Bir aile sağlığı merkezine başvuran 40 yaş üstü yetişkinlerde kardiyovasküler hastalık riski, risk faktörleri bilgi düzeyi ve ilişkili etmenler
Cardiovascular disease risk, risk factors knowledge, and associated factors in adults over 40 who apply to a family health center
- Tez No: 894753
- Danışmanlar: PROF. DR. MELTEM ÇÖL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Amaç: Yaygınlığı ve neden olduğu ölümlerin sıklığından dolayı önem gösteren kardiyovasküler hastalıklar için risk durumunu ve bilgi düzeylerini belirlemek hastalığın kontrolü için önemlidir. Bu araştırmada, Ankara'da bir aile sağlığı merkezine başvuran 40 yaş ve üzeri yetişkinlerin; kardiyovasküler hastalık risk faktörlerini, risk düzeylerini, risk faktörleri konusundaki bilgilerini ve ilişkili etmenleri saptamak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel tipte olup Temmuz-Ekim 2023 tarihleri arasında aile sağlığı merkezine başvuran 40 yaş ve üzerindeki kişilerde yürütülmüştür. Bu yaş grubunda aile sağlığı merkezine kayıtlı 14.904 kişi bulunmakta olup minimum örneklem hacmi 360 olarak hesaplanmıştır. Araştırma 470 kişiyle tamamlanmış olup veriler araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme ile toplanmıştır. Veri toplama formu; sosyodemografik bilgi formu, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketini (IPAQ) de içeren davranışsal risk faktörleri formu, Kardiyovasküler Hastalıklar Risk Faktörleri Bilgi Düzeyi (KARRİF-BD) Ölçeği ve metabolik ve antropometrik ölçümleri içeren toplam 66 sorudan oluşmuştur. Avrupa Kardiyoloji Derneği tarafından 2003 yılında geliştirilen ve kullanıma uyarlanan SCORE-Türkiye ile on yıllık ölümcül kardiyovasküler hastalık riski belirlenmiştir. Craig ve ark. tarafından 2003 yılında geliştirilen, Öztürk tarafından Türkçeye uyarlanan IPAQ ölçeğinin kısa formu ile fiziksel aktivite ölçülmüştür. Arıkan ve ark. tarafından 2009 yılında geliştirilen, KARRİF-BD ölçeği ile kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri bilgi düzeyi belirlenmiştir. Araştırma için Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı Etik Kurulundan onay alınmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler; ortalama, standart sapma, ortanca, 1.çeyrek, 3. çeyrek, en küçük ve en büyük değer, frekans ve yüzdeler şeklinde hesaplanmıştır. Tekli analizlerde; Mann Whitney U, Kruskal Wallis ve Ki Kare testleri, korelasyon analizinde Spearman testi kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 62,39±11,12 olup; %59,1'kadın, %68,1'i evli ve %60,4'ü üniversite ve üzerinde eğitim düzeyindedir. En sık görülen bulaşıcı olmayan hastalıklar; %47,7 ile hipertansiyon, %27 ile diyabet olmuştur. Katılımcıların %26,8'i sigara, %15,7'si alkol kullanmaktadır. Her gün meyve ve sebze tüketenlerin oranı %60 üzerindedir. Fiziksel aktivite düzeyi“minimal aktif”olanların oranı %75,8'dir. Fazla kiloluluk ve obezite %71,9 sıklıktadır. Yapılan ölçümlere göre grubun; %32,7'sinin kan basıncı yüksek, %51,5'inin total kolesterolü normalin üstündedir. SCORE risk sistemine göre katılımcıların %52,4'ünün risk düzeyi“çok yüksek”olarak bulunmuştur. İleri yaşta olanların, erkeklerin ve aktif çalışmayanların, hipertansiyon, hiperlipidemi ve tip 2 diyabet tanısı olanların risk düzeyi daha yüksektir (p
Özet (Çeviri)
Aim: Determining cardiovascular diseases, the leading causes of death in the world, and their underlying risk factors is important for controlling these diseases. This research aims to determine the cardiovascular disease risk factors, risk levels, knowledge about risk factors, and related factors of adult patients aged 40 and over who applied to a family health center in Ankara. Materials and Methods: This cross-sectional research was conducted on people aged 40 and over who applied to Family Health Center between July and October 2023. There are 14,904 people registered to the family health center in this age group and the minimum sample size is calculated as 360. The research was completed with 470 people and the researcher collected the data through face-to-face interviews. The data collection form consists of 66 