Geri Dön

Bazı sıvı sabunların Pisum sativum L. üzerindeki sitotoksik etkilerinin belirlenmesi

Determination of the cytotoxic effects of some liquid soaps on Pisum sativum L.

  1. Tez No: 894900
  2. Yazar: AYŞE TEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM AKSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoloji, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Kromozom Anormallikleri, Mitotik İndeks, Pisum sativum, Sıvı El Sabunu, Sitotoksik Etki, Chromosome Abnormalities, Mitotic Index, Pisum sativum, Liquid Hand Soap, Root Length, Toxic Effect
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Biyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 72

Özet

Nüfus artışıyla birlikte endüstriyel ve evsel faaliyetlerin artması, çevresel kirleticilerin birikimine yol açabilmektedir. Bu atıkların ekosistemlere olan etkileri son yıllarda önemli araştırma alanlarını oluşturmuştur. Deterjan ve sabun atıkları, petrol rafinerilerinden oluşan kimyasallar, kömür kullanımından kaynaklanan atıklar, insan ve hayvan ilaçları, tekstil üretiminde kullanılan kimyasal boya ve atıklar temel kirletici faktörlerdir. Nüfus artışı ile birlikte, yaşadığımız salgın hastalıkların çevre üzerinde oluşturduğu olumsuz etkilerden biri de artan kimyasal madde kullanımıdır. Sıvı el sabunları gibi evsel ürünlerin içeriğinde bulunan kimyasal maddeler canlılara zarar verebilir. Bu çalışmada, sıvı el sabunlarının, çevre üzerindeki potansiyel kirletici etkilerinin belirlenmesi amacı ile bezelye bitkisinde, çimlenme ve mitoz bölünme incelenerek sitotoksik ve genotoksik etkiler tespit edildi. Çevre dostu, standart ve antibakteriyel olmak üzere, altı farklı sıvı el sabunu kullanılarak, farklı içeriklere sahip sabunların etkileri değerlendirildi. Çevre dostu sıvı el sabunları ÇS1, ÇS2; standart sıvı el sabunları SS1, SS2; antibakteriyel sıvı el sabunları AS1, AS2 olarak adlandırıldı. Bu sabunların farklı konsantrasyonları kullanılarak bezelye tohumlarının çimlenme yüzdeleri ve kök uzunluğunu yarıya indiren konsantrasyon (EC50) değerleri hesaplandı. EC50 değerinin belirlenmesinde tüm sıvı el sabunları için %0,1, %1, %5, %10, %25, %50 konsantrasyonlar ile çalışıldı. Yapılan hesaplamalar sonucunda kök uzunluğunu kontrole göre yarıya indiren değerler ÇS1 için 5,9 ml, ÇS2 için 4,8 ml SS1 için 4,4 ml, SS2 için 6,45 ml, AS1 için 5,7 ml, AS2 için 5,2 ml olduğu tespit edildi. EC50 ve 2xEC50 değerleri kullanılarak 48 saat sonunda P. sativum L. tohumlarının mitotik indeks değerleri hesaplandı. 48 saat uygulama sonucunda mitotik indeks; SS1 sıvı sabunu için kontrol grubunda %16,4, EC50 için %7,3 ve 2×EC50 için %3,7 olarak bulundu. ÇS2 sıvı sabunu için kontrol grubunda %17,6, EC50 için %11,7 ve 2×EC50 için %5,8 olarak bulundu. AS2 sıvı sabunu için kontrol grubunda %17,1, EC50 için %9,3 ve 2xEC50 için %3,2 olarak bulundu. Mitoz bölünmede farklı tiplerde kromozom anormallikleri gözlendi. Bu anormalliklerin; anafazda kromozom köprüsü, metafazda kutup kayması, telofazda kutup kayması, kalgın kromozom, düzensiz metafaz ve düzensiz profaz olduğu belirlendi. Sonuç olarak, çevre dostu sıvı sabunlardan ÇS2'nin mitotik indeks değerinin yüksek olması ve kromozom anormalliklerinin düşük olmasıyla, diğer sabunlara göre daha az sitotoksik etkiye, AS2'nin mitotik indeksinin düşük, kromozomal anormalliklerinin yüksek olmasıyla, diğer sabunlara göre daha fazla sitotoksik etkiye sahip olduğu görüldü.

