Vergi denetiminde etkinliğin sağlanması
The Providing effectiveness of tax inspection
- Tez No: 89348
- Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL TÜĞEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 269
Özet
ÖZET Bir vergi sisteminin başarısı, vergi kanunları ve vergi tarifesinin yanı sıra daha geniş kapsamlı olarak verginin idarece tarhı ile vergi denetimine bağlıdır. Vergi denetimi kısaca mükelleflerin ve yönetimin, kanunlarla belirlenen ilkeler doğrultusunda hareket edip-etmediklerinin saptanması olarak tanımlana bilir. Vergi denetimi mükellefler nezdinde belli revizyon tekniklerine göre yok lama ve incelemeler yapmak suretiyle uygulanmaktadır. Beyan esasma dayanan vergi tarhı sisteminde en önemli hususlardan biri de vergi denetimidir. Bu neden le, vergi idaresinin önemli görevlerinden biri de vergi denetimi olmaktadır. Vergi denetiminin genel amacı, mükelleflerin doğru beyanda bulunmasını sağlamaktır. Bunun yanı sıra, mükelleflerin eğitilmesi, vergi bilincinin yerleşti rilmesi, vergide adalet ve eşitlik ilkelerinin gerçekleştirilmesi, sosyo-ekonomik amaçlara ulaşılması gibi amaçlardan da söz edilebilir. Vergi denetimi vergi gelirlerini artırmanın yegane yolu olmakla beraber, vergi kayıplarını azaltmanın da en etkin yöntemidir. Vergi denetiminin etkin ol ması vergi idaresinin etkin olması sonucunu doğurmaktadır. Çünkü, vergileme için yapılan giderlerin belirli bir düzeyde tutulması, toplam vergi gelirlerinde sağlanacak her türlü artışlar, vergi idaresinin etkinliğini artırmaktadır. Gelişmiş ülkeler gelişmişliğin her türlü kriterine sahip ülkeler olması ne deniyle vergi denetiminde de başarılı olan ve vergi gelirleri toplam gelirleri için de en yüksek paya sahip olan ülkelerdir. Gelişmekte olan ülkeler ise vergi de netiminde tam başarı sağlayamamış, vergi idaresini yeterli ölçüde organize ede memiş, vergi gelirleri hasılatı düşük olan ülkeler olarak görünmektedir.Günümüzde gelişmiş ülkelerin hepsinde bölge düzeyinde denetim yapıl maktadır. Ülkemizde de 1.6.1998 tarihinden itibaren 50 ili kapsayan 6 merkezde bu konuda uygulamaya geçilmiştir. Ülkemizde kamu harcamaları her geçen yıl bir önceki yıla göre daha fazla artış göstermekte, vergi gelirlerinin kamu harcamalarını karşılama oranı beklenen düzeyde gerçekleşmemektedir. Bunun pek çok sebebi olmakla birlikte en önemli nedenlerinden birisi kayıt dışı faaliyetlerin kayıt altına alınamamasıyla ortaya çı kan vergi kayıpları ile mükelleflerin çeşitli nedenlerden dolayı bilerek ya da bil meyerek vergi kaçırmalarıdır. Ülkemizde vergi kayıp ve kaçaklarının çok yüksek düzeyde olduğu uzmanlarca ifade edilmektedir. Bu durum vergi denetiminin öne mini ortaya koymaktadır. Türkiye'de vergi denetimi, merkezi elemanlar olan maliye müfettişleri, hesap uzmanları, gelirler kontrolörleri ile mahalli elemanlar olan vergi denetmen- leri tarafından yapılmaktadır. Vergi denetim elemanlarının sayılarının yetersizli ği, aralarında koordinasyonun sağlanamaması, vergi denetiminin uygun olmayan bir plan dahilinde yapılması mükellefler üzerinde istenen etkiyi göstermemekte, mükellefler bundan cesaret alarak kanun boşluklarından yararlanmakta ve vergi kayıp ve kaçağına sebebiyet vermektedirler. Ülkemizde yetkili birimler tarafından yapılan denetime fiili denetim ya da doğrudan denetim denilmektedir. Bunlar yaygın ve yoğun vergi denetimi, vergi incelemesi ve aramadır. Vergi sistemimiz ayrıca vergiyi güvence altına alabilmek için kendi yapısında bazı denetim yollarına yer vermiştir. Bunlar; talih oyunları salonlarından elde edilen kazançlarda asgari vergi, hayat standardı esası, vergi kesintisi, belge düzeni, vergilerin açıklanması, vergi iadesi, vergi istihbarat arşivi, bilgi toplama, özel kıyaslama metodu olarak sayılabilir. Ayrıca denetim işlevi gören bilgisayar kullanımı, internet kullanımı, tek vergi numarası uygula maları da mevcuttur. Vergi denetiminde etkinliğin sağlanması vergi mevzuatına ve gelir idare sinin reorganizasyonuna bağlıdır. Vergi ahlak ve bilincinin toplumumuzda yer leştirilmesi, vergi denetiminin bir plan dahilinde yapılması, vergi denetim birim-leri ile mükellef arasında işbirliğinin sağlanması, denetim elemanlarının nitelik, nicelik ve maddi imkânlarının arttınlması,hızla tüm bölgelerimizde otomasyona geçilmesi, tek vergi numarası uygulamasının yaygınlaştırılarak her vatandaşımı zın bir vergi numarası almasının sağlanması, çalışma metodunun iyileştirilmesi gibi tedbirler vergi denetiminde etkinliği artıracak uygulamalardır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The success of a tax system, beside tax laws and tax tariff, depend on comprehensive imposing tax by administration and its inspection. Tax inspection can be explained briefly that confirming whether or not tax-payers and administration act toward directions of the principles that are specified by laws. Tax inspection has been practised at tax-payers view according to