Salutogenez model ve duygusal özgürlük teknikleri kullanılarak Tip 2 diyabetli bireylere verilecek bakımın bütünlük duygusu ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of care provided to individuals with Type 2 diabetes on the sense of wholeness and quality of life using the salutogenesis model and emotional freedom techniques
- Tez No: 893665
- Danışmanlar: PROF. DR. HANDAN ZİNCİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Bakım, Diyabet, EFT, Salutogenez Model, Care, Diabetes, EFT, Salutogenesis Model
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
SALUTOGENEZ MODEL VE DUYGUSAL ÖZGÜRLÜK TEKNİKLERİ KULLANILARAK TİP 2 DİYABETLİ BİREYLERE VERİLECEK BAKIMIN BÜTÜNLÜK DUYGUSU VE YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ Ömer ÖDEK Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Halk Sağlığı Hemşireliği Doktora Tezi, Temmuz 2024 Danışman: Prof. Dr. Handan ZİNCİR ÖZET Bu araştırma, Tip 2 diyabetli bireylere ev ziyareti yapılarak salutogenez model ve salutogenez model ile Duygusal Özgürlük Teknikleri (EFT) yöntemleri kullanılarak verilen hemşirelik bakımının bütünlük duygusu, yaşam kalitesi, öz yönetimine ve metabolik değişkenlere etkisi açısından bir farkının olup olmadığının incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırma, randomize kontrollü deneme modeli olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 25 müdahale 1, 24 müdahale 2, 25 kontrol grubu olmak üzere toplam 74 tip 2 diyabetli birey oluşturmuştur. Araştırmada veriler Tanımlayıcı Bilgi Formu ile Bütünlük Duygusu Ölçeği (BDÖ), Diyabette Yaşam Kalitesi Ölçeği (DYKÖ), Diyabet Öz Yönetim Skalası (DÖYS), ölçeği ve metabolik kontrol parametreleri formu uygulanmıştır. Müdahale grubu 1'e, ev ziyaretleri ile gerçekleştirilen hemşirelik bakımında salutogenez modeli sekiz hafta boyunca uygulanmıştır. Müdahale grubu 2'ye ise, ev ziyaretleri ile gerçekleştirilen hemşirelik bakımında Salutogenez model ile birlikte EFT yöntemi sekiz hafta boyunca uygulanmıştır. Kontrol grubundaki bireylere herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Araştırmanın verileri, ön test, sekiz haftalık uygulama ve ön test uygulamasından on iki hafta sonra uygulanan son test ile toplanmıştır. Tüm grupların karşılaştırılmasında parametrik istatistiklerden tek yönlü ANOVA, grup içi karşılaştırılmasında ise bağımlı testlerden t-test kullanılmıştır. Araştırma grupları arasındaki kategorik değişkenlerin karşılaştırılmasında Ki-kare testi kullanılmıştır. Çalışmada müdahale grubu 1, müdahale grubu 2 ve kontrol gubundaki bireylerin ön test BDÖ, DYKÖ, DÖYS ve metabolik kontrol parametre puan ortalamaları benzerdir. Salutogenez modeli kullanılarak tip 2 diyabetli bireylere sağlanan bakımın, bütünlük duygusu, yaşam kalitesi, diyabet öz yeterlilik ve metobolik parametrelerüzerinde olumlu etkileri olduğu bulunmuştur. Ayrıca, Salutogenez modeli ile Duygusal Özgürlük Teknikleri'nin (EFT) birlikte kullanıldığı bakımın, sadece Salutogenez modelinin uygulandığı gruba kıyasla, tip 2 diyabetli bireylerde bütünlük duygusu, yaşam kalitesi, diyabet öz yeterliliği ve metabolik parametreler üzerinde daha olumlu etkiler yarattığı sonucuna varılmıştır. Tip 2 diyabetli bireylerin semptomlarla başa çıkma süreçlerine yönelik ev ziyaretleri aracılığıyla sunulan salutogenez modeli odaklı bakım ve bu bakıma duygusal özgürlük teknikleri (EFT) eklenerek gerçekleştirilmesinin, hemşirelik uygulamalarında yaygın bir şekilde yer alması önerilebilir.
