Multi-criteria decision analysis (MCDA) and artificial neural network (ANN) for assessing soil quality variation under different land use and land cover in Samsun, Türkiye
Samsun, Türkiye'de farklı arazi kullanımı ve arazi örtüsü altında toprak kalitesi değişiminin değerlendirilmesi için çok kriterli karar analizi (MCDA) ve yapay sinir ağı (YSA)
- Tez No: 893046
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN DENGİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 63
Özet
Toprak kalitesi, toprağın biyolojik üretkenliği sürdürmek, çevre kalitesini korumak ve bitki ve hayvan sağlığını geliştirmek için ekolojik kısıtlamalar dahilinde çalışabilme yeteneğidir. Halihazırda çeşitli arazi kullanım türlerine maruz kalmış topraklarda sq'nun değerlendirilmesi ve izlenmesi, bozulmuş toprakların özelliklerini tanımlamak ve sürdürülebilir arazi uygulamalarını ortaya çıkarmak için yararlı araçlar sunabilir ve arazi yöneticilerinin ve karar vericilerin sq tükenmesini önlemek için iyi bilgilendirilmiş önlemler almasına olanak sağlayabilir. . Bu araştırmanın amaçları, toprağın besin seviyeleri, biyolojik özellikleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri gibi çeşitli arazi kullanım türleri genelinde toprak kalitesi göstergelerinin kapsamlı bir değerlendirmesini yapmak; ekili alanların, ormanların ve otlatma alanlarının toprak kalitesi üzerindeki spesifik etkilerini belirlemek; ve arazi kullanımı değişikliklerine tepki olarak toprak kalitesindeki mekansal değişiklikleri araştırmak. Üç farklı arazi kullanımından 54 toprak örneği alındı. Yani tarım, mera ve orman arazileri. 26 toprak kalite parametresi (toprağın fiziksel özellikleri, toprağın kimyasal özellikleri, verimliliği veya besin içeriği ve toprağın biyolojik özelliği) seçilip analiz edildi. Bu toprak kalite parametreleri, toprak kalitesine katkılarına göre daha iyi ve daha az iyi parametreler olarak sınıflandırılmıştır. Elde edilen sonucu normalleştirmek için standart puanlama fonksiyonu uygulandı. Standart puanlama fonksiyonunu takip eden ahp teknikleri her parametre ve dört ana grup için uygulandı. Daha sonra her bir toprak kalite parametresinin ağırlığı belirlendi. Son olarak standart puanlama fonksiyonu ile ahp teknikleriyle belirlenen parametrelerin ağırlıkları çarpılarak toprak kalite indeksi hesaplandı. Sonunda, toprak kalitesini belirlemek için matlab yazılımı kullanılarak yapay sinir ağı da uygulandı. Hesaplanan toprak kalite indeksi çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olmak üzere beş gruba ayrıldı. Sonuç, toplam alanın 235,17 hektarlık alanını (%48,39) kapsayan alanın çoğunluğunun orta düzeyde toprak kalitesine sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Toplam alanın %31'i yüksek ve çok yüksek düzeyde toprak kalitesi altındadır. Toplam alanın yalnızca %20,65'i düşük ve çok düşük düzeyde toprak kalitesine sahiptir. Toprak kalitesi ile arazi kullanımı arasındaki karmaşık bağları anlamak, başarılı arazi yönetimi, sürdürülebilir tarım ve ekosistemlerin korunması için kritik öneme sahiptir.
Özet (Çeviri)
Soil quality is the soil's ability to work within ecological constraints to maintain biological productivity, preserve environmental quality, and enhance plant and animal health. Assessing and tracking SQ in soils that have already been exposed to various land use types may offer useful instruments for identifying the characteristics of degraded soils and exposing sustainable land practices, allowing land managers and decision-makers to take well-informed measures to prevent SQ depletion. The objectives of this research are to conduct an extensive evaluation of soil quality indicators across various land use types, such as nutrient levels, biological properties, physical and chemical properties of soil; to identify the specific impacts of cultivated land, forest, and grazing land on soil quality; and to investigate spatial variations in soil quality in response to land use changes. 54 soil samples were taken from three different land uses. Namely, Agriculture, pasture and forest land. 26 soil quality parameters (Physical properties of soil, chemical properties of soil, fertility or nutrient content and biological property of soil) was selected and analyzed. Those soil quality parameters were classified as more better and less better parameters based on their contribution to soil quality. Standard scoring function was applied to normalize the result obtained. Following standard scoring function AHP techniques was applied for each parameter and for the main four groups. Then the weight of each soil quality parameters was determined. Finally soil quality index was calculated by multiplying standard scoring function with weight of parameters determined by AHP techniques. At the end, Artificial neural network also applied using MATLAB software to determine soil quality. The calculated soil quality index was classified into five groups as very low, low, moderate, high and very high. the result reveals that, the majority of the area falls in the moderate level of soil quality which cover 235.17 ha area (48.39%) of the total area. 31% of the total area is under high and very high level of soil quality. Only 20.65 %of the total area is low and very low level of soil quality. Understanding the complex links between soil quality and land use is critical for successful land management, sustainable agriculture, and preservation of ecosystems.
Benzer Tezler
- Kentsel gelişme alanları için çok kriterli karar verme yöntemi kullanılarak uygun yer seçimi- Antalya örneği
Suitable site selection by using a multiple criteria decision making method for urban development areas- case study in Antalya
VESİLE ŞAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAkdeniz ÜniversitesiUzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK KOÇ SAN
- Petrol doğalgaz arama çalışmalarında çok kriterli karar verme ve makine öğrenmesi ile yöntem araştırması
Multi-criteria decision making and machine learning method research in petroleum natural gas explorations
TÜNAY ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2022
Mühendislik BilimleriEskişehir Teknik ÜniversitesiUzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN UYGUÇGİL
- GIS-based determınatıon of suıtable agrıcultural areas and comparıson wıth current land use, the case study of İzmir
Uygun tarım alanlarının CBS tabanlı belirlenmesi ve mevcut arazi kullanımı ile karşılaştırılması, izmir örneği
ÖZGE EKİNCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ CAN DEMİRKESEN
- Burdur ilinin yerel zemin koşullarının deprem davranışına etkisi
The effect of local soil conditions of Burdur settlement area on earthquake behavior
MEHMET ALPYÜRÜR
Doktora
Türkçe
2022
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSAFFA AYŞEN LAV
- Jeotermal alanların CBS ve uzaktan algılama teknikleri ile araştırılması: Akarçay havzası (Afyonkarahisar) örneği
Geothermal exploration with GIS and remote sensing techniques: Akarcay basin Afyonkarahisar
MUSTAFA YALÇIN
Doktora
Türkçe
2016
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL