Geri Dön

Sovyetler Birliği sonrası ulus inşa süreçleri

Nation buildings after Soviet Union

PDF İndir

  1. Tez No: 894011
  2. Yazar: SERVET KIŞLA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHTAP SÖYLER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Ulus kavramı, bir toprak parçasında yaşayan topluluğun egemen gücün hegemonyası kurtulmak için bir araya gelip kültürel ve siyasal bağlarla kurmaları sonrası bağımsızlıklarını kazanmaları ile ortaya çıkmaktadır. Ulus inşa süreçlerinde toplulukta yer alan insanlar egemen bir devletten ayrılma isteğinin yanı sıra ortak bir lisan, din, tarih ve gelenekler ve/veya bağımsızlık elde etme, sürdürme arzusu ile oluşan yurttaşlık bilinci altında birleşebilmektedir. Bir başka deyişle, ulus kendisine egemen olan güçten kurtulmak için kültürel veya siyasal milliyetçilik unsurlarını benimseyerek birliğini sürdürür. Sovyetler Birliği her ne kadar Sovyet insanı yaratarak ülkedeki ulusları bu kavram etrafında birleştirmeye çalışsa da ülkedeki federal cumhuriyetler içinde bağımsızlıklarını ilan ederek birer devlet kurmuşlardır. Bu devletler, içinde farklı etnisiteleri barındırmasına rağmen nüfus içinde payı en yüksek olan etnisitelerin ulus bilinci yaratmada kültürel altyapıyı sağladığı görülmektedir. Ulus inşası sırasında ön plana çıkan diğer etken yönetici elitlerin post kolonyal milliyetçilik altında izledikleri politikalar olmuştur. Bazı devletlerde ise toplumsal tabandan devrim yoluyla gelişen ulus devlet olma süreci yaşanmıştır. Sovyetler Birliği, kolonyalist yaklaşım açısından değerlendirildiğinde sömürge devletlerinden farkları bulunan bir devlettir. Çünkü Sovyetler Birliği çatısı altındaki farklı yerel dillerin ve kültürlerin gelişimi amaçlanmış ve bu amaç doğrultusunda kurumsallaşma gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte siyasi ve idari yerelleşme hususunda da yerel halklar teşvik edilmiş, yerel idarecilerin ve aydınların yetiştirilmesi sağlanmıştır. Hatta bu yerel aydınların bir kısmı Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında, ulus inşası süreçlerinin yönetici kesimini oluşturmuşlardır. Bu özelliklerin yanı sıra beraber Sovyetler Birliği merkezi bir devletti ve yerelleşme sadece merkezin belirlediği sınırlar dahilinde kalıyordu. Ayrıca devlet ideolojik bir temel üzerinde bulunmakta olup onu oluşturan yapılar olan cumhuriyetlerde bu temelin parçasıydı. Ayrıca Sovyet insanı yetiştirme hedefi kültürel bir hegemonya oluşturmaktaydı. Merkez yönetiminin cumhuriyetler üzerindeki idari, ideolojik ve kültürel egemenliği 1980'lerin sonunda cumhuriyetlerde bağımsızlık hareketleri ile sonuçlanmıştır. Post kolonyal milliyetçilik ile bağımsızlıklarını elde eden bu ülkeler ulus yapılarını kültürel milliyetçilik, siyasal milliyetçilik ile sağlamlaştırmaya çalışmışlardır. Bu tez, Sovyetler Birliğinden bağımsızlıklarını elde eden ülkelerin ulus inşaları sırasında uluslarını siyasal ve kültürel topluluk haline getiren unsurları tartışmaktadır. Devletler ulus inşa sürecinde gerek kültürel milliyetçilikten gerek siyasal milliyetçilikten etkisinde olsa da bağımsızlık süreçleri devrimsel nitelik taşımaktadır. İnşa edilen ulus yapılarının temelleri farklı olmaları ile birlikte bu farklılıklar ülkelerdeki etnisite farklılıklarının getirdiği dinamiklerden kaynaklanmaktadır.Ülkelerin ulus oluşturma süreçleri hakkındaki literatür incelendiğinde ulus inşa sürecinde siyasal topluluk ve kültürel topluluk inşalarında keskin bir ayrım bulunmadığı gözlemlenmiştir. İnşa edilen ulusların temeli farklı olsa ülkeler ulus inşa süreçlerinde iki tür milliyetçilikten de yararlanmışlardır.