specific revision technics by examining and searchings. One of the most important things at the imposing tax system which depends on tax return is tax inspection. Therefore, one of the significant duties of the tax administration is tax inspection. The general goal of the tax inspection is making sure that tax-payers give true statement. Beside that, it can be mentioned like training of tax-payers, settling conscious of tax, justice of taxation and achieving equality principles reaching socio-economic aims. Meantime, tax inspection is the unique way to raise tax revenues as well as the most effective method to diminish tax loss. Effective tax inspection results tax administration to be active.Because, holding expenses in a specific level to impose taxes and every kind of savings that could be obtained from tax revenues increase effecting of tax administration. Since developped countries have every kind of development criterion, they are also countries that being succesful at tax inspection and their tax incomes are the highest part in their total revenues. But, developping countries are seemed that they haven't succeded exactly at tax inspection, haven'torganized tax administration sufficiently, and tax revenues are very low countries. In the present, in all developped countries, local inspection have been made. In our country, it has been transfered to that system,too, since 1.6.1998 in 6 centers that included 50 cities. In our country, public expenditures are raising every passing year more than the year before that, and the proportion of tax incomes that should cover public expenses have not been realized at expected level. Meanwhile, it has a lot of reasons, but the most important reasons are lossing of taxes that appeared at out of registered businesses which couldn't been registered and tax dodging due to some reasons whether tax-payers know or not. It has been expressed by experts that loss of tax and its evasion rank high level in our country. This attitude shows the importance of tax inspection. The tax inspection in Turkey has been done by central personnels who are financial inspectors, counting experts, revenues controllers and local personnels who are tax inspectors. The insufficient numbers of tax inspectors personnels, the lack of coordination amongst them, tax inspection in unproper plan does not make expected influence on tax-payers, then tax-payers can get courage to have benefits from tax gaps and cause losing tax and dodging. In our country, the inspection that is made by authorized units is meant actual inspection or direct inspection. There are widespread and compact tax inspection, tax searching and investigation. Our tax system, in addition, allows some inspection methods in its structure to quarantere tax. These are some methods: the minimum tax on earnings that are obtained from fortune game places, the base of life standard, tax reduction, ordering of document, revealing of taxes, tax allowance, tax information archives, collecting information and special comparison methods. In addition, there are using of computer that is functioning as inspection, using of internet and practising tax odd numbers. Effecting at tax inspection depends on tax legislation and reorganization of income administration. Settling of tax ethic and its consciousness into oursociety, inspecting of tax in a proper plan, having cooperation between tax inspection units and tax-payers, increasing quality, quantity and incomes of inpection personnels, transferring to otomation rapidly in our all regions, spreading of odd tax number that making every our citizen have one, and reforming the method of work are practices that will increase the effectiveness of tax inspection.
Benzer Tezler
- Türkiye'de vergi denetiminde etkinliğin sağlanmasında belge düzeni
Document system in providing efficiency of tax audit in Turkey
SEDA ÖZTÜRK
- Türkiye'de vergi denetiminde etkinliğin sağlanmasında belge düzeninin yeri ve önemi
The Importance and the place of the documentary order in providing efficiency in tax regulations
HÜLYA ÜNNÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
EkonomiDokuz Eylül ÜniversitesiMali Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL TÜĞEN
- Türkiye'de vergi denetiminde etkinliğin sağlanmasında belge düzenine ilişkin sorunların değerlendirilmesi
Assessment of issues relate to documant arrangement so as to provide effective tax audit in Turkey
ERHAN GÜMÜŞ
- Türkiye'de vergi denetimi ve vergi denetiminde etkinliğin sağlanmasında toplam kalite yönetimi
Tax auditing in Turkey and the practice of total quality management in providing the efficiency of tax auditing
MEHMET EMİN MERTER
- İnşaat sektöründeki vergi denetiminin etkinliği ve analizi: Ankara iline yönelik bir uygulama
Tax audit efficiency and analysis in the construction sector: A case study for the city of Ankara
ÇİĞDEM ALP ERDURSUN