Finansal varlık yatırımlarının belirleyicileri: Borsa İstanbul üzerine bir uygulama
Determinants of financial asset investment: An application on Borsa Istanbul
- Tez No: 895284
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN EGE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Bu çalışmada finansal varlık yatırımlarını etkileyen ekonomik ve finansal faktörlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın açıklanan değişkenleri pay senedi, devlet iç borçlanma araçları, fon, özel sektör borçlanma araçları, yapılandırılmış ürünler ve diğer yatırım araçlarından oluşmaktayken, açıklayıcı değişkenleri ise enflasyon, faiz, brüt rezervler, CDS, yatırımcı duyarlılığı, risk iştahı, tüketici kredileri ve VIX değişkenlerinden oluşmaktadır. Çalışmada kullanılan açıklanan ve açıklayıcı değişkenler esas alınarak altı farklı model geliştirilmiştir. Çalışmanın dönem aralığı 2008:01-2023:07 olarak belirlenmiş ve yapısal kırılmaları dikkate alan zaman serisi analiz süreci uygulanmıştır. Çalışmada finansal varlık yatırımlarını kısa ve uzun dönemde etkileyen ekonomik ve finansal faktörleri tespit edebilmek adına eşbütünleşme, nedensellik, VEC modeli üzerinden etki-tepki ve varyans ayrıştırma analizleri gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle kısa dönem analiz sonuçlarına göre pay senedi yatırımlarını enflasyon, faiz, rezerv, CDS, yatırımcı duyarlılığı, risk iştahı ve tüketici kredileri değişkenlerinin etkilediği; devlet iç borçlanma araçları yatırımlarını enflasyon, faiz, CDS ve risk iştahı değişkenlerinin etkilediği; fon yatırımlarını enflasyon, faiz, rezerv, yatırımcı duyarlılığı, risk iştahı ve tüketici kredilerinin etkilediği; özel sektör borçlanma araçlarını faiz, rezerv, risk iştahı ve tüketici kredilerinin etkilediği; yapılandırılmış ürünler yatırım araçlarını rezerv, CDS, yatırımcı duyarlılığı ve tüketici kredilerinin etkilediği ve son olarak diğer yatırım araçlarını ise faiz, rezerv, yatırımcı duyarlılığı ve tüketici kredilerinin etkilediği tespit edilmiştir. Uzun dönem analiz sonuçlarına göre pay senedi yatırımlarını çalışmada kullanılan tüm açıklayıcı değişkenlerin etkilediği; devlet iç borçlanma araçları yatırımlarını enflasyon, faiz, rezerv, CDS, yatırımcı duyarlılığı, risk iştahı ve tüketici kredilerinin etkilediği; fon yatırımlarını enflasyon, faiz, rezerv, yatırımcı duyarlılığı, risk iştahı ve tüketici kredilerinin etkilediği; özel sektör borçlanma araçlarını enflasyon, faiz, rezerv, risk iştahı ve tüketici kredilerinin etkilediği; yapılandırılmış ürünler yatırım araçlarını rezerv, CDS, yatırımcı duyarlılığı, risk iştahı, tüketici kredileri ve VIX değişkenlerinin etkilediği ve son olarak diğer yatırım araçlarını ise faiz, rezerv, yatırımcı duyarlılığı ve tüketici kredilerinin etkilediği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar genel hatları ile değerlendirildiğinde ekonomik faktörlerden brüt rezervler ile finansal faktörlerden tüketici kredilerinin uzun dönemde kurulan tüm modellerde anlamlı sonuçlar verdiği, çalışmada kullanılan tüm finansal varlıkları etkilediği söylenebilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine the economic and financial factors affecting financial asset investments. For this purpose, the explanatory variables of the study consist of stocks, government debt instruments, funds, private sector debt instruments, structured products and other investment instruments, while the explanatory variables consist of inflation, interest rates, gross reserves, CDS, investor sentiment, risk appetite, consumer loans and VIX. Six different models have been developed based on the explained and explanatory variables used in the study. The period range of the study has been determined as 2008:01-2023:07 and the time series analysis process that takes structural breaks into account has been applied. In this study, cointegration, causality, impulse-response and variance decomposition analyses through the VEC model have been conducted to identify the economic and financial factors affecting financial asset investments in the short and long run. According to the results of the short-run analysis, stock investments are affected by inflation, interest rates, reserves, CDS, investor sentiment, risk appetite and consumer loans; government debt securities investments are affected by inflation, interest rates, CDS and risk appetite; fund investments are affected by inflation, interest rates, reserves, investor sentiment, risk appetite and consumer loans; private sector debt instruments are affected by interest rates, reserves, risk appetite and consumer loans; structured products investment instruments are affected by reserves, CDS, investor sentiment and consumer loans; and finally, other investment instruments are affected by interest rates, reserves, investor sentiment and consumer loans. According to the long-run analysis results, stock investments are affected by all explanatory variables used in the study; government debt securities investments are affected by inflation, interest rates, reserves, CDS, investor sentiment, risk appetite and consumer loans; fund investments are affected by inflation, interest rates, reserves, investor sentiment, risk appetite and consumer loans; private sector debt instruments are affected by inflation, interest rates, reserves, risk appetite and consumer loans; structured products investment instruments are affected by reserves, CDS, investor sentiment, risk appetite, consumer loans and VIX variables; and finally, other investment instruments are affected by interest rates, reserves, investor sentiment and consumer loans. When the obtained results are evaluated in general terms, it can be said that gross reserves among economic factors and consumer loans among financial factors provide significant results in all models established in the long run and affect all financial assets used in the study.
Benzer Tezler
- Muhasebe standartlarına göre şerefiye değer değişimini etkileyen faktörlerin incelenmesi: BİST 100'de bir uygulama
Analysis of factors affecting goodwill value change according to accounting standards: A practice in BİST 100
ÖZGE ÖZKAN
- Disposition bias for different investor categories in Borsa Istanbul
Borsa İstanbul'da farklı yatırımcı grupları için eğilim yanlılığı
EVRİM HİLAL KAHYA
Doktora
İngilizce
2022
Maliyeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR ENİS EKİNCİ
- Firmaların araştırma ve geliştirme yatırımlarının belirleyicileri ve finansal performans üzerindeki etkisi: Türkiye imalat sanayi örneği
Determinants of research and development investments of firm and impact on financial performance: Manufacturing industry example of Turkey
ABDULKADİR BARUT
- Determinants of investment in the manufacturing sector in Turkey
Türkiye İmalat Sanayisinde yatırımın belirleyicileri
ÖMER TUĞSAL DORUK
- A stress testıng framework for the Turkısh bankıng sector: an augmented approach
Türk bankacılık sektörü için bir stres testi çerçevesi: Bir genişletilmiş yaklaşım
BAHADIR ÇAKMAK
Doktora
İngilizce
2014
BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR ÖCAL