questions in total including a sociodemographic information form, the behavioral risk factors form including the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ), the cardiovascular diseases risk factors knowledge level (CARRF-KL) scale, and metabolic and anthropometric measurements. With SCORE, which was developed by the European Society of Cardiology in 2003 and adapted for use in Turkey, the ten-year risk of fatal cardiovascular disease was determined. Physical activity was measured with the short form of the IPAQ scale, which was developed by Craig et al. and adapted into Turkish by Öztürk. Knowledge level of cardiovascular disease risk factors was determined with the KARRIF-BD scale, developed by Arıkan and friends in 2009. Approval for the research was taken from the Ankara University Faculty of Medicine Deanery Ethics Committee. SPSS 25.0 package program was used to analyze the data. The descriptive statistics was calculated as mean, standard deviation, median, 1st quarter, 3rd quarter, smallest and largest value, frequency and percentages. Mann Whitney U, Kruskal Wallis and Chi-Square tests were used in single analysis and the Spearman test was used in correlation analysis. Results: The average age of the participants is 62.39±11.12; 59.1% are women, 68.1% are married and 60.4% have a university degree or higher. The most common noncommunicable diseases are; it was hypertension with 47.7% and diabetes with 27%. 26.8% of the participants smoke and 15.7% use alcohol. The rate of those who consume fruits and vegetables every day is over 60%. The rate of“minimally active”physical activity level is 75.8%. Overweight and obesity have a frequency of 71.9%. According to the measurements, the group; 32.7% have high blood pressure and 51.5% have total cholesterol above normal. According to the SCORE risk system, the risk level of 52.4% of the participants was found to be“very high”. The risk level is higher for older people, men, those who are not actively working, and those diagnosed with hypertension, hyperlipidemia and type 2 diabetes (p
Benzer Tezler
- Bolu il merkezindeki aile sağlığı merkezlerine başvuran 40 yaş üstü kadınlarda ve bu merkezlerde çalışan hemşirelerde kendi kendine meme muayenesi bilgi ve uygulamalarının karşılaştırılması
Comparison of knowledge and practice of breast self examination (bse) through over 40 years old women referred by and nurses working in bolu family health centers
AYŞEN TAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HemşirelikAbant İzzet Baysal ÜniversitesiHemşirelik Bölümü
YRD. DOÇ. DR. YASEMİN YILDIRIM
- Bir aile sağlığı merkezine kayıtlı olan 18-49 yaş arası evli kadınların genital hijyen davranışları ve sağlık sonuçları
Genital hygiene behaviors and health outcomes for married woman between the ages of 18-49 who are registered to family health care services
GİZEM AKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN GÜVENÇ
DOÇ. DR. AYŞE KILIÇ
- Yaşlılara uygulanan akupresin, konstipasyon semptomlarına ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of acupressure on constipation symptoms and quali̇ty of life in ELDERLY people
TUĞBA AYDEMİR
Doktora
Türkçe
2022
HemşirelikErciyes ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULTAN TAŞCI
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAYRAKTAR
- Aile sağlığı merkezine başvuran 65 yaş ve üstü popülasyonun günlük fiziksel aktivite düzeylerinin yaşam kalitesi ve yaşam doyumuna etkisi
The effect of daily physical activity levels on the quality of life and life satisfaction of the population 65 years old and older who apply to the family health center
ELİF AKAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSakarya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDÜLKADİR AYDIN
- Aile sağlığı merkezine kayıtlı kişilerin algılanan stres düzeyi ile uykusuzluk şiddeti arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between perceived stress level and insomnia severity of people registered at a family health center
CEBRAİL EKMEKÇİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN IŞIK GÖNENÇ