Ebeveyn tutumları ile okul öncesi dönem çocuklarının sosyal duygusal uyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between parental attitudes and social adaptation skills of preschool children
- Tez No: 894649
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜBEYDE DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Ebeveyn Tutumları, Sosyal Duygusal Uyum, Preschool Education, Parental Attitudes, Social Emotional Adjustment
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu araştırmanın amacı ebeveyn tutumları ile okul öncesi dönem çocuklarının sosyal duygusal uyum düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaç doğrultusunda çocukların cinsiyetine, anne çalışma durumuna, çocuğun doğum sırasına, anne ve babanın eğitim düzeyine, sosyoekonomik durum değişkenine göre ebeveyn tutumlarının ve çocukların sosyal duygusal uyumlarının farklılaşıp farklılaşmadığı sorusuna yanıt aranmıştır. Çalışmada nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma evrenini, 2022-2023 eğitim öğretim yılında İzmir ili Buca ilçesi Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı anaokulları ve anasınıflarında eğitimine devam etmekte olan okul öncesi yaş grubu çocukları ve ebeveynleri oluşmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu, İzmir il merkezi Buca ilçesinde yer alan 6 anaokulu 5 anasınıfından 5-6 yaş grubu 675 çocuk ve ebeveynleri oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama araçları olarak; Karabulut Demir ve Şendil (2008) tarafından geliştirilen“Ebeveyn Tutumları Ölçeği”, Güven ve Işık tarafından geliştirilen (2006)“Beş Yaş Çocukları İçin Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği”ve araştırmacı tarafından hazırlanan“Aile Bilgi Formu”kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde non-parametrik testlerden olan Kruskal Wallis Testi (KWH) kullanılmış ve farklılığın kaynağının bulunması için Mann- Whitney U Testi kullanılmıştır. İstatistiksel karşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır. Çalışma bulgularına göre; ebeveyn tutumlarının genel olarak demokratik olduğu görülmüştür. Tutumların cinsiyet değişkenine göre anlamlı fark yaratmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Annelerin çalışması ile demokratik ve izin verici ebeveyn tutumlarında artış olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmayan annelerin ise otoriter ve aşırı koruyucu tutumlarının yüksek olduğu görülmüştür. Doğum sırasına bağlı olarak ilk sırada doğan çocukların ebeveynlerinin demokratik ve izin verici tutumlarının yüksek olduğu görülmüştür. Üç ve üzeri doğum sırasında çocuğu olan ebeveynlerin ise genel olarak otoriter ve aşırı koruyucu tutuma sahip olduğu bulunmuştur. Anne ve babaların eğitim düzeyine göre üniversite mezunu olan ebeveynlerin demokratik tutuma sahip olduğu görülmüştür. Okuryazar ve ilköğretim mezunu olan ebeveynlerde ise otoriter ve aşırı koruyucu tutumun hâkim olduğu görülmüştür. Sosyoekonomik durumda ise üst ve orta sosyoekonomik düzeyde olan ebeveynlerin demokratik ve izin verici tutuma sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Alt sosyoekonomik düzeye sahip olan ebeveynlerin ise otoriter ve aşırı koruyucu tutuma sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal duygusal uyumda çocukların genel olarak sosyal yaşamın gereklerine uygun davranma davranışlarının üst düzeyde olduğu görülmüştür. Uyumun cinsiyete, anne çalışma durumuna, doğum sırasına ve anne eğitim durumuna göre farklılık yaratmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Baba eğitim durumunda üniversite mezunu babaların çocuklarının, okuryazar olan babaların çocuklarına göre akranlarla etkileşimi yüksek çıkmıştır. Sosyoekonomik durumu üst düzeyde olan ebeveynlerin çocuklarının sosyal yaşamın gereklerine uygun davranma, sosyal duruma uygun tepki verme ve akranlarla etkileşimlerinin yüksek çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın önemli bulgularından biri anne baba tutumları ile okul öncesi çocukların sosyal duygusal uyumları arasında ilişki olması sonucudur. Korelasyon analizleri sonucunda sosyal duygusal uyum (sosyal yaşamın gereklerine uygun davranma, sosyal çevreye pozitif yaklaşma, akranlarla etkileşim, sosyal duruma uygun tepki verme) ile ebeveyn demokratik tutum arasında pozitif, otoriter tutum ile negatif bir ilişki olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between parental attitudes and social emotional adjustment levels of preschool children. In line with this purpose, the question of whether parental attitudes and children's social emotional adjustment differ according to children's gender, mother's employment status, child's birth order, mother and father's education level, socioeconomic status variable was sought to be answered. Relational survey model, one of the quantitative research models, was used in the study. The population of the study consists of preschool children and their parents attending preschools and kindergartens affiliated to the Ministry of National Education in Buca district of Izmir province in the 2022-2023 academic year. The sample of the study consisted of 675 children aged 5-6 years and their parents from 6 kindergartens and 5 preschools in Buca district of Izmir province.