Özet (Çeviri)
THE EFFECT OF CARE PROVIDED TO INDIVIDUALS WITH TYPE 2 DIABETES ON THE SENSE OF WHOLENESS AND QUALITY OF LIFE USING THE SALUTOGENESIS MODEL AND EMOTIONAL FREEDOM TECHNIQUES Ömer ÖDEK Erciyes University Institute of Health Sciences Department of Nursing, Public Health Nursing PhD Thesis, July 2024 Supervisor: Prof. Dr. Handan ZİNCİR ABSTRACT This study was conducted to investigate whether nursing care provided using the Salutogenesis Model and the Salutogenesis Model combined with Emotional Freedom Techniques (EFT) during home visits to individuals with Type 2 diabetes makes a difference in terms of sense of coherence, quality of life, self-management, and metabolic variables. The study was designed as a randomized controlled trial. The sample of the study consisted of 74 individuals with Type 2 diabetes, divided into 25 participants in intervention group 1, 24 participants in intervention group 2, and 25 participants in the control group. Data were collected using a Descriptive Information Form, the Sense of Coherence Scale (SOC), the Diabetes Quality of Life Scale (DQOL), the Diabetes Self-Management Scale (DSMS), and a metabolic control parameters form. For intervention group 1, the Salutogenesis Model was applied during nursing care provided through home visits for eight weeks. For intervention group 2, the Salutogenesis Model combined with EFT was applied during nursing care provided through home visits for eight weeks. No intervention was applied to the control group. Data were collected through a pre-test, an eight-week application, and a post-test conducted twelve weeks after the pre-test. One-way ANOVA was used for intergroup comparisons of all groups, and paired t-tests were used for intragroup comparisons. The Chi-square test was used to compare categorical variables between the study groups. The pre-test SOC, DQOL, DSMS, and metabolic control parameter scores were similar across intervention group 1, intervention group 2, and the control group. It was found that care provided using the Salutogenesis Model had positive effects on sense of coherence, quality of life, diabetes self-efficacy, and metabolic parameters in individuals with Type 2 diabetes. Additionally, it was concluded that care provided using the Salutogenesis Model combined with EFT had more positive effects on sense of coherence, quality of life, diabetes self-efficacy, and metabolic parameters in individuals with Type 2 diabetes compared to the group where only the Salutogenesis Model was applied. It is recommended that nursing care focusing on the Salutogenesis Model and incorporating Emotional Freedom Techniques (EFT) through home visits for managing the symptoms of individuals with Type 2 diabetes be widely adopted in nursing practices.
Benzer Tezler
- Salutogenez model temelli kırılganlığı önleme programının 55 yaş ve üstü kadınlarda kırılganlık gelişimi ve bütünlük duygusuna etkisi
The effect of salutogenic model based frailty prevention program on development of frailty and sense of coherence in women aged 55 years and over
MERVE ALTINER YAŞ
Doktora
Türkçe
2022
Halk Sağlığıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELDA SEÇGİNLİ
- Şizofreni tanılı bireylerde salutojenik yaklaşım temelli görüşmenin bütünlük duygusu ve psikolojik dayanıklılığa etkisi
The effect of salutogenic approach based interview on sense of coherence and psychological resistance in individuals with schizophrenia
ÖZGÜR SEMA ACI
Doktora
Türkçe
2020
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA YASEMİN KUTLU
- Salutogenez modeline dayalı danışmanlık eğitiminin şizofreni hastalarında bütünlük duygusu, iyileşme ve işlevselliğe etkisi
The effect of counseling training based on the salutogenesis model on the sense of coherence, recovery and functionality in schizophrenia patients
BÜŞRA KARAYUMAK
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN GÜRHAN
- Hemşirelik bakımına yönelik 'Cinsel İyilik Hali Modeli' nin geliştirilmesi: İnfertil kadınlarda bir uygulama örneği
Development of the 'Sexual Well-Being Model' for nursing care: A practice case in infertile women
AYŞE DELİKTAŞ DEMİRCİ
Doktora
Türkçe
2021
HemşirelikAkdeniz ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE KABUKCUOĞLU
- Periton diyalizi hastalarında salutogenez modeline dayalı bakımın bütünlük duygusuna etkisi
The effect of salutogenesis-based care on the sense of coherence in peritoneal dialysis patients
NURCAN UZDİL