Selekte edilmiş ileri kademelerde çerezlil kabak (Cucurbita pepo L.) hatlarının tuz stresine toleranslarının belirlenmesi
Selekte edilmiş ileri kademelerde çerezlil kabak (Cucurbita pepo L.) hatlarının tuz stresine toleranslarının belirlenmesi
- Tez No: 895164
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN BAŞAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Çerezlik kabak, Tuz stresi, Seleksiyon, Tolerant, Seed pumpkin, Salt stress, Selection, Tolerant
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Küresel bir problem olan tuzluluk bitkilerde morfolojik yapının yanı sıra, fizyolojik ve biyokimyasal olayları da olumsuz etkileyerek, tarımsal üretimi gün geçtikçe sürdürülemez hale getirmektedir. Tuzluluk ile mücadelede birçok yöntem uygulanabilse de, tuza tolerant anaç veya çeĢit ıslahı bu konuda en etkili strateji olarak tercih edilmektedir. Bu çalıĢma, morfolojik karakterizasyonu yapılmıĢ S4 kademesindeki çerezlik kabak hatları içerisinden seçilen, tohum verimi ve çerezlik olarak kullanılabilme potansiyeli yüksek kabuklu ve kabuksuz 25 adet çerezlik kabak hatlarının tuza tolerans seviyelerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüĢtür. Bitkiler 136 L‟lik saksılarda havalandırmalı durgun su kültürü tekniği kullanılarak, kontrol ve 10 dS/m tuz stresi koĢullarında 28 gün boyunca büyütülmüĢtür. Ġncelenen morfolojik ve fizyolojik parametrelere göre çerezlik kabak hatlarının tuz stresine tolerans seviyeleri belirlenmiĢtir. Bulgular genel olarak değerlendirildiğinde 8 ve 13 nolu hatlar tüm çerezlik kabak hatları içerisinde tuz stresine en hassas hatlar olarak tespit edilmiĢtir. Kabuksuz hatlar içerisinden özellikle 2, 6 ve 18 nolu, kabuklu hatlar içerisinde ise 24 ve 25 nolu hatlar diğerlerine kıyasla tuzlu koĢullara daha fazla tolerans göstermiĢlerdir. Tuz stresi koĢullarında yetiĢtirilen, çerezlik kabak hatlarının biomass ve fizyolojik özelliklerine dayalı hatların sınıflandırılması için temel bileĢen analizi (TBA) uygulanmıĢtır. Analize göre, toplam varyasyonun yaklaĢık %99‟unu iki temel bileĢen (PC 1: %98.56 ve PC 2: %0.91) oluĢturmuĢtur. Ayrıca korelasyon analizi yapılarak incelenen parametreler arasındaki iliĢkinin yönü ve gücü belirlenmiĢtir. Belirlenen tuz stresine toleransı yüksek çerezlik kabak hatları doğrudan tuzluluk problemi yaĢanan bölgelere yetiĢtiricilik için önerilebileceği gibi, çerezlik kabak sektörünün en büyük eksiği olan hibrit çeĢitlerin geliĢtirilmesi amacıyla yapılacak ıslah çalıĢmalarında kullanılmak üzere nitelikli gen havuzlarının oluĢturulmasına da katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Salinity, a global problem, negatively affects physiological and biochemical events as well as the morphological structure of plants, making agricultural production unsustainable day by day. Although many methods can be applied to combat salinity, breeding salt-tolerant rootstocks or varieties is preferred as the most effective strategy in this regard. This study was carried out to determine the salt tolerance levels of 25 selected morphologically characterized S4 grade seed pumpkin lines (shelled and unshelled) with high seed yield and high potential to be used as seed pumpkin. Plants were grown in 136 L pots using aerated hydroponic culture technique under control and 10 dS/m salt stress conditions for 28 days. According to the morphological and physiological parameters examined, the tolerance levels of seed pumpkin lines to salt stress were determined. When the results were evaluated in general, lines 8 and 13 were found to be the most sensitive lines to salt stress among all the seed pumpkin lines. Among the unshelled lines, especially lines 2, 6 and 18, and among the shelled lines 24 and 25 showed more tolerance to saline conditions compared to the others. Principal component analysis (PCA) was applied to classify the lines based on biomass and physiological traits of the seed pumpkin lines grown under salt stress conditions. According to the analysis, two principal components (PC 1: 98.56% and PC 2: 0.91%) accounted for about 99% of the total variation. In addition, correlation analysis was performed to determine the direction and significance of the relationship between the parameters analyzed. The determined lines with high salt stress tolerance can be directly recommended for cultivation in regions with salinity problems, as well as contributing to the creation of qualified gene pools to be used in breeding studies to be carried out in order to develop hybrid varieties, which is the biggest deficiency of the seed pumpkin sector.
Benzer Tezler
- Çoruh Vadisi'ndeki armutların (Pyrus spp.) moleküler karakterizasyonu
Molecular characterization of Coruh Valley pears (Pyrus spp.)
MEHMET RAMAZAN BOZHÜYÜK
- Bingöl ve Malatya illerinde elma seleksiyonu ve yörenin kırsal kalkınması üzerine etkilerinin belirlenmesi
Apple selection Bingöl and Malatya provincies and determining effects of the region on rural development
ALİ RECEP NAZLI
- Selekte edilmiş bazı fasulye (Phaseolus vulgaris L.) hat ve çeşitlerinin morfolojik ve moleküler karekterizasyonu
Morphologic and molecular characterization of some selected common bean (Phaseolus vulgaris L.) lines and cultivars
KAMİLE ULUKAPI
- Doğu Akdeniz Bölgesinden selekte edilmiş 'Tuzcu' turunç klonların kütdiken limon çeşidinin meyve verim ve kalitesi üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
NESLİHAN YORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER TUZCU
- Doğu Akdeniz bölgesinden selekte edilmiş 'tuzcu' turunç klon anaçlarının kütdiken limonlarının muhafazası üzerine etkileri
Effects of 'tuzcu' sour orange clone rootstocks selected from East Mediterranean region on storage of kutdiken lemons
OKAN ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÖMÜR DÜNDAR