“Parental Attitudes Scale”developed by Karabulut Demir and Şendil (2008),“Marmara Social Emotional Adjustment Scale for Five Year Old Children”developed by Güven and Işık (2006) and“Family Information Form”prepared by the researcher were used as data collection tools. Kruskal-Wallis Test (KWH), one of the non-parametric tests, was used in statistical analysis and Mann-Whitney U Test was used to find the source of the difference. The significance level was taken as .05 in statistical comparisons. According to the findings of the study, it was observed that parental attitudes were generally democratic. It was concluded that attitudes did not make a significant difference according to gender variable. It was concluded that democratic and permissive parental attitudes increased with mothers' employment. On the other hand, authoritarian and overprotective attitudes of non-working mothers were found to be high. Depending on the birth order, it was observed that the democratic and permissive attitudes of the parents of children born in the first order were high. Parents of children born in the third and higher birth order were found to have authoritarian and overprotective attitudes in general. According to the educational level of the parents, it was observed that parents who were university graduates had democratic attitudes. On the other hand, parents who were literate and primary school graduates had authoritarian and overprotective attitudes. In terms of socioeconomic status, it was concluded that parents with upper and middle socioeconomic status had democratic and permissive attitudes. Parents with lower socioeconomic status were found to have authoritarian and overprotective attitudes. In social-emotional adjustment, it was observed that children generally had high levels of behaviors appropriate to the requirements of social life. It was concluded that adjustment did not differ according to gender, mother's employment status, birth order and mother's education level. In terms of father's education, children of university graduates had higher levels of interaction with peers than children of literate fathers. It was concluded that the children of parents with high socioeconomic status had higher levels of behaving in accordance with the requirements of social life, reacting appropriately to social situations and interacting with peers. One of the important findings of the study is that there is a relationship between parental attitudes and preschool children's social emotional adjustment. As a result of correlation analyses, it was revealed that there was a positive relationship between social emotional adjustment (behaving in accordance with the requirements of social life, approaching the social environment positively, interacting with peers, reacting appropriately to the social situation) and parental democratic attitude, and a negative relationship with authoritarian attitude.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum düzeyleri ile ebeveyn tutumları ve çocuğun mizaç özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between the school adaptation level of preschool children with their parental attitude and temperament characteristics of child
BETÜL ARABACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR BAĞÇELİ KAHRAMAN
- Okul öncesi dönemdeki çocuğun okula adaptasyonuna ebeveyn tutumlarının etkisi: Acarkent ve Bağcılar örnekleriyle
The effect of parental attitudes on preschool children's adaptation to school: Acarkent and Bağcilar examples
YEZDAN YEDİKARDEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAMİ VAROL ÜLKER
- Okul öncesi dönem çocukların annelerinin kişilik özelliği ve çocuk yetiştirme tutumu ile çocuğun mizaç ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between mothers' personality traits and child raising attitude and preschool children's temperament and social behavior
PERİHAN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiUfuk ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL ERDOĞAN BAKAR
- 3-6 yaş çocukların sosyal beceri düzeyleri ile annelerinin çocuk yetiştirme tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of relationship between 3-6 aged children social skill levels and child rearing styles of mothers
FETHİYE CEREN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR OKAN DEMİRCİ
- Okul öncesi dönem çocuklarının bağlanma stilleri ve sosyal duygusal becerilerinde annelik uygulamalarının rolü
The role of motherhood practices in the attachment styles and social emotional skills of pre-school children
ÖZLEM ERKAL