN YILDIRIM, DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ZEKİ KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Bu çalışma, 2022 yılında, aspir çeşitlerinde (Carthamus tinctorius L.) ekim sıklığının verim ve kalite üzerine etkisini belirlemek amacıyla Iğdır Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi (TUAM) deneme alanında yürütülmüştür. Tarla denemesinde Dinçer, Balcı, Yekta, Safir ve Hasankendi olmak üzere 5 aspir çeşidi ve üç farklı sıra aralığı mesafesi (20, 40 ve 60 cm) kullanılarak tesadüf bloklarında Faktöriyel desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Deneme planında bloklara çeşit ve sıra aralığı kombinasyonları tesadüfe bağlı olarak dağıtılmıştır. Bu tez çalışmasında;“bitki boyu (cm), bitki başına meyveli dal sayısı (adet/bitki), bitki başına tabla sayısı (adet/bitki), tabla başına tohum sayısı (adet/tabla)', bitki başına tohum verimi (g/bitki), parsel tohum verimi (kg/parsel), dekara verim (kg/da), bin tane ağırlığı (g), ham yağ oranı (%), ham yağ verimi (kg/da) ve yağ asitleri bileşimi (%)”gibi parametreler incelenmiştir. Araştırmada çeşitlerin argo-morfolojik özellikleri; Bitki boyu 56,47-74,27 cm, bitki başına meyveli dal sayısı 5,10-7,57 adet/bitki, bitki başına tabla sayısı 6,77-17,00 adet/bitki, tabla başına tohum sayısı 35,67-62,00 adet/tabla, bitki başına tohum verimi 206,53-835,82 g/bitki, tohum verimi 21,51-87,06 kg/da ve bin tane ağırlığı 40,85-49,05 g arasında olan sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca ham yağ ağırlığı 3,00-3,87 g, ham yağ oranı %60,13-77,46, linoleik asit %63,58-78,89 ve oleik asit ise %10,79-24,21 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak; Iğdır ekolojik koşullarında yürütülen bu çalışmada kullanılan aspir çeşitleri arasında bölge koşullarında en yüksek tohum verimine sahip çeşit sırasıyla Dinçer, Balcı ve Safir olmuştur. Bununla birlikte bölge koşullarında en yüksek ham yağ verimine sahip çeşitlerin ise Hasankendi, Yekta ve Safir olduğu tespit edilmiştir. Sıra arası mesafenin tohum verimi üzerine etkisinin önemli olduğu bu çalışmada en uygun sıra arası mesafenin ise 20 cm olduğu görülmüştür. Bu bağlamda yapılan çalışma tek yıllık olup bölge koşullarında en iyi sonucun alınabilmesi için bu çalışmaların devam etmesi gerektiği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
In the field experiment, 5 safflower varieties, namely Dinçer, Balcı, Yekta, Safir and Hasankendi, and three different row spacings (20, 40 and 60 cm) were established in random blocks according to the factorial design with three replications. In this thesis study; "plant height (cm/plant), number of fruiting branches per plant (number/plant), number of head per plant (number/plant), number of seeds per head (number/plant), seed yield per plant (g/plant) parameters such as plot seed yield (kg/plot), yield per decare (kg/da), thousand grain weight (g), crude oil rate (%), crude oil yield (kg/da) and fatty acid composition (%) were investigated. In this research, the slang-morphological features of the cultivars; plant height 56.46-74.26 cm/plant, number of fruiting branches per plant 5.10-7.56 pieces/plant, number of heads per plant 6.76-17.00 pieces/plant, number of seeds per head 35.66-62.00 pieces/ head, seed yield per plant 206.53-835.82 g/plot, seed yield per plant 21.51-87.06 kg/da and thousand grain weight 40.84-49.05 g, results were obtained. In addition, the weight of crude oil is 3.00-3.87 g, crude oil rate is 60.13-77.46%, linoleic acid is 63.58-78.89% and oleic acid were determined as 10.79-24.21%. As a result; among the safflower cultivars used in this study, carried out in Iğdır ecological conditions, the cultivar with the highest seed yield under regional conditions was Dinçer, Balcı and Safir, respectively. However, it was determined that the varieties with the highest crude oil yield in the regional conditions were Hasankendi, Yekta and Safir. In this study, where the interrow distance had an effect on seed yield, it was seen that the most appropriate row spacing was 20 cm. In this context, our study is one-year and it is foreseen that these studies should continue in order to obtain the best results in regional conditions.
Benzer Tezler
- Bazı aspir (carthamus tinctorius l.) çeşitlerinde farklı ekim sıklığının verim ve verim öğelerine etkisi
Başlık çevirisi yok
ELİF DİNLERSÖZ
- Aspir çeşitlerinde (Carthamus tinctorius L.) farklı ekim sıklıklarının verim ve kalite üzerine etkisi
The effect of different sowing densities on yield and quality of safflower varieties (Carthamus tinctorius L.)
İZZET BOZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatErciyes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İRFAN İLBAŞ
- Hakkari ekolojik koşullarında farklı ekim zamanı uygulamalarının bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinde önemli tarımsal karakterler ve verim üzerine etkisi
Effect of different sowing dates on the important agricultural characters and yield of some safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars in Hakkari conditions
NİHAT GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEHRA EKİN
- Konya şartlarında farklı ekim zamanlarının bazı aspir çeşitlerinde önemli tarımsal karakterler üzerine ve verime etkisi
The effect of different sowing dates on important agricultural characters and yield of some safflower (Carthamus tinctorius L.) cultivars in konya conditions
BİRGÜL YILMAZLAR
- Mardin derik ekolojik koşullarında farklı ekim zamanı uygulamalarının bazı aspir(Carthamus tinctorius L.)çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi
Investigating the effect of different sowing time on the yield and yield components of some aspi̇r cultivars in Van ecological conditions
MERYEM KIRAL