Özet (Çeviri)

The increase in industrial and domestic activities along with population growth can lead to the accumulation of environmental pollutants. The effects of these wastes on ecosystems have constituted important research areas in recent years. Detergent and soap wastes, chemicals from oil refineries, wastes from coal use, human and animal medicines, chemical dyes and wastes used in textile production are the main polluting factors. Along with population growth, one of the negative effects of epidemic diseases on the environment is the increasing use of chemicals. Chemical substances contained in household products such as liquid hand soaps may harm living things. In this study, in order to determine the potential pollutant effects of liquid hand soaps on the environment, cytotoxic and genotoxic effects were determined by examining germination and mitosis in the pea plant. The effects of soaps with different ingredients were evaluated using six different liquid hand soaps: environmentally friendly, standard and antibacterial. Environmentally friendly liquid hand soaps ÇS1, ÇS2; standard liquid hand soaps SS1, SS2; antibacterial liquid hand soaps were named AS1, AS2. Using different concentrations of these soaps, germination percentages of pea seeds and concentration values that halved the root length (EC50) were calculated. In determining the EC50 value, 0.1%, 1%, 5%, 10%, 25% and 50% concentrations were used for all liquid hand soaps. As a result of the calculations, the values that halve the root length compared to the control are 5.9 ml for ÇS1, 4.8 ml for ÇS2, 4.4 ml for SS1, 6.45 ml for SS2, 5.7 ml for AS1, 5.2 ml for AS2 was found. Mitotic index values of P. sativum L. seeds were calculated after 48 hours using EC50 and 2xEC50 values. Mitotic index after 48 hours of application; For SS1 liquid soap, it was found to be 16.4% in the control group, 7.3% for EC50 and 3.7% for 2×EC50. For ÇS2 liquid soap, it was found to be 17.6% in the control group, 11.7% for EC50 and 5.8% for 2×EC50. For AS2 liquid soap, it was found to be 17.1% in the control group, 9.3% for EC50 and 3.2% for 2xEC50. Different types of chromosome abnormalities were observed in mitosis. These abnormalities; It was determined that there was a chromosome bridge in anaphase, pole shift in metaphase, pole shift in telophase, thickened chromosome, irregular metaphase and irregular prophase. As a result, ÇS2, one of the environmentally friendly liquid soaps, has a higher mitotic index value and lower chromosomal abnormalities, so it has less cytotoxic effect than other soaps. AS2, with its lower mitotic index and higher chromosomal abnormalities, has more cytotoxic effect than other soaps was seen.

Benzer Tezler

  1. Atık kızartma yağlarının sabunlaştırılmasıyla üretilen dört farklı temizlik ürününün hijyen etkinliğinin incelenmesi

    Study of hygiene effectiveness of four cleaning products made of waste cooking oils through saponification

    AYŞEGÜL SİPAHİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    KimyaMarmara Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLER DARTAN

  2. Synthesis and characterization of side chain liquid crystalline polyurethanes

    Yan zincir sıvı kristal poliüretan sentezi ve karakterizasyonu

    DENİZ MEMİŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Polimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YEŞİM GÜRSEL

  3. Effect of microwave pretreatment on fate of antimicrobials and conventional pollutants during anaerobic sludge digestion and biosolids quality for land application

    Anaerobik çamur çürütme prosesinde uygulanan mikrodalga dezentegrasyon işleminin antimikrobiyallerin ve konvansiyonel kirleticilerin akıbetine ve arazi uygulaması için biyokatı kalitesine etkisi

    GÖKÇE KOR BIÇAKCI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Biyoteknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE ÇOKGÖR

  4. Investigation of lithium salt-nonionic surfactant mesophases and their applications in solar cells as gel electrolyte

    Lityum tuzlarının iyonik olmayan yüzey aktiflerle oluşturdukları arahaller ve bu yapıların güneş hücrelerinde jel elektrolit olarak uygulamaları

    GÖZDE BARIM

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    Kimyaİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER DAĞ

  5. Alerjik rinit tedavisinde kullanılan bazı ilaçların iyonlaşma sabitlerinin sıvı kromatografik yöntem ile tayini

    Determination of ionization constants of some drugs used in the treatment of allergic rhinits by liquid chromatography

    YASEMİN TEKİN KOCABAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    KimyaBitlis Eren Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLARA BAŞAT DERELİ