Özet (Çeviri)

The concept of nation emerges when the community living on a piece of land comes together in order to get rid of the hegemony of the sovereign power and gains their independence after establishing cultural and political ties. In nation-building processes, people in the community can unite under a common language, religion, history and traditions and/or a sense of citizenship formed by the desire to achieve and maintain independence, as well as the desire to secede from a sovereign state. In other words, the nation maintains its unity by adopting elements of cultural or political nationalism in order to get rid of the dominant power. Although the Soviet Union tried to unite the nations around this concept by creating Soviet people, the federal republics in the country declared their independence and established states. Although these states harboured different ethnicities, it is seen that the ethnicities with the highest share in the population provided the cultural infrastructure for creating a national consciousness. Another factor that came to the fore during nation-building was the policies pursued by the ruling elites under post-colonial nationalism. In some states, the process of becoming a nation state developed through revolution from the social base. When the Soviet Union is evaluated in terms of colonialist approach, it is a state that has differences from colonial states. Because the development of different local languages and cultures under the Soviet Union was aimed and institutionalisation was carried out for this purpose. In addition, local peoples were encouraged in terms of political and administrative localisation, and local administrators and intellectuals were trained. Some of these local intellectuals even formed the executive part of the nation-building processes after the dissolution of the Soviet Union. In addition to these features, the Soviet Union was a centralised state and decentralisation could only take place within the borders set by the centre. In addition, the state was based on an ideological foundation and the republics, which were its constituent structures, were part of this foundation. In addition, the goal of raising Soviet people constituted a cultural hegemony. The administrative, ideological and cultural domination of the central government over the republics resulted in independence movements in the republics at the end of the 1980s. These countries, which gained their independence with post-colonial nationalism, tried to consolidate their nation structures with cultural nationalism and political nationalism. This thesis discusses the elements that transformed the nations of the countries that gained their independence from the Soviet Union into political and cultural communities during their nation building. Although states are influenced by both cultural nationalism and political nationalism in the nation building process, the independence processes are revolutionary. Although the foundations of the constructed nation structures are different, these differences stem from the dynamics brought about by the differences in ethnicity in the countries.When the literature on the nation-building processes of countries is analysed, it is observed that there is no sharp distinction between the construction of political community and cultural community in the nation-building process. Even if the basis of the nations built is different, countries have benefited from both types of nationalism in the nation building process.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    624650

    La coopération entre les pays Turcophones et le nouveau régionalisme

    Türk dili konuşan ülkeler arasinda işbirliği ve yeni bölgeselcilik

    PELİN MUSABAY BAKİ

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2020

    Uluslararası İlişkilerGalatasaray Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ FAİK DEMİR

  2. Tez No

    265368

    Ulus-devlet inşa sürecinde sinema: Bağımsızlık sonrası Kazak sineması örneği

    Cinema in the nation-state building process: The example of Kazakh cinema after independence

    MOLDİYAR YERGEBEKOV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    İletişim BilimleriAnkara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DİLEK BEYBİN KEJANLIOĞLU

  3. Tez No

    277729

    Nationality policies in Post-Soviet Kazakhstan

    Sovyet sonrası Kazakistan'da ulus politikaları

    DENİZ DİNÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Avrasya Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ŞEN

  4. Tez No

    433888

    Ukrayna'nın ulus ve devlet inşa süreci ve küresel güçlerin bu sürece etkisi

    Ukraine's nation and state building process and the effects of global powers to this process

    ZEYNEP BENLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Uluslararası İlişkilerBaşkent Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL AYDINGÜN

  5. Tez No

    660025

    Bağımsızlık sonrası Özbekistan'da İslâm

    Islam in post-independence Uzbekistan

    PINAR DEMİR ER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. İHSAN TOKER

Geri Dön