Örgütlerde dış çevre taramasının durumsallık faktörleri ile ilişkilendirilmesi ve Ankara ilinde faaliyet gösteren gıda üreticileri üzerinde bir uygulama
The Connection of contingency factors with the external environmental scanning of the organization and an empirical application among the food producing firms within the Ankara province
- Tez No: 89220
- Danışmanlar: PROF.DR. BİROL BUMİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Örgütler, çevreleriyle karşılıklı etkileşimde bulunan sosyal sistemlerdir. Bir örgütün dış çevresi, örgütün sınırları dışında kalan herşeyi kapsar. Çevre, örgüt için hem fırsat hem de tehdit kaynağı oluşturur. Bazı örgütler için fırsat olarak değerlendirilen olaylar, diğerleri için tehdit olarak değerlendirilebilir, örgütler, başarılı olmak ve yaşamlarını sürdürebilmek için dış çevreleriyle uyumlu olmaya çalışmalıdırlar. Sürekli değişen ve dinamik bir özellik gösteren çevre ile mücadele, örgütün başarı veya başarısızlığının en önemli göstergesidir. Genel ve görev çevresi faktörlerindeki değişimler, fırsat ve tehditleri içerdikleri için örgütün stratejik karar verme sürecinde göz önüne alınmalıdırlar. Çevresel tarama, dış çevreden bilgi elde edilmesini sağlayarak örgütün karşı karşıya kaldığı çevresel değişimleri fark edebilmesine ve erken uyarı sinyallerini almasına yardımcı olur. örgüt, strateji formülasyonu için gerekli olan bilgileri çevresel tarama yaparak toplar. Stratejik yönetim sürecinin ilk aşamasını çevresel analiz oluşturmaktadır. Çevresel tarama aynı zamanda bir çevresel analiz tekniği olup stratejik planlama ve karar vermenin ayrılmaz bir parçasıdır. Çevresel karmaşıklık ve belirsizliğin giderek artması, örgütlerin doğru stratejik kararlar vermesini etkilemektedir. Çevreden ne kadar ilgili ve doğru bilgi toplanırsa belirsizlik de bir ölçüde azaltılmış olur. Bilginin güncelliğini yitirmemesi de önemli bir konudur. Bu açıdan bakacak olursak çevresel tarama ciddi bir faaliyettir. Bu çalışmada, çevresel taramanın anlam ve önemi açıklanmış, tarama şekilleri, modelleri ve nitelikleri anlatılmış ve bilgi toplama kaynakları tanıtılmıştır. Yöneticileri, çevresel taramaya götüren nedenler tartışılmış ve stratejik planlama ile arasındaki ilişkiden bahsedilmiştir. Araştırmada çevresel değişim, örgüt büyüklüğü, esnek olmayan teknoloji ve düşük maliyete yönelik tutumdan oluşan durumsallık faktörlerinin, tarama alanı, tarama sıklığı ve yöneticilerin tarama sorumluluğunu alma eğilimi ile ilişkileri ortaya konulmuştur. Bu ilişkiler, alt problemler şeklinde268 istatistiksel tekniklerle analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmanın anket çalışmaları, Ankara'da gıda maddeleri üreten işletmelerin yöneticileri ile yapılmıştır. İşletmelerin, çevresel tarama faaliyetlerini ilkel düzeyde, düzensiz olarak ve belirli bir keşif amacı gütmeden yaptıkları gözlemlenmiştir, yöneticiler genellikle informal bilgi kaynaklarını tercih etmektedirler. Çevresel taramanın etkin olabilmesi için proaktif düzeyde, sürekli ve biçimsel olarak yapılması gerekmektedir. Bunun için çevresel taramanın örgütte stratejik iş birimi olarak kurumsallaştırılması tavsiye edilmektedir.
Özet (Çeviri)
Organizations are social systems which have mutual relations with their environments. An organization's external environment includes everything which is out of the boundaries of it. The environment is the source of both opportunities and threats for the organization. Events which are considered as opportunities for some of the organizations may be considered as threats for the others. Organizations must try to harmonize with their environments to be successful and survive. An organization's challenge with the environment which is changing continuously with a dynamic nature is the most decisive indicator of its success or failure. General changes and changes in the task environment features should be regarded in the strategic decision making process of the organization as they include both the opportunities and risks. Environmental scanning helps the organization to be aware of the environmental changes that it faces by providing information from the external environment and helps receiving early warning signals. The organization collects the information required to make a strategic formulation by environmental scanning. The first stage of the strategic management period is the environmental analysis. Environmental scanning is at the same time a kind of environmental analysis technique and an indispensable element of strategic planning and decision making. Continuous increase in the environmental complexity and uncertainty affects the organizations in making correct strategic decisions. Uncertainties are decreased to some extent as more related and correct data is obtained from the environment. Having updated data is of an important issue also. The environmental scanning is a vital activity with this regard. This thesis on dissertation covers the explanations on meaning and importance of environmental scanning, scanning styles, scanning models and descriptions and introduction of sources of data collection. The reasons which lead the managers to make environmental scanning are discussed and the relationships with strategic planning is handled.270 The relationships of the contingency factors such as environmental change, organizational size, inflexibility of technology, low-cost orientation; with the scanning scope, scanning frequency and the inclination of the managers to undertake the responsibility of scanning is put forward in this thesis. These relationships are analyzed and commented on by using statistical techniques handling them as sub-problems. The inquiry part of the research were carried out with the managers of the food industry organizations in Ankara. It was observed that the organizations perform environmental scanning at a primitive level, irregularly and without a solid research goal. Managers prefer informal data sources in general. In order for the environmental scanning to be effective, it must be performed at a proactive level, continuously and formally. It is advised for this reason that the environmental scanning should be organized within an organization as a strategic business unit.
Benzer Tezler
- Covid 19 pandemi sürecinde örgütsel değişim ve bir vakıf üniversitesi örneği
Organizational change in the covid 19 pandemic process and the case of a foundation university
ZUHAL ÇITIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeİstanbul Kültür Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT PAKSOY
- Örgütlerde değişim kararlarının çalışanlar arasındaki iletişim üzerine etkisi: Özel sağlık kurumları araştırması
The effect of change decisions in organizations on communication between employees: Research in private health institutions
ÖZLEM BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDÜLNAİM TEMUR
- Örgütsel çevre-stratejiler bağlamında kaynak bağımlılığı ve kaynak temelli teorilere yönelik alan araştırması
A field research in to resource dependence and resource based theories in the context of organizational environment-strategies
ALPER BİLGİN TÜMER
- Yönetişim ve söylem bağlamında bir içerik analizi çalışması: Siyasi parti örneği
Organizational life cycle: A study of political parties
ASLI ERCAN